พระอภิธรรมปิฎก กถาวัตถุ [1. มหาวรรค] 8. สติปัฏฐานกถา
[303] สก. สภาวธรรมทั้งปวงเป็นสติปัฏฐานใช่ไหม
ปร. ใช่
สก. พระสูตรที่พระผู้มีพระภาคตรัสไว้ว่า ภิกษุทั้งหลาย ชนเหล่าใดไม่
เจริญกายคตาสติ ชนเหล่านั้นชื่อว่าไม่บรรลุอมตธรรม ชนเหล่าใดเจริญกายคตาสติ
ชนเหล่านั้นชื่อว่าบรรลุอมตธรรม 1 มีอยู่จริงมิใช่หรือ
ปร. ใช่
สก. สัตว์ทั้งปวงเจริญ ได้เฉพาะ ซ่องเสพ เจริญ ทำให้มากซึ่งกายคตาสติ
ใช่ไหม
ปร. ไม่ควรกล่าวอย่างนั้น ฯลฯ
สก. สภาวธรรมทั้งปวงเป็นสติปัฏฐานใช่ไหม
ปร. ใช่
สก. พระสูตรที่พระผู้มีพระภาคตรัสไว้ว่า ภิกษุทั้งหลาย ทาง2นี้เป็นทางเดียว3
เพื่อความบริสุทธ์ของเหล่าสัตว์ เพื่อล่วงโสกะและปริเทวะ เพื่อดับทุกข์และโทมนัส
เพื่อบรรลุญายธรรม4 เพื่อทำให้แจ้งนิพพาน ทางนี้คือสติปัฏฐาน 45 มีอยู่จริง
มิใช่หรือ
ปร. ใช่
สก. สภาวธรรมทั้งปวงเป็นทางสายเดียวใช่ไหม
ปร. ไม่ควรกล่าวอย่างนั้น ฯลฯ
เชิงอรรถ :
1 ดูเทียบ องฺ.เอกก. (แปล) 20/600/54
2 ทาง หมายถึงทางดำเนินไปสู่นิพพานหรือทางที่ผู้ต้องการนิพพานควรดำเนินไป (ที.ม.อ. 2/371/361)
3 ทางเดียว มีความหมาย 4 นัย คือ (1) ทางที่บุคคลผู้ละการเกี่ยวข้องกับหมู่คณะไปประพฤติธรรมอยู่
แต่ผู้เดียว (2) ทางสายเดียวที่พระพุทธเจ้าทรงทำให้เกิดขึ้น เป็นทางของบุคคลผู้เดียวคือพระผู้มีพระภาค
(3) ข้อปฏิบัติในศาสนาเดียวคือพระพุทธศาสนา (4) ทางดำเนินไปสู่จุดหมายเดียวคือนิพพาน (ที.ม.อ.
2/373/359, ม.มู.อ. 1/106/244)
4 ญายธรรม หมายถึงอริยมรรค (ที.ม.อ. 2/214/197, ม.มู.อ. 1/106/251)
5 ดูเทียบ ที.ม. (แปล) 10/373/301, ม.มู. (แปล) 12/106/101, สํ.ม. (แปล) 19/367/210
พระอภิธรรมปิฎก กถาวัตถุ [1. มหาวรรค] 8. สติปัฏฐานกถา
สก. สภาวธรรมทั้งปวงเป็นสติปัฏฐานใช่ไหม
ปร. ใช่
สก. พระสูตรที่พระผู้มีพระภาคตรัสไว้ว่า ภิกษุทั้งหลาย เพราะพระเจ้า
จักรพรรดิปรากฏ แก้ว 7 ประการจึงปรากฏ แก้ว 7 ประการ อะไรบ้าง คือ
(1) จักรแก้ว (2) ช้างแก้ว (3) ม้าแก้ว (4) มณีแก้ว (5) นางแก้ว (6) คหบดีแก้ว
(7) ปริณายกแก้ว เพราะพระเจ้าจักรพรรดิปรากฏ แก้ว 7 ประการนี้จึงปรากฏ
ภิกษุทั้งหลาย เพราะตถาคตอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าปรากฏ แก้วคือโพชฌงค์
7 ประการจึงปรากฏ แก้ว 7 ประการ อะไรบ้าง คือ (1) แก้วคือสติสัมโพชฌงค์
(2) แก้วคือธัมมวิจยสัมโพชฌงค์ (3) แก้วคือวิริยสัมโพชฌงค์ (4) แก้วคือปีติ-
สัมโพชฌงค์ (5) แก้วคือปัสสัทธิสัมโพชฌงค์ (6) แก้วคือสมาธิสัมโพชฌงค์
(7) แก้วคืออุเบกขาสัมโพชฌงค์ เพราะตถาคตอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าปรากฏ
แก้วคือโพชฌงค์ 7 ประการนี้จึงปรากฏ 1 มีอยู่จริงมิใช่หรือ
ปร. ใช่
สก. เพราะตถาคตอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าปรากฏ สภาวธรรมทั้งปวงที่
เป็นแก้วคือสติสัมโพชฌงค์จึงปรากฏใช่ไหม
ปร. ไม่ควรกล่าวอย่างนั้น ฯลฯ
สก. สภาวธรรมทั้งปวงเป็นสติปัฏฐานใช่ไหม
ปร. ใช่
สก. สภาวธรรมทั้งปวงเป็นสัมมัปปธาน ฯลฯ เป็นอิทธิบาท ฯลฯ เป็น
อินทรีย์ ฯลฯ เป็นพละ ฯลฯ เป็นโพชฌงค์ใช่ไหม
ปร. ไม่ควรกล่าวอย่างนั้น ฯลฯ
สติปัฏฐานกถา จบ
เชิงอรรถ :
1 ดูเทียบ สํ.ม. (แปล) 19/223/155
