เมนู

พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ทุกปัฏฐาน] 6.นเหตุสเหตุกทุกะ 5.สังสัฏฐวาร
สภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุแต่มีเหตุและที่ไม่เป็นเหตุไม่มีเหตุทำสภาวธรรมที่ไม่
เป็นเหตุและไม่มีเหตุให้เป็นปัจจัยเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย ได้แก่ ขันธ์ที่ไม่เป็นเหตุ
แต่มีเหตุทำหทัยวัตถุให้เป็นปัจจัยเกิดขึ้น จิตตสมุฏฐานรูปทำมหาภูตรูปให้เป็น
ปัจจัยเกิดขึ้น ในปฏิสนธิขณะ ฯลฯ (3)
สภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุแต่มีเหตุทำสภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุแต่มีเหตุและที่ไม่เป็น
เหตุไม่มีเหตุให้เป็นปัจจัยเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (ฆฏนา มี 3 วาระ ปวัตติกาล
และปฏิสนธิกาลบริบูรณ์แล้ว ย่อ)

[170] เหตุปัจจัย มี 9 วาระ
อารัมมณปัจจัย มี 4 วาระ ฯลฯ
อัญญมัญญปัจจัย มี 6 วาระ ฯลฯ
ปุเรชาตปัจจัย มี 4 วาระ
อาเสวนปัจจัย มี 4 วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี 9 วาระ (พึงนับอย่างนี้)

อนุโลม จบ

[171] นเหตุปัจจัย มี 1 วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี 3 วาระ ฯลฯ
โนวิคตปัจจัย มี 3 วาระ

ปัจจนียะ จบ
(นิสสยวารเหมือนกับปัจจยวาร)

6. นเหตุสเหตุกทุกะ 5. สังสัฏฐวาร
1.ปัจจยานุโลมเป็นต้น
[172] สภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุแต่มีเหตุเกิดระคนกับสภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุ
แต่มีเหตุเพราะเหตุปัจจัย ได้แก่ ... เกิดระคนกับขันธ์ 1 ที่ไม่เป็นเหตุแต่มีเหตุ ฯลฯ
ในปฏิสนธิขณะ ฯลฯ

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : 42 หน้า :93 }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ทุกปัฏฐาน] 6.นเหตุสเหตุกทุกะ 5.สังสัฏฐวาร

[173] เหตุปัจจัย มี 1 วาระ
อารัมมณปัจจัย มี 2 วาระ
อธิปติปัจจัย มี 1 วาระ
อนันตรปัจจัย มี 2 วาระ

(ทุกปัจจัยมีปัจจัยละ 2 วาระ)

มัคคปัจจัย มี 1 วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี 2 วาระ

อนุโลม จบ

[174] สภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุและไม่มีเหตุเกิดระคนกับสภาวธรรมที่ไม่เป็น
เหตุและไม่มีเหตุเพราะนเหตุปัจจัย ได้แก่ ... เกิดระคนกับขันธ์ 1 ที่ไม่เป็นเหตุ
และไม่มีเหตุ ฯลฯ ในปฏิสนธิขณะ ฯลฯ

[175] นเหตุปัจจัย มี 1 วาระ
นอธิปติปัจจัย มี 2 วาระ
นปุเรชาตปัจจัย มี 2 วาระ
นปัจฉาชาตปัจจัย มี 2 วาระ
นอาเสวนปัจจัย มี 2 วาระ
นกัมมปัจจัย มี 2 วาระ
นวิปากปัจจัย มี 2 วาระ
นฌานปัจจัย มี 1 วาระ
นมัคคปัจจัย มี 1 วาระ
นวิปปยุตตปัจจัย มี 2 วาระ

ปัจจนียะ จบ
(การนับทั้ง 2 อย่างที่เหลือพึงนับอย่างนี้
(สัมปยุตตวารเหมือนกับสังสัฏฐวาร)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : 42 หน้า :94 }