สตฺถา อิมํ ธมฺมเทสนํ อาหริตฺวา สจฺจานิ ปกาเสตฺวา ชาตกํ สโมธาเนสิ, สจฺจปริโยสาเน ปญฺจสตา ภิกฺขู อรหตฺตํ ปาปุณิํสุฯ ตทา สุวณฺณหํโส อหเมว อโหสินฺติฯ

ปลาสชาตกวณฺณนา ทสมาฯ

วณฺณาโรหวคฺโค ทุติโยฯ

3. อฑฺฒวคฺโค

[371] 1. ทีฆีติโกสลชาตกวณฺณนา

เอวํภูตสฺส เต ราชาติ อิทํ สตฺถา เชตวเน วิหรนฺโต โกสมฺพเก ภณฺฑนการเก อารพฺภ กเถสิฯ เตสญฺหิ เชตวนํ อาคนฺตฺวา ขมาปนกาเล สตฺถา เต อามนฺเตตฺวา ‘‘ภิกฺขเว, ตุมฺเห มยฺหํ โอรสา มุขโต ชาตา ปุตฺตา นาม, ปุตฺเตหิ จ ปิตรา ทินฺนํ โอวาทํ ภินฺทิตุํ น วฏฺฏติ, ตุมฺเห ปน มม โอวาทํ น กริตฺถ, โปราณกปณฺฑิตา อตฺตโน มาตาปิตโร ฆาเตตฺวา รชฺชํ คเหตฺวา ฐิตโจเรปิ อรญฺเญ หตฺถปถํ อาคเต มาตาปิตูหิ ทินฺนํ โอวาทํ น ภินฺทิสฺสามาติ น มารยิํสู’’ติ วตฺวา อตีตํ อาหริฯ

อิมสฺมิํ ปน ชาตเก ทฺเวปิ วตฺถูนิฯ สงฺฆเภทกกฺขนฺธเก วิตฺถารโต อาวิ ภวิสฺสนฺติฯ โส ปน ทีฆาวุกุมาโร อรญฺเญ อตฺตโน องฺเก นิปนฺนํ พาราณสิราชานํ จูฬาย คเหตฺวา ‘‘อิทานิ มยฺหํ มาตาปิตุฆาตกํ โจรํ ขณฺฑาขณฺฑํ กตฺวา ฉินฺทิสฺสามี’’ติ อสิํ อุกฺขิปนฺโต ตสฺมิํ ขเณ มาตาปิตูหิ ทินฺนํ โอวาทํ สริตฺวา ‘‘ชีวิตํ จชนฺโตปิ เตสํ โอวาทํ น ภินฺทิสฺสามิ, เกวลํ อิมํ ตชฺเชสฺสามี’’ติ จินฺเตตฺวา ปฐมํ คาถมาห –

[110]

‘‘เอวํภูตสฺส เต ราช, อาคตสฺส วเส มม;

อตฺถิ นุ โกจิ ปริยาโย, โย ตํ ทุกฺขา ปโมจเย’’ติฯ