พระอภิธรรมปิฎก กถาวัตถุ [17. สัตตรสมวรรค] 11. ทักขิณาวิสุทธิกถา (176)
ปร. บุคคลอื่นทำให้แก่คนหนึ่ง สุขทุกข์มีผู้อื่นเป็นตัวการ บุคคลคนละคนกัน
ทั้งทำและเสวยผลใช่ไหม
สก. ไม่ควรกล่าวอย่างนั้น ฯลฯ
สก. ทานบริสุทธิ์ฝ่ายทายกเท่านั้น แต่ไม่บริสุทธิ์ฝ่ายปฏิคาหกใช่ไหม
ปร. ใช่
สก. พระสูตรที่พระผู้มีพระภาคตรัสไว้ว่า อานนท์ ความบริสุทธิ์แห่ง
ทักษิณา 4 ประการนี้
ความบริสุทธิ์แห่งทักษิณา 4 ประการ อะไรบ้าง คือ
1. ทักษิณาที่บริสุทธิ์ฝ่ายทายก แต่ไม่บริสุทธิ์ฝ่ายปฏิคาหก
2. ทักษิณาที่บริสุทธิ์ฝ่ายปฏิคาหก แต่ไม่บริสุทธิ์ฝ่ายทายก
3. ทักษิณาที่ไม่บริสุทธิ์ทั้งฝ่ายทายกและฝ่ายปฏิคาหก
4. ทักษิณาที่บริสุทธิ์ทั้งฝ่ายทายกและฝ่ายปฏิคาหก
ทักษิณาที่บริสุทธิ์ฝ่ายทายก แต่ไม่บริสุทธิ์ฝ่ายปฏิคาหก เป็นอย่างไร
คือ ทายกในโลกนี้เป็นผู้มีศีล มีกัลยาณธรรม แต่ปฏิคาหกเป็นผู้ทุศีล มีธรรม
เลวทราม ทักษิณาที่บริสุทธิ์ฝ่ายทายก แต่ไม่บริสุทธิ์ฝ่ายปฏิคาหก เป็นอย่างนี้
ทักษิณาที่บริสุทธิ์ฝ่ายปฏิคาหก แต่ไม่บริสุทธิ์ฝ่ายทายก เป็นอย่างไร
คือ ทายกในโลกนี้เป็นผู้ทุศีล มีธรรมเลวทราม แต่ปฏิคาหกเป็นผู้มีศีล มี
กัลยาณธรรม ทักษิณาที่บริสุทธิ์ฝ่ายปฏิคาหก แต่ไม่บริสุทธิ์ฝ่ายทายก เป็นอย่างนี้
ทักษิณาที่ไม่บริสุทธิ์ทั้งฝ่ายทายกและฝ่ายปฏิคาหก เป็นอย่างไร
คือ ทายกในโลกนี้เป็นผู้ทุศีล มีธรรมเลวทราม และปฏิคาหกก็เป็นผู้ทุศีล มี
ธรรมเลวทราม ทักษิณาที่ไม่บริสุทธิ์ทั้งฝ่ายทายกและฝ่ายปฏิคาหก เป็นอย่างนี้
พระอภิธรรมปิฎก กถาวัตถุ [17. สัตตรสมวรรค] รวมกถาที่มีในวรรค
ทักษิณาที่บริสุทธิ์ทั้งฝ่ายทายกและฝ่ายปฏิคาหก เป็นอย่างไร
คือ ทายกในโลกนี้เป็นผู้มีศีล มีกัลยาณธรรม และปฏิคาหกก็เป็นผู้มีศีล มี
กัลยาณธรรม ทักษิณาที่บริสุทธิ์ทั้งฝ่ายทายกและฝ่ายปฏิคาหก เป็นอย่างนี้
อานนท์ ความบริสุทธิ์แห่งทักษิณา 4 ประการนี้1
มีอยู่จริงมิใช่หรือ
ปร. ใช่
สก. ดังนั้น ท่านจึงไม่ควรยอมรับว่า ทานบริสุทธิ์ฝ่ายทายกเท่านั้น แต่ไม่
บริสุทธิ์ฝ่ายปฏิคาหก
ทักขิณาวิสุทธิกถา จบ
สัตตรสมวรรค จบ
รวมกถาที่มีในวรรคนี้ คือ
1. อัตถิอรหโตปุญญูปจโยติกถา 2. นัตถิอรหโตอกาลมัจจูติกถา
3. สัพพมิทังกัมมโตติกถา 4. อินทริยพัทธกถา
5. ฐเปตวาอริยมัคคันติกถา 6. นวัตตัพพังสังโฆทักขิณังปฏิค-
คัณหาตีติกถา
7. นวัตตัพพังสังโฆทักขิณัง- 8. นวัตตัพพังสังโฆภุญชตีติกถา
วิโสเธตีติกถา
9. นวัตตัพพังสังฆัสสทินนัง- 10. นวัตตัพพังพุทธัสสทินนังมหัป-
มหัปผลันติกถา ผลันติกถา
11. ทักขิณาวิสุทธิกถา
เชิงอรรถ :
1 ดูเทียบ ม.อุ. (แปล) 14/381/430-431
