เมนู

2. อุพฺพริวคฺโค

1. สํสารโมจกเปติวตฺถุวณฺณนา

นคฺคา ทุพฺพณฺณรูปาสีติ อิทํ สตฺถริ เวฬุวเน วิหรนฺเต มคธรฏฺเฐ อิฏฺฐกวตีนามเก คาเม อญฺญตรํ เปติํ อารพฺภ วุตฺตํฯ มคธรฏฺเฐ กิร อิฏฺฐกวตี จ ทีฆราชิ จาติ ทฺเว คามกา อเหสุํ, ตตฺถ พหู สํสารโมจกา มิจฺฉาทิฏฺฐิกา ปฏิวสนฺติฯ อตีเต จ กาเล ปญฺจนฺนํ วสฺสสตานํ มตฺถเก อญฺญตรา อิตฺถี ตตฺเถว อิฏฺฐกวติยํ อญฺญตรสฺมิํ สํสารโมจกกุเล นิพฺพตฺติตฺวา มิจฺฉาทิฏฺฐิวเสน พหู กีฏปฏงฺเค ชีวิตา โวโรเปตฺวา เปเตสุ นิพฺพตฺติฯ

สา ปญฺจ วสฺสสตานิ ขุปฺปิปาสาทิทุกฺขํ อนุภวิตฺวา อมฺหากํ ภควติ โลเก อุปฺปชฺชิตฺวา ปวตฺติตวรธมฺมจกฺเก อนุกฺกเมน ราชคหํ อุปนิสฺสาย เวฬุวเน วิหรนฺเต ปุนปิ อิฏฺฐกวติยํเยว อญฺญตรสฺมิํ สํสารโมจกกุเลเยว นิพฺพตฺติตฺวา ยทา สตฺตฏฺฐวสฺสุทฺเทสิกกาเล อญฺญาหิ ทาริกาหิ สทฺธิํ รถิกาย กีฬนสมตฺถา อโหสิ, ตทา อายสฺมา สาริปุตฺตตฺเถโร ตเมว คามํ อุปนิสฺสาย อรุณวตีวิหาเร วิหรนฺโต เอกทิวสํ ทฺวาทสหิ ภิกฺขูหิ สทฺธิํ ตสฺส คามสฺส ทฺวารสมีเปน มคฺเคน อติกฺกมติฯ ตสฺมิํ ขเณ พหู คามทาริกา คามโต นิกฺขมิตฺวา ทฺวารสมีเป กีฬนฺติโย ปสนฺนมานสา มาตาปิตูนํ ปฏิปตฺติทสฺสเนน เวเคนาคนฺตฺวา เถรํ อญฺเญ จ ภิกฺขู ปญฺจปติฏฺฐิเตน วนฺทิํสุฯ สา ปเนสา อสฺสทฺธกุลสฺส ธีตา จิรกาลํ อปริจิตกุสลตาย สาธุชนาจารวิรหิตา อนาทรา อลกฺขิกา วิย อฏฺฐาสิฯ เถโร ตสฺสา ปุพฺพจริตํ อิทานิ จ สํสารโมจกกุเล นิพฺพตฺตนํ อายติญฺจ นิรเย นิพฺพตฺตนารหตํ ทิสฺวา ‘‘สจายํ มํ วนฺทิสฺสติ, นิรเย น อุปฺปชฺชิสฺสติ, เปเตสุ นิพฺพตฺติตฺวาปิ มมํเยว นิสฺสาย สมฺปตฺติํ ปฏิลภิสฺสตี’’ติ ญตฺวา กรุณาสญฺโจทิตมานโส ตา ทาริกาโย อาห – ‘‘ตุมฺเห ภิกฺขู วนฺทถ, อยํ ปน ทาริกา อลกฺขิกา วิย ฐิตา’’ติฯ อถ นํ ตา ทาริกา หตฺเถสุ ปริคฺคเหตฺวา อากฑฺฒิตฺวา พลกฺกาเรน เถรสฺส ปาเท วนฺทาเปสุํฯ