พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ทุกปัฏฐาน] 67. อุปาทาทุกะ 1. ปฏิจจวาร
สภาวธรรมที่เป็นอุปาทายรูปและที่ไม่เป็นอุปาทายรูปอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็น
อุปาทายรูปเกิดขึ้นเพราะนอารัมมณปัจจัย ได้แก่ จิตตสมุฏฐานรูปที่เป็นอุปาทายรูป
และที่ไม่เป็นอุปาทายรูปอาศัยขันธ์ที่ไม่เป็นอุปาทายรูปเกิดขึ้น ในปฏิสนธิขณะ
ฯลฯ (3)
เพราะนอธิปติปัจจัย มี 5 วาระ
เพราะนอนันตรปัจจัย มี 3 วาระ ฯลฯ
เพราะนอุปนิสสยปัจจัย มี 5 วาระ
เพราะนปุเรชาตปัจจัย มี 5 วาระ
เพราะนปัจฉาชาตปัจจัย มี 5 วาระ
เพราะนอาเสวนปัจจัย มี 5 วาระ
นกัมมปัจจัย
[377] สภาวธรรมที่ไม่เป็นอุปาทายรูปอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็นอุปาทายรูป
เกิดขึ้นเพราะนกัมมปัจจัย ได้แก่ สัมปยุตตเจตนาอาศัยขันธ์ที่ไม่เป็นอุปาทายรูป
เกิดขึ้น ที่เป็นภายนอก ที่มีอาหารเป็นสมุฏฐาน ที่มีอุตุเป็นสมุฏฐาน ฯลฯ
มหาภูตรูป 2 อาศัยมหาภูตรูป 2 เกิดขึ้น (1)
สภาวธรรมที่เป็นอุปาทายรูปอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็นอุปาทายรูปเกิดขึ้น
เพราะนกัมมปัจจัย ได้แก่ อุปาทายรูปอาศัยมหาภูตรูปที่เป็นภายนอก ที่มีอาหาร
เป็นสมุฏฐาน มีอุตุเป็นสมุฏฐานเกิดขึ้น (2)
สภาวธรรมที่เป็นอุปาทายรูปและที่ไม่เป็นอุปาทายรูปอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็น
อุปาทายรูปเกิดขึ้นเพราะนกัมมปัจจัย ได้แก่ มหาภูตรูป 3 และอุปาทายรูปอาศัย
มหาภูตรูป 1 ที่เป็นภายนอก มีอาหารเป็นสมุฏฐาน มีอุตุเป็นสมุฏฐานเกิดขึ้น
ฯลฯ อาศัยมหาภูตรูป 2 ฯลฯ (3)
พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ทุกปัฏฐาน] 67. อุปาทาทุกะ 1. ปฏิจจวาร
นวิปากปัจจัย
[378] สภาวธรรมที่ไม่เป็นอุปาทายรูปอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็นอุปาทายรูป
เกิดขึ้นเพราะนวิปากปัจจัย ได้แก่ ขันธ์ 3 และจิตตสมุฏฐานรูปที่ไม่เป็นอุปาทายรูป
อาศัยขันธ์ 1 ที่ไม่เป็นอุปาทายรูปเกิดขึ้น ฯลฯ อาศัยขันธ์ 2 ฯลฯ อาศัย
มหาภูตรูป 1 ฯลฯ (พึงเพิ่มข้อความจนถึงอสัญญสัตตพรหม โดยนัยนี้ มี 3 วาระ
ในสภาวธรรมที่ไม่เป็นอุปาทายรูปเป็นมูล)
นอาหารปัจจัย
[379] สภาวธรรมที่ไม่เป็นอุปาทายรูปอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็นอุปาทายรูป
เกิดขึ้นเพราะนอาหารปัจจัย ได้แก่ ... อาศัยมหาภูตรูป 1 ของเหล่าอสัญญสัตตพรหม
ที่เป็นภายนอก ซึ่งมีอุตุเป็นสมุฏฐาน ฯลฯ มหาภูตรูป 2 อาศัยมหาภูตรูป 2
เกิดขึ้น (1)
สภาวธรรมที่เป็นอุปาทายรูปอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็นอุปาทายรูปเกิดขึ้น
เพราะนอาหารปัจจัย ได้แก่ อุปาทายรูปอาศัยมหาภูตรูปของเหล่าอสัญญสัตตพรหม
ที่เป็นภายนอก ที่มีอุตุเป็นสมุฏฐานเกิดขึ้น (2)
สภาวธรรมที่เป็นอุปาทายรูปและที่ไม่เป็นอุปาทายรูปอาศัยสภาวธรรมที่ไม่
เป็นอุปาทายรูปเกิดขึ้นเพราะนอาหารปัจจัย ได้แก่ มหาภูตรูป 3 และอุปาทายรูป
อาศัยมหาภูตรูป 1 ของเหล่าอสัญญสัตตพรหมที่เป็นภายนอก ที่มีอุตุเป็น
สมุฏฐาน ฯลฯ อาศัยมหาภูตรูป 2 ฯลฯ (3)
นอินทรียปัจจัย
[380] สภาวธรรมที่ไม่เป็นอุปาทายรูปอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็นอุปาทายรูป
เกิดขึ้นเพราะนอินทรียปัจจัย ได้แก่ ... อาศัยมหาภูตรูป 1 ที่เป็นภายนอก ที่มี
อาหารเป็นสมุฏฐาน ที่มีอุตุเป็นสมุฏฐาน ฯลฯ (1)
