เมนู

อรหตฺตํ ปน ปตฺวา อตฺตโน ปหีนกิเลเส ปจฺจเวกฺขนฺโต ‘‘สพฺโพ ราโค’’ติ คาถํ อภาสิฯ

[79] ตตฺถ ‘‘สพฺโพ ราโค’’ติ กามราคาทิปฺปเภโท สพฺโพปิ ราโคฯ ปหีโนติ อริยมคฺคภาวนาย สมุจฺเฉทปฺปหานวเสน ปหีโนฯ สพฺโพ โทโสติ อาฆาตวตฺถุกาทิภาเวน อเนกเภทภินฺโน สพฺโพปิ พฺยาปาโทฯ สมูหโตติ มคฺเคน สมุคฺฆาฏิโตฯ สพฺโพ เม วิคโต โมโหติ ‘‘ทุกฺเข อญฺญาณ’’นฺติอาทินา (ธ. ส. 1067; วิภ. 909) วตฺถุเภเทน อฏฺฐเภโท, สํกิเลสวตฺถุวิภาเคน อเนกวิภาโค สพฺโพปิ โมโห มคฺเคน วิทฺธํสิตตฺตา มยฺหํ วิคโตฯ สีติภูโตสฺมิ นิพฺพุโตติ เอวํ มูลกิเลสปฺปหาเนน ตเทกฏฺฐตาย สํกิเลสานํ สมฺมเทว ปฏิปฺปสฺสทฺธตฺตา อนวเสสกิเลสทรถปริฬาหาภาวโต สีติภาวํ ปตฺโต, ตโต เอว สพฺพโส กิเลสปรินิพฺพาเนน ปรินิพฺพุโต อหํ อสฺมิ ภวามีติ อญฺญํ พฺยากาสิฯ

รกฺขิตตฺเถรคาถาวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

10. อุคฺคตฺเถรคาถาวณฺณนา

ยํ มยา ปกตํ กมฺมนฺติ อายสฺมโต อุคฺคตฺเถรสฺส คาถาฯ กา อุปฺปตฺติ? อยมฺปิ ปุริมพุทฺเธสุ กตาธิกาโร ตตฺถ ตตฺถ ภเว ปุญฺญานิ กโรนฺโต อิโต เอกติํเส กปฺเป สิขิสฺส ภควโต กาเล กุลเคเห นิพฺพตฺติตฺวา วิญฺญุตํ ปตฺโต เอกทิวสํ สิขิํ ภควนฺตํ ปสฺสิตฺวา ปสนฺนมานโส เกตกปุปฺเผหิ ปูชํ อกาสิฯ โส เตน ปุญฺญกมฺเมน เทวโลเก นิพฺพตฺติตฺวา อปราปรํ สุคตีสุเยว สํสรนฺโต อิมสฺมิํ พุทฺธุปฺปาเท โกสลรฏฺเฐ อุคฺคนิคเม เสฏฺฐิปุตฺโต หุตฺวา นิพฺพตฺติ, อุคฺโคตฺเววสฺส นามํ อโหสิฯ โส วิญฺญุตํ ปตฺโต ภควติ ตสฺมิํ นิคเม ภทฺทาราเม วิหรนฺเต วิหารํ คนฺตฺวา สตฺถุ สนฺติเก ธมฺมํ สุตฺวา ปฏิลทฺธสทฺโธ ปพฺพชิตฺวา วิปสฺสนาย กมฺมํ กโรนฺโต นจิรสฺเสว อรหตฺตํ ปาปุณิฯ เตน วุตฺตํ อปทาเน (อป. เถร 1.14.10-16) –