ภทฺเรติ ตํ อาลปติฯ ภทฺรรตาติ ภทฺเรสุ สีลาทิธมฺเมสุ รตา อภิรตา โหหิฯ โยคกฺเขมมนุตฺตรนฺติ จตูหิ โยเคหิ เขมํ อนุปทฺทวํ อนุตฺตรํ นิพฺพานํ, ตสฺส ปตฺติยา กุสเล โพธิปกฺขิยธมฺเม ภาเวหีติ อตฺโถฯ

อุปสเมติ ตํ อาลปติฯ ตเร โอฆํ มจฺจุเธยฺยํ สุทุตฺตรนฺติ มจฺจุ เอตฺถ ธียตีติ มจฺจุเธยฺยํ, อนุปจิตกุสลสมฺภาเรหิ สุฏฺฐุ ทุตฺตรนฺติ สุทุตฺตรํ, สํสารมโหฆํ ตเร อริยมคฺคนาวาย ตเรยฺยาสิฯ ธาเรหิ อนฺติมํ เทหนฺติ ตสฺส ตรเณเนว อนฺติมเทหธรา โหหีติ อตฺโถฯ

ติสฺสาทิเถรีคาถาวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

นิฏฺฐิตา ปฐมวคฺควณฺณนาฯ

11. มุตฺตาเถรีคาถาวณฺณนา

สุมุตฺตา สาธุมุตฺตามฺหีติอาทิกา มุตฺตาเถริยา คาถาฯ อยมฺปิ ปุริมพุทฺเธสุ กตาธิการา ตตฺถ ตตฺถ ภเว กุสลํ อุปจินิตฺวา อิมสฺมิํ พุทฺธุปฺปาเท โกสลชนปเท โอฆาตกสฺส นาม ทลิทฺทพฺราหฺมณสฺส ธีตา หุตฺวา นิพฺพตฺติ, ตํ วยปฺปตฺตกาเล มาตาปิตโร เอกสฺส ขุชฺชพฺราหฺมณสฺส อทํสุฯ สา เตน ฆราวาสํ อโรจนฺตี ตํ อนุชานาเปตฺวา ปพฺพชิตฺวา วิปสฺสนาย กมฺมํ กโรติฯ ตสฺสา พหิทฺธารมฺมเณสุ จิตฺตํ วิธาวติ, สา ตํ นิคฺคณฺหนฺตี ‘‘สุมุตฺตา สาธุมุตฺตามฺหี’’ติ คาถํ วทนฺตีเยว วิปสฺสนํ อุสฺสุกฺกาเปตฺวา สห ปฏิสมฺภิทาหิ อรหตฺตํ ปาปุณิฯ เตน วุตฺตํ อปทาเน –

‘‘ปทุมุตฺตโร นาม ชิโน, สพฺพธมฺเมสุ จกฺขุมา;

ปาณิเน อนุคณฺหนฺโต, ปิณฺฑาย ปาวิสี ปุรํฯ

‘‘ตสฺส อาคจฺฉโต สตฺถุ, สพฺเพ นครวาสิโน;

หฏฺฐตุฏฺฐา สมาคนฺตฺวา, วาลิกา อากิริํสุ เตฯ

‘‘วีถิสมฺมชฺชนํ กตฺวา, กทลิปุณฺณกทฺธเช;

ธูมํ จุณฺณญฺจ มาสญฺจ, สกฺการํ กจฺจ สตฺถุโนฯ