เมนู

11. สปฺปกตฺเถรคาถาวณฺณนา

ยทา พลากาติอาทิกา อายสฺมโต สปฺปกตฺเถรสฺส คาถาฯ กา อุปฺปตฺติ? อยมฺปิ ปุริมพุทฺเธสุ กตาธิกาโร ตตฺถ ตตฺถ ภเว ปุญฺญานิ อุปจินนฺโต อิโต เอกติํเส กปฺเป มหานุภาโว นาคราชา หุตฺวา นิพฺพตฺโต สมฺภวสฺส นาม ปจฺเจกพุทฺธสฺส อพฺโภกาเส สมาปตฺติยา นิสินฺนสฺส มหนฺตํ ปทุมํ คเหตฺวา อุปริมุทฺธนิ ธาเรนฺโต ปูชํ อกาสิฯ โส เตน ปุญฺญกมฺเมน เทวมนุสฺเสสุ สํสรนฺโต อิมสฺมิํ พุทฺธุปฺปาเท สาวตฺถิยํ พฺราหฺมณกุเล นิพฺพตฺติตฺวา สปฺปโกติ ลทฺธนาโม วิญฺญุตํ ปตฺโต ภควโต สนฺติเก ธมฺมํ สุตฺวา ปฏิลทฺธสทฺโธ ปพฺพชิตฺวา กมฺมฏฺฐานํ คเหตฺวา อชกรณิยา นาม นทิยา ตีเร เลณคิริวิหาเร วสนฺโต นจิรสฺเสว อรหตฺตํ ปาปุณิฯ เตน วุตฺตํ อปทาเน (อป. เถร 2.52.78-83) –

‘‘หิมวนฺตสฺสาวิทูเร, โรมโส นาม ปพฺพโต;

พุทฺโธปิ สมฺภโว นาม, อพฺโภกาเส วสี ตทาฯ

‘‘ภวนา นิกฺขมิตฺวาน, ปทุมํ ธารยิํ อหํ;

เอกาหํ ธารยิตฺวาน, ภวนํ ปุนราคมิํฯ

‘‘เอกติํเส อิโต กปฺเป, ยํ พุทฺธมภิปูชยิํ;

ทุคฺคติํ นาภิชานามิ, พุทฺธปูชายิทํ ผลํฯ

‘‘กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสน’’นฺติฯ

โส อรหตฺตํ ปตฺวา สตฺถารํ วนฺทิตุํ สาวตฺถิํ อาคโต ญาตีหิ อุปฏฺฐียมาโน ตตฺถ กติปาหํ วสิตฺวา ธมฺมํ เทเสตฺวา ญาตเก สรเณสุ จ สีเลสุ จ ปติฏฺฐาเปตฺวา ยถาวุตฺตฏฺฐานเมว คนฺตุกาโม อโหสิฯ ตํ ญาตกา ‘‘อิเธว, ภนฺเต, วสถ, มยํ ปฏิชคฺคิสฺสามา’’ติ ยาจิํสุฯ โส คมนาการํ ทสฺเสตฺวา ฐิโต อตฺตนา วสิตฏฺฐานกิตฺตนาปเทเสน วิเวกาภิรติํ ปกาเสนฺโต –

[307]

‘‘ยทา พลากา สุจิปณฺฑรจฺฉทา, กาฬสฺส เมฆสฺส ภเยน ตชฺชิตา;

ปเลหิติ อาลยมาลเยสินี, ตทา นที อชกรณี รเมติ มํฯ

[308]

‘‘ยทา พลากา สุวิสุทฺธปณฺฑรา, กาฬสฺส เมฆสฺส ภเยน ตชฺชิตา;

ปริเยสติ เลณมเลณทสฺสินี, ตทา นที อชกรณี รเมติ มํฯ

[309]

‘‘กํ นุ ตตฺถ น รเมนฺติ, ชมฺพุโย อุภโต ตหิํ;

โสเภนฺตี อาปคากูลํ, มม เลณสฺส ปจฺฉโตฯ

[310]