เมนู

พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ทุกปัฏฐาน] 6.นเหตุสเหตุกทุกะ 1.ปฏิจจวาร
4. ปัจจยปัจจนียานุโลม
นเหตุทุกนัย

[168] อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี 1 วาระ ฯลฯ
อาหารปัจจัย ” มี 1 วาระ ฯลฯ
ฌานปัจจัย ” มี 1 วาระ
มัคคปัจจัย ” มี 1 วาระ
สัมปยุตตปัจจัย ” มี 1 วาระ
วิปปยุตตปัจจัย ” มี 1 วาระ ฯลฯ
วิคตปัจจัย ” มี 1 วาระ
อวิคตปัจจัย ” มี 1 วาระ (พึงนับอย่างนี้)

ปัจจนียานุโลม จบ
(แม้ในสหชาตวารก็พึงนับอย่างนี้)

6. นเหตุสเหตุกทุกะ 3. ปัจจยวาร
1. ปัจจยานุโลมเป็นต้น
[169] สภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุแต่มีเหตุทำสภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุแต่มีเหตุ
ให้เป็นปัจจัยเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย มี 3 วาระ
สภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุและไม่มีเหตุทำสภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุและไม่มีเหตุให้
เป็นปัจจัยเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย ได้แก่ มหาภูตรูป 3 ทำมหาภูตรูป 1 ให้เป็น
ปัจจัยเกิดขึ้น จิตตสมุฏฐานรูปและกฏัตตารูปที่เป็นอุปาทายรูปทำมหาภูตรูปให้เป็น
ปัจจัยเกิดขึ้น (1)
สภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุแต่มีเหตุทำสภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุและไม่มีเหตุให้เป็น
ปัจจัยเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย ได้แก่ ขันธ์ที่ไม่เป็นเหตุแต่มีเหตุทำหทัยวัตถุให้เป็น
ปัจจัยเกิดขึ้น ในปฏิสนธิขณะ ฯลฯ (2)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : 42 หน้า :92 }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ทุกปัฏฐาน] 6.นเหตุสเหตุกทุกะ 5.สังสัฏฐวาร
สภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุแต่มีเหตุและที่ไม่เป็นเหตุไม่มีเหตุทำสภาวธรรมที่ไม่
เป็นเหตุและไม่มีเหตุให้เป็นปัจจัยเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย ได้แก่ ขันธ์ที่ไม่เป็นเหตุ
แต่มีเหตุทำหทัยวัตถุให้เป็นปัจจัยเกิดขึ้น จิตตสมุฏฐานรูปทำมหาภูตรูปให้เป็น
ปัจจัยเกิดขึ้น ในปฏิสนธิขณะ ฯลฯ (3)
สภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุแต่มีเหตุทำสภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุแต่มีเหตุและที่ไม่เป็น
เหตุไม่มีเหตุให้เป็นปัจจัยเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (ฆฏนา มี 3 วาระ ปวัตติกาล
และปฏิสนธิกาลบริบูรณ์แล้ว ย่อ)

[170] เหตุปัจจัย มี 9 วาระ
อารัมมณปัจจัย มี 4 วาระ ฯลฯ
อัญญมัญญปัจจัย มี 6 วาระ ฯลฯ
ปุเรชาตปัจจัย มี 4 วาระ
อาเสวนปัจจัย มี 4 วาระ ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี 9 วาระ (พึงนับอย่างนี้)

อนุโลม จบ

[171] นเหตุปัจจัย มี 1 วาระ
นอารัมมณปัจจัย มี 3 วาระ ฯลฯ
โนวิคตปัจจัย มี 3 วาระ

ปัจจนียะ จบ
(นิสสยวารเหมือนกับปัจจยวาร)

6. นเหตุสเหตุกทุกะ 5. สังสัฏฐวาร
1.ปัจจยานุโลมเป็นต้น
[172] สภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุแต่มีเหตุเกิดระคนกับสภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุ
แต่มีเหตุเพราะเหตุปัจจัย ได้แก่ ... เกิดระคนกับขันธ์ 1 ที่ไม่เป็นเหตุแต่มีเหตุ ฯลฯ
ในปฏิสนธิขณะ ฯลฯ

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : 42 หน้า :93 }