11. ทฺวาทสกนิปาโต

1. อุปฺปลวณฺณาเถรีคาถาวณฺณนา

ทฺวาทสกนิปาเต อุโภ มาตา จ ธีตา จาติอาทิกา อุปฺปลวณฺณาย เถริยา คาถาฯ อยมฺปิ ปทุมุตฺตรสฺส ภควโต กาเล หํสวตีนคเร กุลเคเห นิพฺพตฺติตฺวา วิญฺญุตํ ปตฺวา, มหาชเนน สทฺธิํ สตฺถุ สนฺติกํ คนฺตฺวา, ธมฺมํ สุณนฺตี สตฺถารํ เอกํ ภิกฺขุนิํ อิทฺธิมนฺตานํ อคฺคฏฺฐาเน ฐเปนฺตํ ทิสฺวา สตฺตาหํ พุทฺธปฺปมุขสฺส ภิกฺขุสงฺฆสฺส มหาทานํ ทตฺวา ตํ ฐานนฺตรํ ปตฺเถสิฯ สา ยาวชีวํ กุสลํ กตฺวา เทวมนุสฺเสสุํ สํสรนฺตี กสฺสปพุทฺธกาเล พาราณสินคเร กิกิสฺส กาสิรญฺโญ เคเห ปฏิสนฺธิํ คเหตฺวา สตฺตนฺนํ ภคินีนํ อพฺภนฺตรา หุตฺวา วีสติวสฺสสหสฺสานิ พฺรหฺมจริยํ จริตฺวา ภิกฺขุสงฺฆสฺส ปริเวณํ กตฺวา เทวโลเก นิพฺพตฺตาฯ

ตโต จวิตฺวา ปุน มนุสฺสโลกํ อาคจฺฉนฺตี เอกสฺมิํ คามเก สหตฺถา กมฺมํ กตฺวา ชีวนกฏฺฐาเน นิพฺพตฺตาฯ สา เอกทิวสํ เขตฺตกุฏิํ คจฺฉนฺตี อนฺตรามคฺเค เอกสฺมิํ สเร ปาโตว ปุปฺผิตํ ปทุมปุปฺผํ ทิสฺวา ตํ สรํ โอรุยฺห ตญฺเจว ปุปฺผํ ลาชปกฺขิปนตฺถาย ปทุมินิปตฺตญฺจ คเหตฺวา เกทาเร สาลิสีสานิ ฉินฺทิตฺวา กุฏิกาย นิสินฺนา ลาเช ภชฺชิตฺวา ปญฺจ ลาชสตานิ กตฺวา ฐเปสิฯ ตสฺมิํ ขเณ คนฺธมาทนปพฺพเต นิโรธสมาปตฺติโต วุฏฺฐิโต เอโก ปจฺเจกพุทฺโธ อาคนฺตฺวา ตสฺสา อวิทูเร ฐาเน อฏฺฐาสิฯ สา ปจฺเจกพุทฺธํ ทิสฺวา ลาเชหิ สทฺธิํ ปทุมปุปฺผํ คเหตฺวา, กุฏิโต โอรุยฺห ลาเช ปจฺเจกพุทฺธสฺส ปตฺเต ปกฺขิปิตฺวา ปทุมปุปฺเผน ปตฺตํ ปิธาย อทาสิฯ อถสฺสา ปจฺเจกพุทฺเธ โถกํ คเต เอตทโหสิ – ‘‘ปพฺพชิตา นาม ปุปฺเผน อนตฺถิกา, อหํ ปุปฺผํ คเหตฺวา ปิฬนฺธิสฺสามี’’ติ คนฺตฺวา ปจฺเจกพุทฺธสฺส หตฺถโต ปุปฺผํ คเหตฺวา ปุน จินฺเตสิ – ‘‘สเจ, อยฺโย, ปุปฺเผน อนตฺถิโก อภวิสฺสา, ปตฺตมตฺถเก ฐเปตุํ นาทสฺส, อทฺธา อยฺยสฺส อตฺโถ ภวิสฺสตี’’ติ ปุน คนฺตฺวา ปตฺตมตฺถเก ฐเปตฺวา ปจฺเจกพุทฺธํ ขมาเปตฺวา, ‘‘ภนฺเต, อิเมสํ เม ลาชานํ นิสฺสนฺเทน ลาชคณนาย ปุตฺตา อสฺสุ, ปทุมปุปฺผสฺส นิสฺสนฺเทน นิพฺพตฺตนิพฺพตฺตฏฺฐาเน ปเท ปเท ปทุมปุปฺผํ อุฏฺฐหตู’’ติ ปตฺถนํ อกาสิฯ