24. กกุสนฺธพุทฺธวํสวณฺณนา

เวสฺสภุมฺหิ สยมฺภุมฺหิ ปรินิพฺพุเต ตสฺมิํ ปน กปฺเป อติกฺกนฺเต เอกูนตฺติํสกปฺเปสุ ชินทิวสกรา นุปฺปชฺชิํสุฯ อิมสฺมิํ ปน ภทฺทกปฺเป จตฺตาโร พุทฺธา นิพฺพตฺติํสุฯ กตเม จตฺตาโร? กกุสนฺโธ โกณาคมโน กสฺสโป อมฺหากํ พุทฺโธติฯ เมตฺเตยฺโย ปน ภควา อุปฺปชฺชิสฺสติฯ เอวมยํ กปฺโป ปญฺจหิ พุทฺธุปฺปาเทหิ ปฏิมณฺฑิตตฺตา ภทฺทกปฺโปติ ภควตา วณฺณิโตฯ ตตฺถ กกุสนฺโธ นาม ภควา ปารมิโย ปูเรตฺวา ตุสิตปุเร นิพฺพตฺติตฺวา ตโต จวิตฺวา เขมวตีนคเร เขมงฺกรสฺส นาม รญฺโญ อตฺถธมฺมานุสาสกสฺส อคฺคิทตฺตสฺส นาม ปุโรหิตสฺส อคฺคมเหสิยา วิสาขาย นาม พฺราหฺมณิยา กุจฺฉิสฺมิํ ปฏิสนฺธิํ อคฺคเหสิฯ ยทา ปน ขตฺติยา พฺราหฺมเณ สกฺกโรนฺติ ครุกโรนฺติ มาเนนฺติ ปูเชนฺติ, ตทา โพธิสตฺตา พฺราหฺมณกุเล นิพฺพตฺตนฺติฯ

ยทา ปน พฺราหฺมณา ขตฺติเย สกฺกโรนฺติ ครุกโรนฺติ มาเนนฺติ ปูเชนฺติ, ตทา ขตฺติยกุเล อุปฺปชฺชนฺติฯ ตทา กิร พฺราหฺมณา ขตฺติเยหิ สกฺกรียนฺติ ครุกรียนฺติ, ตสฺมา สจฺจสนฺโธ กกุสนฺโธ โพธิสตฺโต วิภวสิริสมุทเยนากุเล อนากุเล พฺราหฺมณกุเล ทสสหสฺสิโลกธาตุํ อุนฺนาเทนฺโต กมฺปยนฺโต อุทปาทิฯ เหฏฺฐา วุตฺตปฺปการานิ ปาฏิหาริยานิ นิพฺพตฺติํสุฯ ตโต ทสนฺนํ มาสานํ อจฺจเยน เขมวตุยฺยาเน มาตุกุจฺฉิโต สุวณฺณลตาโต อคฺคิชาโล วิย นิกฺขมิฯ โส จตฺตาริ วสฺสสหสฺสานิ อคารํ อชฺฌาวสิฯ ตสฺส กิร กามกามวณฺณกามสุทฺธินามกา ตโย ปาสาทา อเหสุํฯ โรจินีพฺราหฺมณีปมุขานิ ติํส อิตฺถิสหสฺสานิ ปจฺจุปฏฺฐิตานิ อเหสุํฯ

โส จตฺตาริ นิมิตฺตานิ ทิสฺวา โรจินิยา พฺราหฺมณิยา อนุตฺตเร อุตฺตเร นาม กุมาเร อุปฺปนฺเน ปยุตฺเตน อาชญฺญรเถน มหาภินิกฺขมนํ นิกฺขมิตฺวา ปพฺพชิฯ ตํ จตฺตาลีสสหสฺสานิ อนุปพฺพชิํสุฯ