เมนู

พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ทุกปัฏฐาน] 77. สังกิลิฏฐทุกะ 3. ปัจจยวาร
สภาวธรรมที่กิเลสไม่ทำให้เศร้าหมองทำสภาวธรรมที่กิเลสไม่ทำให้เศร้าหมอง
ให้เป็นปัจจัยเกิดขึ้นเพราะนเหตุปัจจัย ได้แก่ ... ทำขันธ์ 1 ที่ไม่มีเหตุซึ่งกิเลส
ไม่ทำให้เศร้าหมอง ฯลฯ (พึงเพิ่มข้อความจนถึงอสัญญสัตตพรหม) จักขุวิญญาณ
ทำจักขายตนะให้เป็นปัจจัยเกิดขึ้น ฯลฯ กายวิญญาณทำกายายตนะให้เป็นปัจจัย
เกิดขึ้น ขันธ์ที่ไม่มีเหตุซึ่งกิเลสไม่ทำให้เศร้าหมองทำหทัยวัตถุให้เป็นปัจจัยเกิดขึ้น (1)
สภาวธรรมที่กิเลสทำให้เศร้าหมองทำสภาวธรรมที่กิเลสไม่ทำให้เศร้าหมอง
ให้เป็นปัจจัยเกิดขึ้นเพราะนเหตุปัจจัย ได้แก่ โมหะที่สหรคตด้วยวิจิกิจฉาและที่
สหรคตด้วยอุทธัจจะทำหทัยวัตถุให้เป็นปัจจัยเกิดขึ้น (2)
สภาวธรรมที่กิเลสทำให้เศร้าหมองทำสภาวธรรมที่กิเลสทำให้เศร้าหมองและ
ไม่ทำให้เศร้าหมองให้เป็นปัจจัยเกิดขึ้นเพราะนเหตุปัจจัย ได้แก่ โมหะที่สหรคต
ด้วยวิจิกิจฉาและที่สหรคตด้วยอุทธัจจะทำขันธ์ที่สหรคตด้วยวิจิกิจฉาที่สหรคตด้วย
อุทธัจจะและทำหทัยวัตถุให้เป็นปัจจัยเกิดขึ้น (1)

2. ปัจจยปัจจนียะ 2. สังขยาวาร

[48] นเหตุปัจจัย มี 4 วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี 3 วาระ
นอธิปติปัจจัย มี 9 วาระ
นอนันตรปัจจัย มี 3 วาระ
นสมนันตรปัจจัย มี 3 วาระ
นอัญญมัญญปัจจัย มี 3 วาระ
นอุปนิสสยปัจจัย มี 3 วาระ
นปุเรชาตปัจจัย มี 4 วาระ
นปัจฉาชาตปัจจัย มี 9 วาระ
นอาเสวนปัจจัย มี 9 วาระ


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : 43 หน้า :378 }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ทุกปัฏฐาน] 77. สังกิลิฏฐทุกะ 5. สังสัฏฐวาร

นกัมมปัจจัย มี 4 วาระ
นวิปากปัจจัย มี 9 วาระ
นอาหารปัจจัย มี 1 วาระ
นอินทรียปัจจัย มี 1 วาระ
นฌานปัจจัย มี 1 วาระ
นมัคคปัจจัย มี 1 วาระ
นสัมปยุตตปัจจัย มี 3 วาระ
นวิปปยุตตปัจจัย มี 2 วาระ
โนนัตถิปัจจัย มี 3 วาระ
โนวิคตปัจจัย มี 3 วาระ

(การนับ 2 อย่างนอกนี้ และนิสสยวาร พึงทำอย่างนี้)

77. สังกิลิฏฐทุกะ 5. สังสัฏฐวาร
1. ปัจจยานุโลมเป็นต้น
เหตุปัจจัย
[49] สภาวธรรมที่กิเลสทำให้เศร้าหมองเกิดระคนกับสภาวธรรมที่กิเลส
ทำให้เศร้าหมองเพราะเหตุปัจจัย ได้แก่ ขันธ์ 3 เกิดระคนกับขันธ์ 1 ที่กิเลส
ทำให้เศร้าหมอง ฯลฯ เกิดระคนกับขันธ์ 2 ฯลฯ (1)
สภาวธรรมที่กิเลสไม่ทำให้เศร้าหมองเกิดระคนกับสภาวธรรมที่กิเลสไม่ทำให้
เศร้าหมองเพราะเหตุปัจจัย ได้แก่ ขันธ์ 3 เกิดระคนกับขันธ์ 1 ที่กิเลสไม่
ทำให้เศร้าหมอง ฯลฯ เกิดระคนกับขันธ์ 2 ฯลฯ ในปฏิสนธิขณะ ฯลฯ (1)

เหตุปัจจัย มี 2 วาระ
อารัมมณปัจจัย มี 2 วาระ


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : 43 หน้า :379 }