พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ทุกปัฏฐาน] 86. ภาวนายปหาตัพพเหตุกทุกะ 7. ปัญหาวาร
ได้แก่ ขันธ์ 3 อาศัยขันธ์ 1 ที่มีเหตุต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน 3 เกิดขึ้น
ฯลฯ อาศัยขันธ์ 2 ฯลฯ
(โดยนัยนี้ ปฏิจจวาร สหชาตวาร ปัจจยวาร นิสสยวาร สังสัฏฐวาร และ
สัมปยุตตวารเหมือนกับทัสสเนนปหาตัพพเหตุกทุกะ โมหะที่สหรคตด้วยอุทธัจจะ
พึงตั้งไว้ในฐานะแห่งโมหะที่สหรคตด้วยวิจิกิจฉา)
86. ภาวนายปหาตัพพเหตุกทุกะ
7. ปัญหาวาร
1. ปัจจยานุโลม 1. วิภังควาร
เหตุปัจจัย
[94] สภาวธรรมที่มีเหตุต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน 3 เป็น
ปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มีเหตุมรรคเบื้องบน 3 พึงประหาณโดยเหตุปัจจัย
มี 6 วาระ ฯลฯ (เหมือนกับทัสสเนนปหาตัพพเหตุกทุกะ)
อารัมมณปัจจัย
[95] สภาวธรรมที่มีเหตุต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน 3 เป็นปัจจัยแก่
สภาวธรรมที่มีเหตุต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน 3 โดยอารัมมณปัจจัย
มี 3 วาระ (พึงเพิ่มคําว่า เพราะปรารภเหมือนกับทัสสเนนปหาตัพพเหตุกทุกะ)
[96] สภาวธรรมที่มีเหตุไม่ต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน 3 เป็นปัจจัย
แก่สภาวธรรมที่มีเหตุไม่ต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน 3 โดยอารัมมณปัจจัย
ได้แก่ บุคคลให้ทาน สมาทานศีล รักษาอุโบสถแล้วพิจารณากุศลนั้น ยินดี
เพลิดเพลิน เพราะปรารภความยินดีเพลิดเพลินกุศลนั้น ราคะที่มีเหตุไม่ต้อง
