พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ทุกปัฏฐาน] 63. จิตตสังสัฏฐสมุฏฐานทุกะ 7. ปัญหาวาร
อธิปติปัจจัย
[302] สภาวธรรมที่ระคนกับจิตและมีจิตเป็นสมุฏฐานเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่ระคนกับจิตและมีจิตเป็นสมุฏฐานโดยอธิปติปัจจัย มี 2 อย่าง คือ อารัมมณาธิปติ
และสหชาตาธิปติ มี 3 วาระ (พึงเพิ่มอธิปติปัจจัยเป็น 2 วาระ) (3)
สภาวธรรมที่ไม่ระคนกับจิตและมีจิตเป็นสมุฏฐานเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่ไม่
ระคนกับจิตและมีจิตเป็นสมุฏฐานโดยอธิปติปัจจัย มี 2 อย่าง คือ อารัมมณาธิปติ
และสหชาตาธิปติ มี 3 วาระ (พึงเพิ่มอธิปติปัจจัยเป็น 2 วาระ) (3)
สภาวธรรมที่ระคนกับจิตมีจิตเป็นสมุฏฐานและที่ไม่ระคนกับจิตมีจิตเป็นสมุฏฐาน
เป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่ระคนกับจิตและมีจิตเป็นสมุฏฐานโดยอธิปติปัจจัย
มีอย่างเดียว คือ อารัมมณาธิปติ (พึงเพิ่มอธิปติปัจจัยอย่างเดียวเท่านั้น มี 9 วาระ
พึงเพิ่มเหมือนจิตตสหภูทุกะไม่มีข้อแตกต่างกัน)
อนันตรปัจจัยเป็นต้น
[303] สภาวธรรมที่ระคนกับจิตและมีจิตเป็นสมุฏฐานเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่ระคนกับจิตและมีจิตเป็นสมุฏฐานโดยอนันตรปัจจัย (มี 9 วาระ เหมือนกับ
จิตตสหภูทุกะ) เป็นปัจจัยโดยสมนันตรปัจจัย มี 9 วาระ เป็นปัจจัยโดยสหชาต-
ปัจจัย มี 9 วาระ (เหมือนกับปฏิจจวาร) เป็นปัจจัยโดยอัญญมัญญปัจจัย
มี 9 วาระ (เหมือนกับปฏิจจวาร) เป็นปัจจัยโดยนิสสยปัจจัย มี 9 วาระ
(เหมือนกับปัจจยวาร) เป็นปัจจัยโดยอุปนิสสยปัจจัย (มี 9 วาระ เหมือนกับ
จิตตสหภูทุกะ ไม่มีข้อแตกต่างกัน)
ปุเรชาตปัจจัยเป็นต้น
[304] สภาวธรรมที่ไม่ระคนกับจิตและมีจิตเป็นสมุฏฐานเป็นปัจจัยแก่
สภาวธรรมที่ไม่ระคนกับจิตและมีจิตเป็นสมุฏฐานโดยปุเรชาตปัจจัย มี 2 อย่าง
คือ อารัมมณปุเรชาตะ และวัตถุปุเรชาตะ มี 3 วาระ (เหมือนกับจิตตสหภูทุกะ
ไม่มีข้อแตกต่างกัน)
พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ทุกปัฏฐาน] 63. จิตตสังสัฏฐสมุฏฐานทุกะ 7. ปัญหาวาร
สภาวธรรมที่ระคนกับจิตและมีจิตเป็นสมุฏฐานเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่ไม่
ระคนกับจิตและมีจิตเป็นสมุฏฐานโดยปัจฉาชาตปัจจัย (เหมือนกับจิตตสหภูทุกะ
ไม่มีข้อแตกต่างกัน ปัจฉาชาตปัจจัย มี 3 วาระ มี 2 วาระ สภาวธรรมที่มีมูลเดียว
มี 1 ฆฏนา) เป็นปัจจัยโดยอาเสวนปัจจัย มี 9 วาระ
กัมมปัจจัยเป็นต้น
[305] สภาวธรรมที่ระคนกับจิตและมีจิตเป็นสมุฏฐานเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่ระคนกับจิตและมีจิตเป็นสมุฏฐานโดยกัมมปัจจัย มี 3 วาระ (เหมือนกับจิตต-
สหภูทุกะ ไม่มีข้อแตกต่างกัน สหชาตะ และนานาขณิกะ มี 3 วาระ) เป็นปัจจัย
โดยวิปากปัจจัย มี 9 วาระ เป็นปัจจัยโดยอาหารปัจจัย มี 9 วาระ (เหมือนกับ
ข้อความในจิตตสหภูทุกะ กวฬิงการาหารมีอย่างเดียวเท่านั้น)
เป็นปัจจัยโดยอินทรียปัจจัย มี 9 วาระ
เป็นปัจจัยโดยฌานปัจจัย มี 3 วาระ
เป็นปัจจัยโดยมัคคปัจจัย มี 3 วาระ
เป็นปัจจัยโดยสัมปยุตตปัจจัย มี 5 วาระ
วิปปยุตตปัจจัย
[306] สภาวธรรมที่ระคนกับจิตและมีจิตเป็นสมุฏฐานเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรม
ที่ไม่ระคนกับจิตและมีจิตเป็นสมุฏฐานโดยวิปปยุตตปัจจัย มี 2 อย่าง คือ สหชาตะ
และปัจฉาชาตะ (ย่อ) (1)
สภาวธรรมที่ไม่ระคนกับจิตและมีจิตเป็นสมุฏฐานเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่
ไม่ระคนกับจิตและมีจิตเป็นสมุฏฐานโดยวิปปยุตตปัจจัย มี 3 อย่าง คือ สหชาตะ
ปุเรชาตะ และปัจฉาชาตะ (ย่อ) (1)
สภาวธรรมที่ไม่ระคนกับจิตและมีจิตเป็นสมุฏฐานเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่
ระคนกับจิตและมีจิตเป็นสมุฏฐานโดยวิปปยุตตปัจจัย มี 2 อย่าง คือ สหชาตะ
และปุเรชาตะ
