พระอภิธรรมปิฎก กถาวัตถุ [8. อัฏฐมวรรค] 3. กามคุณกถา (75)
สก. เพราะท่านเข้าใจว่า อสังขารปรินิพพายีบุคคลมีอยู่ ฯลฯ สสังขาร-
ปรินิพพายีบุคคลมีอยู่ จึงยอมรับว่า สสังขารภพมีอยู่ ใช่ไหม
ปร. ไม่ควรกล่าวอย่างนั้น ฯลฯ
อันตราภวกถา จบ
3. กามคุณกถา (75)
ว่าด้วยกามคุณ
[510] สก. กามคุณ 5 เท่านั้นเป็นกามธาตุใช่ไหม
ปร.1 ใช่2
สก. ความพอใจที่เกี่ยวกับกามคุณ 5 นั้นมีอยู่มิใช่หรือ
ปร. ใช่
สก. หากความพอใจที่เกี่ยวกับกามคุณ 5 นั้นมีอยู่ ท่านก็ไม่ควรยอมรับว่า
กามคุณ 5 เท่านั้นเป็นกามธาตุ
สก. ความกำหนัด ความพอใจ ความพอใจและความกำหนัดที่เกี่ยวกับ
กามคุณ 5 นั้น ... ความดำริ ความกำหนัด ความดำริและความกำหนัดที่เกี่ยวกับ
กามคุณ 5 นั้น ... ปีติ โสมนัส ปีติและโสมนัส ที่เกี่ยวกับกามคุณ 5 นั้นมีอยู่
มิใช่หรือ
ปร. ใช่
สก. หากปีติและโสมนัสที่เกี่ยวกับกามคุณ 5 นั้นมีอยู่ ท่านก็ไม่ควรยอมรับ
ว่า กามคุณ 5 เท่านั้นเป็นกามธาตุ
เชิงอรรถ :
1 ปร. หมายถึงภิกษุในนิกายปุพพเสลิยะ (อภิ.ปญฺจ.อ. 510/235)
2 เพราะมีความเห็นว่า วัตถุกามเท่านั้นจัดเป็นกามธาตุ กิเลสกามไม่จัดเป็นกามธาตุ (อภิ.ปญฺจ.อ. 510/
235)
พระอภิธรรมปิฎก กถาวัตถุ [8. อัฏฐมวรรค] 3. กามคุณกถา (75)
สก. กามคุณ 5 เท่านั้นเป็นกามธาตุใช่ไหม
ปร. ใช่
สก. จักษุของมนุษย์ไม่เป็นกามธาตุใช่ไหม
ปร. ไม่ควรกล่าวอย่างนั้น ฯลฯ
สก. โสตะ ฯลฯ ฆานะ ฯลฯ ชิวหา ฯลฯ กาย ฯลฯ มโนของมนุษย์
ไม่เป็นกามธาตุใช่ไหม
ปร. ไม่ควรกล่าวอย่างนั้น ฯลฯ
สก. มโนของมนุษย์ไม่เป็นกามธาตุใช่ไหม
ปร. ใช่
สก. พระสูตรที่พระผู้มีพระภาคตรัสไว้ว่า
กามคุณ 5 อันมีใจเป็นที่ 6 ซึ่งมีอยู่ในโลก
เราประกาศไว้ชัดเจนแล้ว
สัตว์โลกคลายความพอใจในกามคุณ 5 นี้ได้
ย่อมพ้นจากทุกข์ได้ ด้วยวิธีดังกล่าวนี้ 1
มีอยู่จริงมิใช่หรือ
ปร. ใช่
สก. ดังนั้น ท่านจึงไม่ควรยอมรับว่า มโนของมนุษย์ไม่เป็นกามธาตุ
[511] สก. กามคุณ 5 เท่านั้นเป็นกามธาตุใช่ไหม
ปร. ใช่
สก. กามคุณเป็นภพ เป็นคติ เป็นสัตตาวาส เป็นสงสาร เป็นกำเนิด
เป็นวิญญาณฐิติ เป็นการได้อัตภาพใช่ไหม
ปร. ไม่ควรกล่าวอย่างนั้น ฯลฯ
เชิงอรรถ :
1 ดูเทียบ ขุ.สุ. (แปล) 25/173/539
