พระอภิธรรมปิฎก ยมก [2. ขันธยมก] 1. ปัณณัตติวารนิทเทส 3. สุทธขันธวาร
อนุ. สภาวธรรมที่ไม่เป็นวิญญาณ ไม่เป็นวิญญาณขันธ์ใช่ไหม
วิ. ใช่
ปฏิ. สภาวธรรมที่ไม่เป็นขันธ์ ไม่เป็นสังขารขันธ์ใช่ไหม
วิ. ใช่

3. สุทธขันธวาร
อนุโลม
[38] อนุ. รูป เป็นขันธ์ใช่ไหม
วิ. ใช่
ปฏิ. ขันธ์ เป็นรูปขันธ์ใช่ไหม
วิ. รูปขันธ์ เป็นขันธ์ก็ใช่ เป็นรูปขันธ์ก็ใช่ ขันธ์ที่เหลือเป็นขันธ์ แต่ไม่
เป็นรูปขันธ์
อนุ. เวทนา เป็นขันธ์ใช่ไหม
วิ. ใช่
ปฏิ. ขันธ์ เป็นเวทนาขันธ์ใช่ไหม
วิ. เวทนาขันธ์ เป็นขันธ์ก็ใช่ เป็นเวทนาขันธ์ก็ใช่ ขันธ์ที่เหลือเป็นขันธ์
แต่ไม่เป็นเวทนาขันธ์
อนุ. สัญญา เป็นขันธ์ใช่ไหม
วิ. ใช่
ปฏิ. ขันธ์ เป็นสัญญาขันธ์ใช่ไหม
วิ. สัญญาขันธ์ เป็นขันธ์ก็ใช่ เป็นสัญญาขันธ์ก็ใช่ ขันธ์ที่เหลือเป็นขันธ์
แต่ไม่เป็นสัญญาขันธ์

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : 38 หน้า :44 }

พระอภิธรรมปิฎก ยมก [2. ขันธยมก] 1. ปัณณัตติวารนิทเทส 3. สุทธขันธวาร
อนุ. สังขาร เป็นขันธ์ใช่ไหม
วิ. ใช่
ปฏิ. ขันธ์ เป็นสังขารขันธ์ใช่ไหม
วิ. สังขารขันธ์ เป็นขันธ์ก็ใช่ เป็นสังขารขันธ์ก็ใช่ ขันธ์ที่เหลือเป็นขันธ์
แต่ไม่เป็นสังขารขันธ์
อนุ. วิญญาณ เป็นขันธ์ใช่ไหม
วิ. ใช่
ปฏิ. ขันธ์ เป็นวิญญาณขันธ์ใช่ไหม
วิ. วิญญาณขันธ์ เป็นขันธ์ก็ใช่ เป็นวิญญาณขันธ์ก็ใช่ ขันธ์ที่เหลือเป็นขันธ์
แต่ไม่เป็นวิญญาณขันธ์
ปัจจนีกะ
[39] อนุ. สภาวธรรมที่ไม่เป็นรูป ไม่เป็นขันธ์ใช่ไหม
วิ. เว้นรูปแล้ว ขันธ์ที่เหลือไม่เป็นรูป แต่เป็นขันธ์ เว้นรูปและขันธ์แล้ว
สภาวธรรมที่เหลือไม่เป็นรูปก็ใช่ ไม่เป็นขันธ์ก็ใช่1
ปฏิ. สภาวธรรมที่ไม่เป็นขันธ์ ไม่เป็นรูปขันธ์ใช่ไหม
วิ. ใช่
อนุ. สภาวธรรมที่ไม่เป็นเวทนา ไม่เป็นขันธ์ใช่ไหม
วิ. เว้นเวทนาแล้ว ขันธ์ที่เหลือไม่เป็นเวทนา แต่เป็นขันธ์ เว้นเวทนาและ
ขันธ์แล้ว สภาวธรรมที่เหลือไม่เป็นเวทนาก็ใช่ ไม่เป็นขันธ์ก็ใช่
ปฏิ. สภาวธรรมที่ไม่เป็นขันธ์ ไม่เป็นเวทนาขันธ์ใช่ไหม
วิ. ใช่

เชิงอรรถ :
1 สภาวธรรมที่ไม่เป็นรูป ไม่เป็นขันธ์ คือ นิพพาน และบัญญัติที่พ้นจากขันธ์ 5 (อภิ.ปญฺจ.อ. 39/337)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : 38 หน้า :45 }