พระอภิธรรมปิฎก ธาตุกถา [5. ปัญจมนัย] 5. อสังคหิเตนอสังคหิตปทนิทเทส 2. ทุกะ
[226] สภาวธรรมเหล่าใดสงเคราะห์เข้าไม่ได้โดยการสงเคราะห์เป็นขันธ์ อายตนะ
และธาตุกับสภาวธรรมที่เป็นอุปาทาน สภาวธรรมที่เป็นกิเลส สภาว-
ธรรมที่เป็นกิเลสและเป็นอารมณ์ของกิเลส สภาวธรรมที่เป็นกิเลสและ
กิเลสทำให้เศร้าหมอง สภาวธรรมที่เป็นกิเลสและสัมปยุตด้วยกิเลส
สภาวธรรมเหล่าใดสงเคราะห์เข้าไม่ได้โดยการสงเคราะห์เป็นขันธ์ อายตนะ
และธาตุกับสภาวธรรมเหล่านั้น ฯลฯ
สภาวธรรมเหล่านั้นสงเคราะห์เข้าไม่ได้กับขันธ์ 2 อายตนะ 11 และ
ธาตุ 17
[227] สภาวธรรมเหล่าใดสงเคราะห์เข้าไม่ได้โดยการสงเคราะห์เป็นขันธ์ อายตนะ
และธาตุกับสภาวธรรมที่ไม่เป็นอารมณ์ของกิเลส สภาวธรรมที่กิเลสทำให้
เศร้าหมอง สภาวธรรมที่สัมปยุตด้วยกิเลส สภาวธรรมที่กิเลสทำให้
เศร้าหมองแต่ไม่เป็นกิเลส สภาวธรรมที่สัมปยุตด้วยกิเลสแต่ไม่เป็นกิเลส
สภาวธรรมที่วิปปยุตจากกิเลสและไม่เป็นอารมณ์ของกิเลส สภาวธรรม
ที่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรค สภาวธรรมที่ต้องประหาณด้วย
มรรคเบื้องบน 3 สภาวธรรมที่มีเหตุต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรค
สภาวธรรมที่มีเหตุต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน 3 สภาวธรรมที่มีวิตก
สภาวธรรมที่มีวิจาร สภาวธรรมที่มีปีติ สภาวธรรมที่สหรคตด้วยปีติ
สภาวธรรมที่สหรคตด้วยสุข สภาวธรรมที่สหรคตด้วยอุเบกขา สภาว-
ธรรมที่ไม่เป็นกามาวจร สภาวธรรมที่เป็นรูปาวจร สภาวธรรมที่เป็น
อรูปาวจร สภาวธรรมที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ สภาวธรรมที่เป็นเหตุ
นำออกจากวัฏฏทุกข์ สภาวธรรมที่ให้ผลแน่นอน สภาวธรรมที่ไม่มี
ธรรมอื่นยิ่งกว่า สภาวธรรมที่เป็นเหตุให้สัตว์ร้องไห้
สภาวธรรมเหล่าใดสงเคราะห์เข้าไม่ได้โดยการสงเคราะห์เป็นขันธ์ อายตนะ
และธาตุกับสภาวธรรมเหล่านั้น
สภาวธรรมเหล่านั้นสงเคราะห์เข้าไม่ได้กับขันธ์ อายตนะ และธาตุเท่าไร
สภาวธรรมเหล่านั้นสงเคราะห์เข้าไม่ได้กับขันธ์ 1 อายตนะ 10 และ
ธาตุ 10
พระอภิธรรมปิฎก ธาตุกถา [5. ปัญจมนัย] รวมบทธรรมในปัญจมนัย 22 บท
รวมบทธรรมในปัญจมนัย 22 บท1
รูป 1 ธัมมายตนะ 1 ธัมมธาตุ 1
อิตถินทรีย์ 1 ปุริสินทรีย์ 1 ชีวิตินทรีย์ 1
นามรูป 1 ภพ 2 (อสัญญีภพและเอกโวการภพ)
ชาติ 1 ชรา 1 มรณะ 1 บทที่เป็นรูป 1 อนารัมมณบท 1
โนจิตตบท 1 จิตตวิปปยุตตบท 1
จิตตวิสังสัฏฐบท 1 จิตตสมุฏฐานบท 1 จิตตสหภูบท 1
จิตตานุปริวัตติบท 1 พาหิรบท 1 อุปาทาบท 1
นัย 22 บทนี้เป็นวิสัยแห่งปุจฉาและวิสัชนา
อสังคหิเตนอสังคหิตปทนิทเทสที่ 5 จบ
เชิงอรรถ :
1 ในอรรถกถาได้แสดงอุททานคาถาไว้โดยสมบูรณ์ดังนี้ :-
รวมบทธรรมในปัญจมนัย 257 บท
ขันธ์ 5 อายตนะ 12 ธาตุ 18 สัจจะ 3
อินทรีย์ 22 ปฏิจจสมุปบาท 23
ต่อจากปฏิจจสมุปบาท 16 ในติกะ 43 บท
ในโคจฉกะ 72 บท ในจูฬันตรทุกะ 7
ในมหันตรทุกะ 18 ปิฏฐิทุกะ 18
พึงทราบว่าที่เหลือท่านไม่กล่าวไว้ ณ ที่นี้ (อภิ.ปญฺจ.อ. 193/16)
