พระอภิธรรมปิฎก ธัมมปัจจนียะ [ทุกติกปัฏฐาน] 2.สเหตุทุกะ 1.กุสลติกะ
วิปปยุตตปัจจัย มี 5 วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี 9 วาระ
(พึงขยายปัญหาวารให้พิสดารอย่างนี้)
[32] สภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุซึ่งมิใช่เห็นไม่ได้และกระทบไม่ได้อาศัยสภาวธรรม
ที่ไม่เป็นเหตุซึ่งมิใช่เห็นไม่ได้และกระทบไม่ได้เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (1) (ย่อ)
เหตุปัจจัย มี 1 วาระ
อธิปติปัจจัย มี 1 วาระ
สหชาตปัจจัย มี 1 วาระ
อัญญมัญญปัจจัย มี 1 วาระ
นิสสยปัจจัย มี 1 วาระ
กัมมปัจจัย มี 1 วาระ ฯลฯ
มัคคปัจจัย มี 1 วาระ
วิปปยุตตปัจจัย มี 1 วาระ
อัตถิปัจจัย มี 1 วาระ
อวิคตปัจจัย มี 1 วาระ
(ทุกปัจจัยพึงขยายให้พิสดาร)
2. สเหตุกทุกะ 1. กุสลติกะ
[33] สภาวธรรมที่ไม่ใช่มีเหตุซึ่งไม่เป็นกุศลอาศัยสภาวธรรมที่ไม่ใช่มีเหตุซึ่ง
ไม่เป็นกุศลเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย ได้แก่ จิตตสมุฏฐานรูปอาศัยโมหะที่สหรคต
ด้วยวิจิกิจฉาและที่สหรคตด้วยอุทธัจจะเกิดขึ้น มหาภูตรูป 3 อาศัยมหาภูตรูป 1
เกิดขึ้น ฯลฯ อาศัยมหาภูตรูป 2 ฯลฯ
สภาวธรรมที่มิใช่ไม่มีเหตุซึ่งไม่เป็นกุศลอาศัยสภาวธรรมที่ไม่ใช่มีเหตุซึ่งไม่เป็น
กุศลเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย ได้แก่ สัมปยุตตขันธ์อาศัยโมหะที่สหรคตด้วยวิจิกิจฉา
และที่สหรคตด้วยอุทธัจจะเกิดขึ้น ในปฏิสนธิขณะ ขันธ์ที่มีเหตุอาศัยหทัยวัตถุ
เกิดขึ้น
