เมนู

พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกปัฏฐาน] 3. วิปากติกะ 1. ปฏิจจวาร
อนันตรปัจจัยเป็นต้น
[13] สภาวธรรมที่เป็นวิบากอาศัยสภาวธรรมที่เป็นวิบากเกิดขึ้นเพราะอนันตร-
ปัจจัย เพราะสมนันตรปัจจัย (ปัจจัยนี้เหมือนกับอารัมมณปัจจัย) เพราะสหชาตปัจจัย
(สหชาตปัจจัยเหมือนกับเหตุปัจจัยทั้งหมด)
สภาวธรรมที่ไม่เป็นวิบากและไม่เป็นเหตุให้เกิดวิบากอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็น
วิบากและไม่เป็นเหตุให้เกิดวิบากเกิดขึ้นเพราะสหชาตปัจจัย ฯลฯ ที่เป็นภายนอก
... ที่มีอาหารเป็นสมุฏฐาน ... ที่มีอุตุเป็นสมุฏฐาน ... สำหรับเหล่าอสัญญสัตตพรหม
(สหชาตปัจจัยมีข้อต่างกันเท่านี้)

อัญญมัญญปัจจัย
[14] สภาวธรรมที่เป็นวิบากอาศัยสภาวธรรมที่เป็นวิบากเกิดขึ้นเพราะอัญญ-
มัญญปัจจัย ได้แก่ ขันธ์ 3 อาศัยขันธ์ 1 ที่เป็นวิบากเกิดขึ้น ฯลฯ ขันธ์ 2
อาศัยขันธ์ 2 เกิดขึ้น ในปฏิสนธิขณะ ขันธ์ 3 อาศัยขันธ์ 1 ที่เป็นวิบาก
เกิดขึ้น ฯลฯ ขันธ์ 2 อาศัยขันธ์ 2 เกิดขึ้น (1)
สภาวธรรมที่ไม่เป็นวิบากและไม่เป็นเหตุให้เกิดวิบากอาศัยสภาวธรรมที่เป็นวิบาก
เกิดขึ้นเพราะอัญญมัญญปัจจัย ได้แก่ ในปฏิสนธิขณะ หทัยวัตถุอาศัยขันธ์ที่เป็น
วิบากเกิดขึ้น (2)
สภาวธรรมที่เป็นวิบากและที่ไม่เป็นวิบากไม่เป็นเหตุให้เกิดวิบากอาศัยสภาวธรรม
ที่เป็นวิบากเกิดขึ้นเพราะอัญญมัญญปัจจัย ได้แก่ ในปฏิสนธิขณะ ขันธ์ 3 และ
หทัยวัตถุอาศัยขันธ์ 1 ที่เป็นวิบากเกิดขึ้น ฯลฯ ขันธ์ 2 และหทัยวัตถุอาศัยขันธ์
2 เกิดขึ้น (3)
สภาวธรรมที่เป็นเหตุให้เกิดวิบากอาศัยสภาวธรรมที่เป็นเหตุให้เกิดวิบากเกิดขึ้น
เพราะอัญญมัญญปัจจัย ได้แก่ ขันธ์ 3 อาศัยขันธ์ 1 ที่เป็นเหตุให้เกิดวิบากเกิดขึ้น
ฯลฯ ขันธ์ 2 อาศัยขันธ์ 2 เกิดขึ้น (1)


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : 40 หน้า :705 }


พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกปัฏฐาน] 3. วิปากติกะ 1. ปฏิจจวาร
[15] สภาวธรรมที่ไม่เป็นวิบากและไม่เป็นเหตุให้เกิดวิบากอาศัยสภาวธรรม
ที่ไม่เป็นวิบากและไม่เป็นเหตุให้เกิดวิบากเกิดขึ้นเพราะอัญญมัญญปัจจัย ได้แก่
ขันธ์ 3 อาศัยขันธ์ 1 ที่ไม่เป็นวิบากและไม่เป็นเหตุให้เกิดวิบากเกิดขึ้น ฯลฯ
มหาภูตรูป 1 ฯลฯ ที่เป็นภายนอก ... ที่มีอาหารเป็นสมุฏฐาน ... ที่มีอุตุเป็น
สมุฏฐาน ... สำหรับเหล่าอสัญญสัตตพรหม มหาภูตรูป 1 ฯลฯ (1)
สภาวธรรมที่เป็นวิบากอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็นวิบากและไม่เป็นเหตุให้เกิด
วิบากเกิดขึ้นเพราะอัญญมัญญปัจจัย ได้แก่ ในปฏิสนธิขณะ ขันธ์ที่เป็นวิบากอาศัย
หทัยวัตถุเกิดขึ้น (2)
สภาวธรรมที่เป็นวิบากอาศัยสภาวธรรมที่เป็นวิบากและที่ไม่เป็นวิบากไม่เป็น
เหตุให้เกิดวิบากเกิดขึ้นเพราะอัญญมัญญปัจจัย ได้แก่ ในปฏิสนธิขณะ ขันธ์ 3
อาศัยขันธ์ 1 ที่เป็นวิบากและหทัยวัตถุเกิดขึ้น ฯลฯ ขันธ์ 2 อาศัยขันธ์ 2
และหทัยวัตถุเกิดขึ้น (1)

นิสสยปัจจัยเป็นต้น
[16] สภาวธรรมที่เป็นวิบากอาศัยสภาวธรรมที่เป็นวิบากเกิดขึ้นเพราะนิสสย-
ปัจจัย (ย่อ) เพราะอุปนิสสยปัจจัย เพราะปุเรชาตปัจจัย

อาเสวนปัจจัย
[17] สภาวธรรมที่เป็นเหตุให้เกิดวิบากอาศัยสภาวธรรมที่เป็นเหตุให้เกิดวิบาก
เกิดขึ้นเพราะอาเสวนปัจจัย ได้แก่ ขันธ์ 3 อาศัยขันธ์ 1 ที่เป็นเหตุให้เกิดวิบากเกิด
ขึ้น ฯลฯ ขันธ์ 2 อาศัยขันธ์ 2 เกิดขึ้น
สภาวธรรมที่ไม่เป็นวิบากและไม่เป็นเหตุให้เกิดวิบากอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็น
วิบากและไม่เป็นเหตุให้เกิดวิบากเกิดขึ้นเพราะอาเสวนปัจจัย ได้แก่ ขันธ์ 3 อาศัย
ขันธ์ 1 ที่ไม่เป็นวิบากและไม่เป็นเหตุให้เกิดวิบากเกิดขึ้น ฯลฯ ขันธ์ 2 อาศัย
ขันธ์ 2 เกิดขึ้น


{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : 40 หน้า :706 }