เมนู

พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ทุกปัฏฐาน] 6.นเหตุสเหตุกทุกะ 1.ปฏิจจวาร
อารัมมณปัจจัย
[162] สภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุแต่มีเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุแต่มีเหตุ
เกิดขึ้นเพราะอารัมมณปัจจัย ได้แก่ ขันธ์ 3 อาศัยขันธ์ 1 ที่ไม่เป็นเหตุแต่มีเหตุ
เกิดขึ้น ฯลฯ อาศัยขันธ์ 2 ฯลฯ ในปฏิสนธิขณะ ฯลฯ (1)
สภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุและไม่มีเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุและไม่มีเหตุ
เกิดขึ้นเพราะอารัมมณปัจจัย ได้แก่ ขันธ์ 3 อาศัยขันธ์ 1 ที่ไม่เป็นเหตุและไม่มี
เหตุเกิดขึ้น ฯลฯ ในปฏิสนธิขณะ ฯลฯ (2)
สภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุแต่มีเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุและไม่มีเหตุเกิดขึ้น
เพราะอารัมมณปัจจัย ได้แก่ ในปฏิสนธิขณะ ขันธ์ที่ไม่เป็นเหตุแต่มีเหตุอาศัย
หทัยวัตถุเกิดขึ้น (3)
สภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุแต่มีเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุแต่มีเหตุและที่ไม่
เป็นเหตุไม่มีเหตุเกิดขึ้นเพราะอารัมมณปัจจัย ได้แก่ ในปฏิสนธิขณะ ขันธ์ 3
อาศัยขันธ์ 1 ที่ไม่เป็นเหตุแต่มีเหตุและอาศัยหทัยวัตถุเกิดขึ้น ฯลฯ อาศัยขันธ์ 2
ฯลฯ (ย่อ พึงจำแนกอย่างนี้)

1. ปัจจยานุโลม 2. สังขยาวาร
สุทธนัย

[163] เหตุปัจจัย มี 9 วาระ
อารัมมณปัจจัย มี 4 วาระ
อธิปติปัจจัย มี 5 วาระ
อนันตรปัจจัย มี 4 วาระ
สมนันตรปัจจัย มี 4 วาระ
สหชาตปัจจัย มี 9 วาระ
อัญญมัญญปัจจัย มี 6 วาระ
นิสสยปัจจัย มี 9 วาระ

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : 42 หน้า :88 }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ทุกปัฏฐาน] 6.นเหตุสเหตุกทุกะ 1.ปฏิจจวาร

อุปนิสสยปัจจัย มี 4 วาระ
ปุเรชาตปัจจัย มี 2 วาระ
อาเสวนปัจจัย มี 2 วาระ
กัมมปัจจัย มี 9 วาระ
วิปากปัจจัย มี 9 วาระ
อาหารปัจจัย มี 9 วาระ
(ย่อ ทุกปัจจัยมีปัจจัยละ 9 วาระ)
สัมปยุตตปัจจัย มี 4 วาระ
วิปปยุตตปัจจัย มี 9 วาระ
อัตถิปัจจัย มี 9 วาระ
นัตถิปัจจัย มี 4 วาระ
วิคตปัจจัย มี 4 วาระ
อวิคตปัจจัย มี 9 วาระ (พึงนับอย่างนี้)

อนุโลม จบ

2. ปัจจยปัจจนียะ 1. วิภังควาร
นเหตุปัจจัย
[164] สภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุและไม่มีเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุและ
ไม่มีเหตุเกิดขึ้นเพราะนเหตุปัจจัย ได้แก่ ขันธ์ 3 และจิตตสมุฏฐานรูปอาศัยขันธ์ 1
ที่ไม่เป็นเหตุและไม่มีเหตุเกิดขึ้น ฯลฯ อาศัยขันธ์ 2 ฯลฯ ในปฏิสนธิขณะ ...
(พึงเพิ่มข้อความจนถึงอสัญญสัตตพรหม ไม่มีโมหะ) (1)

นอารัมมณปัจจัย
[165] สภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุและไม่มีเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็นเหตุแต่
มีเหตุเกิดขึ้นเพราะนอารัมมณปัจจัย ได้แก่ จิตตสมุฏฐานรูปอาศัยขันธ์ที่ไม่เป็น
เหตุแต่มีเหตุเกิดขึ้น ในปฏิสนธิขณะ ฯลฯ (1)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : 42 หน้า :89 }