10. ปฏาจาราเถรีคาถาวณฺณนา

นงฺคเลหิ กสํ เขตฺตนฺติอาทิกา ปฏาจาราย เถริยา คาถาฯ อยมฺปิ ปทุมุตฺตรสฺส ภควโต กาเล หํสวตีนคเร กุลเคเห นิพฺพตฺติตฺวา วิญฺญุตํ ปตฺวา, เอกทิวสํ สตฺถุ สนฺติเก ธมฺมํ สุณนฺตี สตฺถารํ เอกํ ภิกฺขุนิํ วินยธรานํ อคฺคฏฺฐาเน ฐเปนฺตํ ทิสฺวา, อธิการกมฺมํ กตฺวา ตํ ฐานนฺตรํ ปตฺเถสิฯ สา ยาวชีวํ กุสลํ กตฺวา เทวมนุสฺเสสุ สํสรนฺตี กสฺสปพุทฺธกาเล กิกิสฺส กาสิรญฺโญ เคเห ปฏิสนฺธิํ คเหตฺวา สตฺตนฺนํ ภคินีนํ อพฺภนฺตรา หุตฺวา วีสติ วสฺสสหสฺสานิ พฺรหฺมจริยํ จริตฺวา ภิกฺขุสงฺฆสฺส ปริเวณํ อกาสิฯ สา ตโต จุตา เทวโลเก นิพฺพตฺตา, เอกํ พุทฺธนฺตรํ ทิพฺพสมฺปตฺติํ อนุภวิตฺวา อิมสฺมิํ พุทฺธุปฺปาเท สาวตฺถิยํ เสฏฺฐิเคเห นิพฺพตฺติตฺวา วยปฺปตฺตา อตฺตโน เคเห เอเกน กมฺมกาเรน สทฺธิํ กิเลสสนฺถวํ อกาสิฯ ตํ มาตาปิตโร สมชาติกสฺส กุมารสฺส ทาตุํ ทิวสํ สณฺฐเปสุํฯ ตํ ญตฺวา สา หตฺถสารํ คเหตฺวา เตน กตสนฺถเวน ปุริเสน สทฺธิํ อคฺคทฺวาเรน นิกฺขมิตฺวา เอกสฺมิํ คามเก วสนฺตี คพฺภินี อโหสิฯ สา ปริปกฺเก คพฺเภ ‘‘กิํ อิธ อนาถวาเสน, กุลเคหํ คจฺฉาม, สามี’’ติ วตฺวา ตสฺมิํ ‘‘อชฺช คจฺฉาม, สฺเว คจฺฉามา’’ติ กาลกฺเขปํ กโรนฺเต ‘‘นายํ พาโล มํ เนสฺสตี’’ติ ตสฺมิํ พหิ คเต เคเห ปฏิสาเมตพฺพํ ปฏิสาเมตฺวา ‘‘กุลฆรํ คตาติ มยฺหํ สามิกสฺส กเถถา’’ติ ปฏิวิสฺสกฆรวาสีนํ อาจิกฺขิตฺวา ‘‘เอกิกาว กุลฆรํ คมิสฺสามี’’ติ มคฺคํ ปฏิปชฺชิ ฯ โส อาคนฺตฺวา เคเห ตํ อปสฺสนฺโต ปฏิวิสฺสเก ปุจฺฉิตฺวา ‘‘กุลฆรํ คตา’’ติ สุตฺวา ‘‘มํ นิสฺสาย กุลธีตา อนาถา ชาตา’’ติ ปทานุปทํ คนฺตฺวา สมฺปาปุณิฯ ตสฺสา อนฺตรามคฺเค เอว คพฺภวุฏฺฐานํ อโหสิฯ สา ปสุตกาลโต ปฏฺฐาย ปฏิปฺปสฺสทฺธคมนุสฺสุกฺกา สามิกํ คเหตฺวา นิวตฺติฯ ทุติยวารมฺปิ คพฺภินี อโหสีติอาทิ สพฺพํ ปุริมนเยเนว วิตฺถาเรตพฺพํฯ

อยํ ปน วิเสโส – ยทา ตสฺสา อนฺตรามคฺเค กมฺมชวาตา จลิํสุ, ตทา มหาอกาลเมโฆ อุทปาทิฯ สมนฺตโต วิชฺชุลตาหิ อาทิตฺตํ วิย เมฆถนิเตหิ ภิชฺชมานํ วิย จ อุทกธารานิปาตนิรนฺตรํ นภํ อโหสิฯ สา ตํ ทิสฺวา, ‘‘สามิ, เม อโนวสฺสกํ ฐานํ ชานาหี’’ติ อาหฯ โส อิโต จิโต จ โอโลเกนฺโต เอกํ ติณสญฺฉนฺนํ คุมฺพํ ทิสฺวา ตตฺถ คนฺตฺวา หตฺถคตาย วาสิยา ตสฺมิํ คุมฺเพ ทณฺฑเก ฉินฺทิตุกาโม ติเณหิ สญฺฉาทิตวมฺมิกสีสนฺเต อุฏฺฐิตรุกฺขทณฺฑกํ ฉินฺทิฯ ตาวเทว จ นํ ตโต วมฺมิกโต นิกฺขมิตฺวา โฆรวิโส อาสีวิโส ฑํสิฯ โส ตตฺเถว ปติตฺวา กาลมกาสิฯ