พระอภิธรรมปิฎก วิภังค์ [1.ขันธวิภังค์] 2.อภิธรรมภาชนีย์ 5.วิญญาณขันธ์
จักขุวิญญาณ ฯลฯ มโนวิญญาณ
วิญญาณขันธ์หมวดละ 24 มีด้วยอาการอย่างนี้
วิญญาณขันธ์หมวดละ 30 ได้แก่ เพราะจักขุสัมผัสเป็นปัจจัย วิญญาณขันธ์
ที่เป็นกามาวจร 1 ที่เป็นรูปาวจร 1 ที่เป็นอรูปาวจร 1 ที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ 1
จึงมี
เพราะโสตสัมผัสเป็นปัจจัย ฯลฯ
เพราะฆานสัมผัสเป็นปัจจัย ฯลฯ
เพราะชิวหาสัมผัสเป็นปัจจัย ฯลฯ
เพราะกายสัมผัสเป็นปัจจัย ฯลฯ
เพราะมโนสัมผัสเป็นปัจจัย วิญญาณขันธ์ที่เป็นกามาวจร 1 ที่เป็นรูปาวจร 1
ที่เป็นอรูปาวจร 1 ที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ 1 จึงมี
จักขุวิญญาณ ฯลฯ มโนวิญญาณ
วิญญาณขันธ์หมวดละ 30 มีด้วยอาการอย่างนี้
วิญญาณขันธ์หมวดละมากอย่าง ได้แก่ เพราะจักขุสัมผัสเป็นปัจจัย วิญญาณ-
ขันธ์ที่เป็นกุศล 1 ที่เป็นอกุศล 1 ที่เป็นอัพยากฤต 1 ที่เป็นกามาวจร 1 ที่เป็น
รูปาวจร 1 ที่เป็นอรูปาวจร 1 ที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ 1 จึงมี
จักขุวิญญาณ ฯลฯ มโนวิญญาณ
เพราะโสตสัมผัสเป็นปัจจัย ฯลฯ
เพราะฆานสัมผัสเป็นปัจจัย ฯลฯ
เพราะชิวหาสัมผัสเป็นปัจจัย ฯลฯ
เพราะกายสัมผัสเป็นปัจจัย ฯลฯ
เพราะมโนสัมผัสเป็นปัจจัย วิญญาณขันธ์ที่เป็นกุศล 1 ที่เป็นอกุศล 1 ที่เป็น
อัพยากฤต 1 ที่เป็นกามาวจร 1 ที่เป็นรูปาวจร 1 ที่เป็นอรูปาวจร 1 ที่ไม่นับ
เนื่องในวัฏฏทุกข์ 1 จึงมี
พระอภิธรรมปิฎก วิภังค์ [1.ขันธวิภังค์] 2.อภิธรรมภาชนีย์ 5.วิญญาณขันธ์
จักขุวิญญาณ ฯลฯ มโนวิญญาณ
วิญญาณขันธ์หมวดละมากอย่างมีด้วยอาการอย่างนี้
วิญญาณขันธ์หมวดละมากอย่าง อีกหมวดหนึ่ง ได้แก่ เพราะจักขุสัมผัสเป็น
ปัจจัย วิญญาณขันธ์ที่สัมปยุตด้วยสุขเวทนา 1 ที่สัมปยุตด้วยทุกขเวทนา 1 ที่
สัมปยุตด้วยอทุกขมสุขเวทนา 1 จึงมี
ฯลฯ
วิญญาณขันธ์ที่มีธรรมภายในตนเป็นอารมณ์ก็มี ที่มีธรรมภายนอกตนเป็น
อารมณ์ก็มี ที่มีธรรมภายในตนและภายนอกตนเป็นอารมณ์ก็มี ที่เป็นกามาวจรก็มี
ที่เป็นรูปาวจรก็มี ที่เป็นอรูปาวจรก็มี ที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ก็มี
เพราะโสตสัมผัสเป็นปัจจัย ฯลฯ
เพราะฆานสัมผัสเป็นปัจจัย ฯลฯ
เพราะชิวหาสัมผัสเป็นปัจจัย ฯลฯ
เพราะกายสัมผัสเป็นปัจจัย ฯลฯ
เพราะมโนสัมผัสเป็นปัจจัย วิญญาณขันธ์ที่สัมปยุตด้วยสุขเวทนา 1 ฯลฯ
วิญญาณขันธ์ที่มีธรรมภายในตนเป็นอารมณ์ก็มี ที่มีธรรมภายนอกตนเป็น
อารมณ์ก็มี ที่มีธรรมภายในตนและภายนอกตนเป็นอารมณ์ก็มี ที่เป็นกามาวจรก็มี
ที่เป็นรูปาวจรก็มี ที่เป็นอรูปาวจรก็มี ที่ไม่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ก็มี
จักขุวิญญาณ ฯลฯ มโนวิญญาณ
วิญญาณขันธ์หมวดละมากอย่างมีด้วยอาการอย่างนี้
นี้เรียกว่า วิญญาณขันธ์
พหุวิธวาร จบ
อภิธรรมภาชนีย์ จบ
