เต ภิกฺขู ตเถว เมตฺตํ ภาเวตฺวา ตเมว จ ปาทกํ กตฺวา วิปสฺสนํ อารภิตฺวา สพฺเพว ตสฺมิํเยว อนฺโตเตมาเส อคฺคผลํ อรหตฺตํ ปาปุณิตฺวา มหาปวารณาย วิสุทฺธิปวารณํ ปวาเรสุนฺติฯ

เอวญฺหิ อตฺถกุสเลน ตถาคเตน,

ธมฺมิสฺสเรน กถิตํ กรณียมตฺถํ;

กตฺวานุภุยฺย ปรมํ หทยสฺส สนฺติํ,

สนฺตํ ปทํ อภิสเมนฺติ สมตฺตปญฺญาฯ

ตสฺมา หิ ตํ อมตมพฺภุตมริยกนฺตํ,

สนฺตํ ปทํ อภิสเมจฺจ วิหริตุกาโม;

วิญฺญู ชโน วิมลสีลสมาธิปญฺญา,

เภทํ กเรยฺย สตตํ กรณียมตฺถนฺติฯ

ปรมตฺถโชติกาย ขุทฺทก-อฏฺฐกถาย

สุตฺตนิปาต-อฏฺฐกถาย เมตฺตสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

9. เหมวตสุตฺตวณฺณนา

อชฺช ปนฺนรโสติ เหมวตสุตฺตํฯ กา อุปฺปตฺติ? ปุจฺฉาวสิกา อุปฺปตฺติฯ เหมวเตน หิ ปุฏฺโฐ ภควา ‘‘ฉสุ โลโก สมุปฺปนฺโน’’ติอาทีนิ อภาสิฯ ตตฺถ ‘‘อชฺช ปนฺนรโส’’ติอาทิ สาตาคิเรน วุตฺตํ, ‘‘อิติ สาตาคิโร’’ติอาทิ สงฺคีติกาเรหิ, ‘‘กจฺจิมโน’’ติอาทิ เหมวเตน, ‘‘ฉสุ โลโก’’ติอาทิ ภควตา, ตํ สพฺพมฺปิ สโมธาเนตฺวา ‘‘เหมวตสุตฺต’’นฺติ วุจฺจติฯ ‘‘สาตาคิริสุตฺต’’นฺติ เอกจฺเจหิฯ

ตตฺถ ยายํ ‘‘อชฺช ปนฺนรโส’’ติอาทิ คาถาฯ ตสฺสา อุปฺปตฺติ – อิมสฺมิํเยว ภทฺทกปฺเป วีสติวสฺสสหสฺสายุเกสุ ปุริเสสุ อุปฺปชฺชิตฺวา โสฬสวสฺสสหสฺสายุกานิ ฐตฺวา ปรินิพฺพุตสฺส ภควโต กสฺสปสมฺมาสมฺพุทฺธสฺส มหติยา ปูชาย สรีรกิจฺจํ อกํสุฯ