เมนู

ติฏฺฐนฺติ ฉินฺนมูลกาติ ตถา ปริญฺญาตตฺตาเยว มูลภูตสฺส สมุทยสฺส สพฺพโส ปหีนตฺตา เต อิทานิ ยาว จริมกจิตฺตนิโรโธ ติฏฺฐนฺติ ฉินฺนมูลกา, จริมกจิตฺตนิโรเธน ปน อปฺปฏิสนฺธิกาว นิรุชฺฌนฺติฯ เตนาห – ‘‘วิกฺขีโณ ชาติสํสาโร, นตฺถิ ทานิ ปุนพฺภโว’’ติฯ ตสฺสตฺโถ เหฏฺฐา วุตฺโตเยวฯ

สามิทตฺตตฺเถรคาถาวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

นวมวคฺควณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

10. ทสมวคฺโค

1. ปริปุณฺณกตฺเถรคาถาวณฺณนา

ตถา มตํ สตรสนฺติ อายสฺมโต ปริปุณฺณกตฺเถรสฺส คาถาฯ กา อุปฺปตฺติ? อยมฺปิ ปุริมพุทฺเธสุ กตาธิกาโร ธมฺมทสฺสิสฺส ภควโต กาเล กุลเคเห นิพฺพตฺติตฺวา วิญฺญุตํ ปตฺโต สตฺถริ ปรินิพฺพุเต สตฺถุ เจติเย ปุปฺผาทีหิ อุฬารํ ปูชํ อกาสิฯ โส เตน ปุญฺญกมฺเมน เทเวสุ นิพฺพตฺติตฺวา อปราปรํ ปุญฺญานิ กตฺวา สุคตีสุเยว สํสรนฺโต อิมสฺมิํ พุทฺธุปฺปาเท กปิลวตฺถุสฺมิํ สกฺยราชกุเล นิพฺพตฺติตฺวา วิญฺญุตํ ปตฺโต ปริปุณฺณวิภวตาย ปริปุณฺณโกติ ปญฺญายิตฺถฯ โส วิภวสมฺปนฺนตาย สพฺพกาลํ สตรสํ นาม อาหารํ ปริภุญฺชนฺโต สตฺถุ มิสฺสกาหารปริโภคํ สุตฺวา ‘‘ตาว สุขุมาโลปิ ภควา นิพฺพานสุขํ อเปกฺขิตฺวา ยถา ตถา ยาเปติ, กสฺมา มยํ อาหารคิทฺธา หุตฺวา อาหารสุทฺธิกา ภวิสฺสาม, นิพฺพานสุขเมว ปน อมฺเหหิ ปริเยสิตพฺพ’’นฺติ สํสาเร ชาตสํเวโค ฆราวาสํ ปหาย สตฺถุ สนฺติเก ปพฺพชิตฺวา ภควตา กายคตาสติกมฺมฏฺฐาเน นิโยชิโต ตตฺถ ปติฏฺฐาย ปฏิลทฺธฌานํ ปาทกํ กตฺวา วิปสฺสนาย กมฺมํ กโรนฺโต วิปสฺสนํ วฑฺเฒตฺวา อรหตฺตํ ปาปุณิฯ เตน วุตฺตํ อปทาเน (อป. เถร 1.15.5-9) –

‘‘นิพฺพุเต โลกนาถมฺหิ, ธมฺมทสฺสีนราสเภ;

อาโรเปสิํ ธชตฺถมฺภํ, พุทฺธเสฏฺฐสฺส เจติเยฯ

‘‘นิสฺเสณิํ มาปยิตฺวาน, ถูปเสฏฺฐํ สมารุหิํ;

ชาติปุปฺผํ คเหตฺวาน, ถูปมฺหิ อภิโรปยิํฯ