พระอภิธรรมปิฎก ยมก [10. อินทรียยมก] 2. ปวัตติวาร 1. อุปปาทวาร 1. ปัจจุปปันนวาร
อนุ. ชีวิตินทรีย์ของบุคคลใดกำลังเกิด มนินทรีย์ของบุคคลนั้นก็กำลังเกิด
ใช่ไหม
วิ. บุคคลผู้มีจิตเกิดไม่ได้กำลังอุบัติ ชีวิตินทรีย์ของบุคคลเหล่านั้นกำลัง
เกิด แต่มนินทรีย์ไม่ใช่กำลังเกิด บุคคลผู้มีจิตเกิดได้กำลังอุบัติ ในอุปปาทขณะแห่ง
จิตในปวัตติกาล ชีวิตินทรีย์ของบุคคลเหล่านั้นกำลังเกิดและมนินทรีย์ก็กำลังเกิด
ปฏิ. มนินทรีย์ของบุคคลใดกำลังเกิด ชีวิตินทรีย์ของบุคคลนั้นก็กำลังเกิด
ใช่ไหม
วิ. ใช่
ชีวิตินทรียมูลกนัย จบ

โสมนัสสินทรียมูลกนัย
[191] อนุ. โสมนัสสินทรีย์ของบุคคลใดกำลังเกิด อุเปกขินทรีย์ของบุคคล
นั้นก็กำลังเกิดใช่ไหม
วิ. ไม่ใช่
ปฏิ. อุเปกขินทรีย์ของบุคคลใดกำลังเกิด โสมนัสสินทรีย์ของบุคคลนั้นก็
กำลังเกิดใช่ไหม
วิ. ไม่ใช่
อนุ. โสมนัสสินทรีย์ของบุคคลใดกำลังเกิด สัทธินทรีย์ของบุคคลนั้นก็กำลัง
เกิดใช่ไหม
วิ. (บุคคลมีจิตเป็นโสมนัสเป็นอเหตุกะกำลังอุบัติ) ในอุปปาทขณะแห่งจิต
ที่สัมปยุตด้วยโสมนัส แต่วิปปยุตจากสัทธาในปวัตติกาล โสมนัสสินทรีย์ของ
บุคคลเหล่านั้นกำลังเกิด แต่สัทธินทรีย์ไม่ใช่กำลังเกิด บุคคลมีจิตเป็นโสมนัสกำลัง
อุบัติ ในอุปปาทขณะแห่งจิตที่สัมปยุตด้วยโสมนัสและสัทธาในปวัตติกาล โสมนัส-
สินทรีย์ของบุคคลเหล่านั้นกำลังเกิดและสัทธินทรีย์ก็กำลังเกิด
ปฏิ. สัทธินทรีย์ของบุคคลใดกำลังเกิด โสมนัสสินทรีย์ของบุคคลนั้นก็กำลัง
เกิดใช่ไหม
วิ. บุคคลผู้เป็นสเหตุกะแต่มีจิตปราศจากโสมนัสกำลังอุบัติ ในอุปปาทขณะ
แห่งจิตที่สัมปยุตด้วยสัทธา แต่วิปปยุตจากโสมนัสในปวัตติกาล สัทธินทรีย์ของ

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : 39 หน้า :263 }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [10. อินทรียยมก] 2. ปวัตติวาร 1. อุปปาทวาร 1. ปัจจุปปันนวาร
บุคคลเหล่านั้นกำลังเกิด แต่โสมนัสสินทรีย์ไม่ใช่กำลังเกิด บุคคลผู้มีจิตเป็นโสมนัส
กำลังอุบัติ ในอุปปาทขณะแห่งจิตที่สัมปยุตด้วยสัทธาและโสมนัสในปวัตติกาล
สัทธินทรีย์ของบุคคลเหล่านั้นกำลังเกิดและโสมนัสสินทรีย์ก็กำลังเกิด
อนุ. โสมนัสสินทรีย์ของบุคคลใดกำลังเกิด ปัญญินทรีย์ของบุคคลนั้นก็
กำลังเกิดใช่ไหม
วิ. บุคคลมีจิตเป็นโสมนัสเป็นญาณวิปปยุตกำลังอุบัติ ในอุปปาทขณะแห่ง
จิตที่สัมปยุตด้วยโสมนัสและที่วิปปยุตจากโสมนัสในปวัตติกาล โสมนัสสินทรีย์ของ
บุคคลเหล่านั้นกำลังเกิด แต่ปัญญินทรีย์ไม่ใช่กำลังเกิด บุคคลมีจิตเป็นโสมนัสและ
เป็นญาณสัมปยุตกำลังอุบัติ ในอุปปาทขณะแห่งจิตที่สัมปยุตด้วยโสมนัสและญาณ
ในปวัตติกาล โสมนัสสินทรีย์ของบุคคลเหล่านั้นกำลังเกิดและปัญญินทรีย์ก็กำลังเกิด
ปฏิ. ปัญญินทรีย์ของบุคคลใดกำลังเกิด โสมนัสสินทรีย์ของบุคคลนั้นก็
กำลังเกิดใช่ไหม
วิ. บุคคลผู้สัมปยุตด้วยญาณซึ่งกำลังอุบัติด้วยจิตปราศจากโสมนัส ในอุป-
ปาทขณะแห่งจิตที่สัมปยุตด้วยญาณวิปปยุตจากโสมนัสในปวัตติกาล ปัญญินทรีย์
ของบุคคลเหล่านั้นกำลังเกิด แต่โสมนัสสินทรีย์ไม่ใช่กำลังเกิด บุคคลผู้สัมปยุตด้วย
ญาณซึ่งกำลังอุบัติด้วยจิตที่เป็นโสมนัส ในอุปปาทขณะแห่งจิตที่สัมปยุตด้วยญาณ
และโสมนัสในปวัตติกาล ปัญญินทรีย์ของบุคคลเหล่านั้นกำลังเกิดและโสมนัสสินทรีย์
ก็กำลังเกิด
อนุ. โสมนัสสินทรีย์ของบุคคลใดกำลังเกิด มนินทรีย์ของบุคคลนั้นก็กำลัง
เกิดใช่ไหม
วิ. ใช่
ปฏิ. มนินทรีย์ของบุคคลใดกำลังเกิด โสมนัสสินทรีย์ของบุคคลนั้นก็กำลัง
เกิดใช่ไหม
วิ. บุคคลผู้มีจิตเกิดได้แต่มีจิตปราศจากโสมนัสกำลังอุบัติ ในอุปปาทขณะ
แห่งจิตที่สัมปยุตด้วยโสมนัสในปวัตติกาล มนินทรีย์ของบุคคลเหล่านั้นกำลังเกิด
แต่โสมนัสสินทรีย์ไม่ใช่กำลังเกิด บุคคลมีจิตเป็นโสมนัสกำลังอุบัติ ในอุปปาทขณะ
แห่งจิตที่สัมปยุตด้วยโสมนัสในปวัตติกาล มนินทรีย์ของบุคคลเหล่านั้นกำลังเกิด
และโสมนัสสินทรีย์ก็กำลังเกิด
โสมนัสสินทรียมูลกนัย จบ

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : 39 หน้า :264 }