พระอภิธรรมปิฎก วิภังค์ [18.ธัมมหทยวิภังค์] 4.ธัมมทัสสนวาร 4.อรูปธาตุ
1. เวทนาขันธ์ 2. สัญญาขันธ์
3. สังขารขันธ์ 4. วิญญาณขันธ์
ในขณะเกิดในอรูปธาตุ ขันธ์ 4 เหล่านี้ปรากฏ (1)
ในขณะเกิดในอรูปธาตุ อายตนะ 2 เหล่าไหนปรากฏ
อายตนะ 2 คือ มนายตนะ และธัมมายตนะ
ในขณะเกิดในอรูปธาตุ อายตนะ 2 เหล่านี้ปรากฏ (2)
ในขณะเกิดในอรูปธาตุ ธาตุ 2 เหล่าไหนปรากฏ
ธาตุ 2 คือ มโนวิญญาณธาตุ และธัมมธาตุ
ในขณะเกิดในอรูปธาตุ ธาตุ 2 เหล่านี้ปรากฏ (3)
ในขณะเกิดในอรูปธาตุ สัจจะ 1 ข้อไหนปรากฏ
สัจจะ 1 ข้อนี้คือ ทุกขสัจ
ในขณะเกิดในอรูปธาตุ สัจจะ 1 ข้อนี้ปรากฏ (4)
ในขณะเกิดในอรูปธาตุ อินทรีย์ 8 เหล่าไหนปรากฏ
อินทรีย์ 8 คือ
1. มนินทรีย์ 2. ชีวิตินทรีย์
3. อุเปกขินทรีย์ 4. สัทธินทรีย์
5. วิริยินทรีย์ 6. สตินทรีย์
7. สมาธินทรีย์ 8. ปัญญินทรีย์
ในขณะเกิดในอรูปธาตุ อินทรีย์ 8 เหล่านี้ปรากฏ (5)
ในขณะเกิดในอรูปธาตุ เหตุ 3 เหล่าไหนปรากฏ
เหตุ 3 คือ วิปากเหตุคืออโลภะ วิปากเหตุคืออโทสะ และวิปากเหตุคือ
อโมหะ
ในขณะเกิดในอรูปธาตุ เหตุ 3 เหล่านี้ปรากฏ (6)
พระอภิธรรมปิฎก วิภังค์ [18.ธัมมหทยวิภังค์] 5.ภูมันตรทัสสนวาร
ในขณะเกิดในอรูปธาตุ อาหาร 3 เหล่าไหนปรากฏ
อาหาร 3 คือ
1. ผัสสาหาร 2. มโนสัญเจตนาหาร
3. วิญญาณาหาร
ในขณะเกิดในอรูปธาตุ อาหาร 3 เหล่านี้ปรากฏ (7)
ในขณะเกิดในอรูปธาตุ ผัสสะ 1 อย่างไหนปรากฏ
ผัสสะ 1 คือ มโนวิญญาณาธาตุสัมผัส
ในขณะเกิดในอรูปธาตุ ผัสสะ 1 นี้ปรากฏ (8)
ในขณะเกิดในอรูปธาตุ เวทนา 1 ฯลฯ สัญญา 1 ฯลฯ เจตนา 1 ฯลฯ
จิต 1 อย่างไหนปรากฏ
จิต 1 คือ มโนวิญญาณธาตุ
ในขณะเกิดในอรูปธาตุ จิต 1 นี้ปรากฏ (9-12)
5. ภูมันตรทัสสนวาร
(วาระว่าด้วยการแสดงระหว่างภูมิ)
[1020] สภาวธรรมที่เป็นกามาวจร สภาวธรรมที่ไม่เป็นกามาวจร สภาว-
ธรรมที่เป็นรูปาวจร สภาวธรรมที่ไม่เป็นรูปาวจร สภาวธรรมที่เป็นอรูปาวจร
สภาวธรรมที่ไม่เป็นอรูปาวจร สภาวธรรมที่นับเนื่องในวัฏฏทุกข์ สภาวธรรมที่ไม่
นับเนื่องในวัฏฏทุกข์
สภาวธรรมที่เป็นกามาวจร เป็นไฉน
ขันธ์ ธาตุ อายตนะ รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณที่ท่องเที่ยวอยู่ใน
ภูมินี้ ที่นับเนื่องในภูมินี้ ในระหว่างนี้ คือ เบื้องล่างกำหนดเอาอเวจีนรกเป็น
ที่สุด เบื้องบนกำหนดเอาเหล่าเทวดาชั้นปรนิมมิตวสวัตตีเป็นที่สุด สภาวธรรม
เหล่านี้ชื่อว่าเป็นกามาวจร
