พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ทุกปัฏฐาน] 67. อุปาทาทุกะ 3. ปัจจยวาร
สภาวธรรมที่ไม่เป็นอุปาทายรูปทำสภาวธรรมที่เป็นอุปาทายรูปและที่ไม่เป็น
อุปาทายรูปให้เป็นปัจจัยเกิดขึ้นเพราะนฌานปัจจัย ได้แก่ ขันธ์ 3 ทำขันธ์ 1
ที่สหรคตด้วยจักขุวิญญาณ และทำจักขายตนะให้เป็นปัจจัยเกิดขึ้น ฯลฯ ทำ
ขันธ์ 2 ฯลฯ (1)
เพราะนมัคคปัจจัย มี 5 วาระ
เพราะนสัมปยุตตปัจจัย มี 3 วาระ
เพราะนวิปปยุตตปัจจัย มี 3 วาระ
เพราะโนนัตถิปัจจัย มี 3 วาระ
เพราะโนวิคตปัจจัย มี 3 วาระ
2. ปัจจยปัจจนียะ 2. สังขยาวาร
สุทธนัย
[392] นเหตุปัจจัย มี 5 วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี 3 วาระ
นอธิปติปัจจัย มี 5 วาระ ฯลฯ
นกัมมปัจจัย มี 5 วาระ
นวิปากปัจจัย มี 5 วาระ
นอาหารปัจจัย มี 3 วาระ
นอินทรียปัจจัย มี 3 วาระ
นฌานปัจจัย มี 5 วาระ
นมัคคปัจจัย มี 5 วาระ
นสัมปยุตตปัจจัย มี 3 วาระ
นวิปปยุตตปัจจัย มี 3 วาระ
โนนัตถิปัจจัย มี 3 วาระ
โนวิคตปัจจัย มี 3 วาระ
(การนับ 2 อย่างนอกนี้และนิสสยวาร พึงทําอย่างนี้)
67. อุปาทาทุกะ 5. สังสัฏฐวาร
1. ปัจจยานุโลมเป็นต้น
[393] สภาวธรรมที่ไม่เป็นอุปาทายรูปเกิดระคนกับสภาวธรรมที่ไม่เป็น
อุปาทายรูปเพราะเหตุปัจจัย ได้แก่ ขันธ์ 3 เกิดระคนกับขันธ์ 1 ที่ไม่เป็นอุปาทายรูป
ฯลฯ ขันธ์ 2 เกิดระคนกับขันธ์ 2 ในปฏิสนธิขณะ ฯลฯ (ย่อ)
เหตุปัจจัย มี 1 วาระ
อารัมมณปัจจัย มี 1 วาระ
อธิปติปัจจัย มี 1 วาระ
(ทุกปัจจัยมีปัจจัยละ 1 วาระ)
อวิคตปัจจัย มี 1 วาระ
อนุโลม จบ
สภาวธรรมที่ไม่เป็นอุปาทายรูปเกิดระคนกับสภาวธรรมที่ไม่เป็นอุปาทายรูป
เพราะนเหตุปัจจัย ได้แก่ ขันธ์ 3 เกิดระคนกับขันธ์ 1 ที่ไม่มีเหตุซึ่งไม่เป็น
อุปาทายรูป ฯลฯ เกิดระคนกับขันธ์ 2 ฯลฯ ในปฏิสนธิขณะที่เป็นอเหตุกะ ฯลฯ
โมหะที่สหรคตด้วยวิจิกิจฉาและที่สหรคตด้วยอุทธัจจะเกิดระคนกับขันธ์ที่สหรคต
ด้วยวิจิกิจฉาและที่สหรคตด้วยอุทธัจจะ (ย่อ)
นเหตุปัจจัย มี 1 วาระ
นอธิปติปัจจัย มี 1 วาระ
นปุเรชาตปัจจัย มี 1 วาระ
นปัจฉาชาตปัจจัย มี 1 วาระ
นอาเสวนปัจจัย มี 1 วาระ
นกัมมปัจจัย มี 1 วาระ
นวิปากปัจจัย มี 1 วาระ