4. เอกาสนิยตฺเถรอปทานวณฺณนา

วรุโณ นาม นาเมนาติอาทิกํ อายสฺมโต เอกาสนิยตฺเถรสฺส อปทานํฯ อยมฺปิ ปุริมพุทฺเธสุ กตาธิกาโร ตตฺถ ตตฺถ ภเว วิวฏฺฏูปนิสฺสยานิ ปุญฺญานิ อุปจินนฺโต อตฺถทสฺสิสฺส ภควโต กาเล วรุโณ นาม เทวราชา หุตฺวา นิพฺพตฺติฯ โส ภควนฺตํ ทิสฺวา ปสนฺนมานโส คนฺธมาลาทีหิ คีตวาทิเตหิ จ อุปฏฺฐยมาโน สปริวาโร ปูเชสิฯ ตโต อปรภาเค ภควติ ปรินิพฺพุเต ตสฺส มหาโพธิรุกฺขํ พุทฺธทสฺสนํ วิย สพฺพตูริยตาฬาวจเรหิ สปริวาโร อุปหารมกาสิฯ โส เตน ปุญฺเญน ตโต กาลงฺกตฺวา นิมฺมานรติเทวโลเก อุปฺปชฺชิฯ เอวํ เทวสมฺปตฺติมนุภวิตฺวา มนุสฺเสสุ จ มนุสฺสภูโต จกฺกวตฺติสมฺปตฺติํ อนุภวิตฺวา อิมสฺมิํ พุทฺธุปฺปาเท กุลเคเห นิพฺพตฺโต วิญฺญุตํ ปตฺวา สตฺถุ สาสเน ปพฺพชิตฺวา นจิรสฺเสว อรหา อโหสิฯ

[31] โส ปจฺฉา สกกมฺมํ สริตฺวา ตํ ตถโต ญตฺวา โสมนสฺสชาโต ปุพฺพจริตาปทานํ ปกาเสนฺโต วรุโณ นาม นาเมนาติอาทิมาหฯ ตตฺถ ยทา อหํ สมฺโพธนตฺถาย พุทฺธํ โพธิญฺจ ปูเชสิํ, ตทา วรุโณ นาม เทวราชา อโหสินฺติ สมฺพนฺโธฯ

[34] ธรณีรุหปาทปนฺติ เอตฺถ รุกฺขลตาปพฺพตสตฺถรตนาทโย ธาเรตีติ ธรณี, ตสฺมิํ รุหติ ปติฏฺฐหตีติ ธรณีรุโหฯ ปาเทน ปิวตีติ ปาทโป, สิญฺจิตสิญฺจิโตทกํ ปาเทน มูเลน ปิวติ รุกฺขกฺขนฺธสาขาวิฏเปหิ อาโปรสํ ปตฺถริยตีติ อตฺโถ, ตํ ธรณีรุหปาทปํ โพธิรุกฺขนฺติ สมฺพนฺโธฯ

[35] สกกมฺมาภิรทฺโธติ อตฺตโน กุสลกมฺเมน อภิรทฺโธ ปสนฺโน อุตฺตเม โพธิมฺหิ ปสนฺโนติ สมฺพนฺโธฯ เสสํ สพฺพตฺถ อุตฺตานเมวาติฯ

เอกาสนิยตฺเถรอปทานวณฺณนา สมตฺตาฯ

5. สุวณฺณปุปฺผิยตฺเถรอปทานวณฺณนา

วิปสฺสี นาม ภควาติอาทิกํ อายสฺมโต สุวณฺณปุปฺผิยตฺเถรสฺส อปทานํฯ อยมฺปิ ปุริมชินวเรสุ กตาธิกาโร ตตฺถ ตตฺถ ภเว วิวฏฺฏูปนิสฺสยานิ ปุญฺญานิ อุปจินนฺโต วิปสฺสิสฺส ภควโต กาเล เอกสฺมิํ ฐาเน ภูมฏฺฐกเทวปุตฺโต หุตฺวา นิพฺพตฺโต ตสฺส ภควโต ธมฺมํ สุตฺวา ปสนฺนมานโส จตูหิ สุวณฺณปุปฺเผหิ ปูเชสิฯ ตานิ ปุปฺผานิ อากาเส สุวณฺณวิตานํ หุตฺวา ฉาเทสุํ, สุวณฺณปภา จ พุทฺธสฺส สรีรปภา จ เอกโต หุตฺวา มหาโอภาโส อโหสิฯ โส อติเรกตรํ ปสนฺโน สกภวนํ คโตปิ สรติเยวฯ โส เตน ปุญฺญกมฺเมน ตุสิตภวนาทิสุคตีสุเยว สํสรนฺโต ทิพฺพสมฺปตฺติํ อนุภวิตฺวา อิมสฺมิํ พุทฺธุปฺปาเท กุลเคเห นิพฺพตฺโต วิญฺญุตํ ปตฺโต สตฺถุ ธมฺมเทสนํ สุตฺวา สาสเน อุรํ ทตฺวา ปพฺพชิโต นจิรสฺเสว อรหา อโหสิฯ

[40] โส อปรภาเค ปุพฺพกมฺมํ สริตฺวา โสมนสฺสชาโต อตฺตโน ปุพฺพจริตาปทานํ ปกาเสนฺโต วิปสฺสี นาม ภควาติอาทิมาหฯ ตํ เหฏฺฐา วุตฺตตฺถเมวฯ

[44] ปาโมชฺชํ ชนยิตฺวานาติ พลวปีติํ อุปฺปาเทตฺวา ‘‘ปาโมชฺชํ อาโมทนา ปโมทนา หาโส ปหาโส วิตฺติ โอทคฺยํ อตฺตมนตา จิตฺตสฺสา’’ติอาทีสุ (ธ. ส. 9, 86; มหานิ. 1) วิย อตฺตมนตา สกภาวํ อุปฺปาเทตฺวาติ อตฺโถฯ เสสํ สพฺพตฺถ อุตฺตานเมวาติฯ

สุวณฺณปุปฺผิยตฺเถรอปทานวณฺณนา สมตฺตาฯ