พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ทุกปัฏฐาน] 84. ภาวนายปหาตัพพทุกะ 1. ปฏิจจวาร
4. ปัจจยปัจจนียานุโลม
[34] อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี 4 วาระ
อธิปติปัจจัย มี 5 วาระ
(พึงเพิ่มบทอนุโลมมาติกา) ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี 7 วาระ
ทัสสเนนปหาตัพพทุกะ จบ
84. ภาวนายปหาตัพพทุกะ 1. ปฏิจจวาร
1. ปัจจยานุโลมเป็นต้น
[35] สภาวธรรมที่ต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน 3 อาศัยสภาวธรรมที่
ต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน 3 เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (พึงขยายให้พิสดาร
เหมือนทัสสเนนปหาตัพพทุกะ ไม่มีข้อแตกต่างกัน)
เหตุปัจจัย มี 5 วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี 5 วาระ
อนุโลม จบ
สภาวธรรมที่ต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน 3 อาศัยสภาวธรรมที่ต้อง
ประหาณด้วยมรรคเบื้องบน 3 เกิดขึ้นเพราะนเหตุปัจจัย ได้แก่ โมหะที่สหรคต
ด้วยอุทธัจจะอาศัยขันธ์ที่สหรคตด้วยอุทธัจจะเกิดขึ้น
สภาวธรรมที่ไม่ต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน 3 อาศัยสภาวธรรมที่ไม่ต้อง
ประหาณด้วยมรรคเบื้องบน 3 เกิดขึ้นเพราะนเหตุปัจจัย ได้แก่ ... อาศัย
ขันธ์ 1 ที่ไม่มีเหตุซึ่งไม่ต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน 3 ฯลฯ (พึงเพิ่มข้อความ
จนถึงอสัญญสัตตพรหม) โมหะที่สหรคตด้วยวิจิกิจฉา อาศัยขันธ์ที่สหรคตด้วย
วิจิกิจฉาเกิดขึ้น (ย่อ)
พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ทุกปัฏฐาน] 84. ภาวนายปหาตัพพทุกะ 7. ปัญหาวาร
นเหตุปัจจัย มี 2 วาระ ฯลฯ
โนวิคตปัจจัย มี 3 วาระ
ปัจจนียะ จบ
(นเหตุปัจจัยที่สหรคตด้วยอุทธัจจะ ในปัจจนียะแห่งปัจจยวาร มี 3 วาระ
พึงยกโมหะขึ้นแสดง วาระแม้ทั้งหมดเหมือนกับทัสสเนนปหาตัพพทุกะ แม้
อุทธัจจนียะก็ต่างกัน)
84. ภาวนายปหาตัพพทุกะ 7. ปัญหาวาร
1. ปัจจยานุโลม 1. วิภังควาร
เหตุปัจจัย
[36] สภาวธรรมที่ต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน 3 เป็นปัจจัยแก่
สภาวธรรมที่ต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน 3 โดยเหตุปัจจัย ได้แก่ เหตุที่ต้อง
ประหาณด้วยมรรคเบื้องบน 3 เป็นปัจจัยแก่สัมปยุตตขันธ์โดยเหตุปัจจัย มี 3 วาระ
สภาวธรรมที่ไม่ต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน 3 เป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่ไม่ต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน 3 โดยเหตุปัจจัย (ย่อ) (1)
อารัมมณปัจจัย
[37] สภาวธรรมที่ต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน 3 เป็นปัจจัยแก่
สภาวธรรมที่ต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน 3 โดยอารัมมณปัจจัย ได้แก่
บุคคลยินดีเพลิดเพลินราคะที่ต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน 3 เพราะปรารภ
ความยินดีเพลิดเพลินราคะนั้น ราคะที่ต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน 3 ฯลฯ
อุทธัจจะ ฯลฯ โทมนัสที่มรรคเบื้องบน 3 พึงประหาณ ฯลฯ เพราะปรารภอุทธัจจะ
อุทธัจจะจึงเกิดขึ้น โทมนัสที่ต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน 3 จึงเกิดขึ้นเพราะ
ปรารภโทมนัสที่ต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน 3 โทมนัสที่ต้องประหาณด้วย
มรรคเบื้องบน 3 ฯลฯ อุทธัจจะจึงเกิดขึ้น (1)