พระอภิธรรมปิฎก กถาวัตถุ [18. อัฏฐารสมวรรค] 1. มนุสสโลกกถา (177)
สก. ท่านไม่ยอมรับว่า พระผู้มีพระภาคพุทธเจ้าทรงดำรงอยู่ในมนุษยโลก
ใช่ไหม
ปร. ใช่
สก. พระสูตรที่พระผู้มีพระภาคตรัสไว้ว่า ภิกษุทั้งหลาย สมัยหนึ่ง เราพักอยู่
ณ ควงไม้สาละ ในสุภควัน เขตกรุงอุกกัฏฐะ ว่า ภิกษุทั้งหลาย สมัยหนึ่ง
เราแรกตรัสรู้พักอยู่ที่ต้นอชปาลนิโครธ ตำบลอุรุเวลา ว่า ภิกษุทั้งหลาย สมัยหนึ่ง
เราพักอยู่ ณ เวฬุวันสถานที่ให้เหยื่อกระแต เขตกรุงราชคฤห์ ว่า ภิกษุทั้งหลาย
สมัยหนึ่ง เราพักอยู่ ณ เชตวันอารามของอนาถบิณฑิกเศรษฐี เขตกรุงสาวัตถี ว่า
ภิกษุทั้งหลาย สมัยหนึ่ง เราพักอยู่ ณ กูฏาคารศาลา ป่ามหาวัน เขตกรุงเวสาลี
มีอยู่จริงมิใช่หรือ
ปร. ใช่
สก. ดังนั้น พระผู้มีพระภาคพุทธเจ้าจึงทรงดำรงอยู่ในมนุษยโลก
[803] ปร. พระผู้มีพระภาคพุทธเจ้าทรงดำรงอยู่ในมนุษยโลกใช่ไหม
สก. ใช่
ปร. พระผู้มีพระภาคทรงกำเนิดในโลก ทรงเจริญในโลก แต่ทรงเป็นผู้อัน
โลกไม่แปดเปื้อน1 ครอบงำโลกอยู่มิใช่หรือ
สก. ใช่
ปร. หากพระผู้มีพระภาคทรงกำเนิดในโลก ทรงเจริญในโลก แต่ทรงเป็นผู้อัน
โลกไม่แปดเปื้อน ครอบงำโลกอยู่ ท่านก็ไม่ควรยอมรับว่า พระผู้มีพระภาคพุทธเจ้า
ทรงดำรงอยู่ในมนุษยโลก
มนุสสโลกกถา จบ
เชิงอรรถ :
1 ผู้อันโลกไม่แปดเปื้อน หมายถึงไม่ถูกกิเลสในโลกธรรม 8 ประการ คือ ลาภ เสื่อมลาภ ยศ เสื่อมยศ
สรรเสริญ นินทา สุข ทุกข์ แปดเปื้อน (อภิ.ปญฺจ.อ. 802-803/297-298)
พระอภิธรรมปิฎก กถาวัตถุ [18. อัฏฐารสมวรรค] 2. ธัมมเทสนากถา (178)
2. ธัมมเทสนากถา (178)
ว่าด้วยการแสดงธรรม
[804] สก. ท่านไม่ยอมรับว่า พระผู้มีพระภาคพุทธเจ้าทรงแสดงธรรม
ใช่ไหม
ปร.1 ใช่2
สก. ใครแสดง
ปร. พระพุทธนิมิต
สก. พระพุทธนิมิตเป็นพระชินเจ้า เป็นพระศาสดา เป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
เป็นพระสัพพัญญู เป็นพระสัพพทัสสาวี เป็นพระธัมมัสสามี เป็นพระธัมมปฏิสรณะ
ใช่ไหม
ปร. ไม่ควรกล่าวอย่างนั้น ฯลฯ
สก. ท่านไม่ยอมรับว่า พระผู้มีพระภาคพุทธเจ้าทรงแสดงธรรม ใช่ไหม
ปร. ใช่
สก. ใครแสดง
ปร. ท่านพระอานนท์
สก. ท่านพระอานนท์เป็นพระชินเจ้า เป็นพระศาสดา เป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
เป็นพระสัพพัญญู เป็นพระสัพพทัสสาวี เป็นพระธัมมัสสามี เป็นพระธัมมปฏิสรณะ
ใช่ไหม
ปร. ไม่ควรกล่าวอย่างนั้น ฯลฯ
[805] สก. ท่านไม่ยอมรับว่า พระผู้มีพระภาคพุทธเจ้าทรงแสดงธรรม
ใช่ไหม
ปร. ใช่
เชิงอรรถ :
1 ปร. หมายถึงภิกษุในนิกายเวตุลลกะ (อภิ.ปญฺจ.อ. 804-806/298)
2 เพราะมีความเห็นว่า พระพุทธเจ้าทรงเนรมิตพระองค์มาเพื่อทรงแสดงธรรมในมนุษย์ ดังนั้น พระพุทธเจ้า
ที่ปรากฏอยู่ในโลกมนุษย์จึงมิใช่พระองค์จริง (อภิ.ปญฺจ.อ. 804-806/298)
