[23] อิทานิ ยทตฺถํ ตทา ตํ ราชิสฺสริยํ ปริจฺจตฺตํ, ตํ ทสฺเสตุํ ‘‘น เม เทสฺส’’นฺติ โอสานคาถมาหฯ ตสฺสตฺโถ วุตฺตนโยวฯ

เอวํ ปน มหาสตฺเต ปพฺพชิเต ยาว โสฬสวสฺสกาลา ราชกุเล ปริจาริกเวเสน เทวตาเยว นํ อุปฏฺฐหิํสุฯ โส ตตฺถ ฌานาภิญฺญาโย นิพฺพตฺเตตฺวา พฺรหฺมโลกูปโค อโหสิฯ

ตทา กุหโก เทวทตฺโต อโหสิ, มาตา มหามายา, มหารกฺขิตตาปโส สาริปุตฺตตฺเถโร, โสมนสฺสกุมาโร โลกนาโถฯ

ตสฺส ยุธญฺชยจริยายํ (จริยา. 3.1 อาทโย) วุตฺตนเยเนว ทส ปารมิโย นิทฺธาเรตพฺพาฯ อิธาปิ เนกฺขมฺมปารมี อติสยวตีติ สา เอว เทสนํ อารุฬฺหาฯ ตถา สตฺตวสฺสิกกาเล เอว ราชกิจฺเจสุ สมตฺถตา, ตสฺส ตาปสสฺส กูฏชฏิลภาวปริคฺคณฺหนํ, เตน ปยุตฺเตน รญฺญา วเธ อาณตฺเต สนฺตาสาภาโว, รญฺโญ สนฺติกํ คนฺตฺวา นานานเยหิ ตสฺส สโทสตํ อตฺตโน จ นิรปราธตํ มหาชนสฺส มชฺเฌ ปกาเสตฺวา รญฺโญ จ ปรเนยฺยพุทฺธิตํ พาลภาวญฺจ ปฏฺฐเปตฺวา เตน ขมาปิเตปิ ตสฺส สนฺติเก วาสโต รชฺชิสฺสริยโต จ สํเวคมาปชฺชิตฺวา นานปฺปการํ ยาจิยมาเนนปิ หตฺถคตํ รชฺชสิริํ เขฬปิณฺฑํ วิย ฉฑฺเฑตฺวา กตฺถจิ อลคฺคจิตฺเตน หุตฺวา ปพฺพชนํ, ปพฺพชิตฺวา ปวิเวการาเมน หุตฺวา นจิรสฺเสว อปฺปกสิเรน ฌานาภิญฺญานิพฺพตฺตนนฺติ เอวมาทโย มหาสตฺตสฺส คุณานุภาวา วิภาเวตพฺพาติฯ

โสมนสฺสจริยาวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

3. อโยฆรจริยาวณฺณนา

[24] ตติเย อโยฆรมฺหิ สํวฑฺโฒติ อมนุสฺสอุปทฺทวปริวชฺชนตฺถํ จตุรสฺสสาลวเสน กเต มหติ สพฺพอโยมเย เคเห สํวฑฺโฒฯ นาเมนาสิ อโยฆโรติ อโยฆเร ชาตสํวฑฺฒภาเวเนว ‘‘อโยฆรกุมาโร’’ติ นาเมน ปากโฏ อโหสิฯ