เมนู

พระอภิธรรมปิฎก วิภังค์ [18.ธัมมหทยวิภังค์] 4.ธัมมทัสสนวาร 1.กามธาตุ
ในขณะเกิดในกามธาตุ อินทรีย์ 4 ปรากฏแก่สัตว์พวกไหน
ในขณะเกิดในกามธาตุ อินทรีย์ 4 คือ
1. กายินทรีย์ 2. มนินทรีย์
3. ชีวิตินทรีย์ 4. อุเปกขินทรีย์
ปรากฏแก่สัตว์ผู้เกิดในครรภ์ ผู้เป็นอเหตุกะเป็นนปุงสกสัตว์ ในขณะเกิดในกามธาตุ
อินทรีย์ 4 ปรากฏแก่สัตว์พวกนี้
[1013] ในขณะเกิดในกามธาตุ เหตุ 3 ปรากฏแก่สัตว์พวกไหน
ในขณะเกิดในกามธาตุ เหตุ 3 คือ วิปากเหตุคืออโลภะ วิปากเหตุคือ
อโทสะ และวิปากเหตุคืออโมหะ ปรากฏแก่เทวดาชั้นกามาวจร มนุษย์ผู้เกิดใน
สมัยต้นกัป สัตว์ผู้เกิดในครรภ์ ซึ่งเป็นสเหตุกสัตว์ สัมปยุตด้วยญาณ ในขณะ
เกิดในกามธาตุ เหตุ 3 ปรากฏแก่สัตว์พวกนี้
ในขณะเกิดในกามธาตุ เหตุ 2 ปรากฏแก่สัตว์พวกไหน
ในขณะเกิดในกามธาตุ เหตุ 2 คือ วิปากเหตุคืออโลภะ และวิปากเหตุคือ
อโทสะ ปรากฏแก่เทวดาชั้นกามาวจร มนุษย์ผู้เกิดในสมัยต้นกัป สัตว์ผู้เกิดในครรภ์
ซึ่งเป็นสเหตุกสัตว์ วิปปยุตจากญาณ ในขณะเกิดในกามธาตุ เหตุ 2 ปรากฏ
แก่สัตว์พวกนี้ อเหตุกวิบาก ปรากฏแก่สัตว์ที่เหลือจากนั้น (6)
[1014] ในขณะเกิดในกามธาตุ อาหาร 4 เหล่าไหนปรากฏแก่สัตว์ทุก
จำพวก
อาหาร 4 คือ
1. กวฬิงการาหาร 2. ผัสสาหาร
3. มโนสัญเจตนาหาร 4. วิญญาณาหาร
ในขณะเกิดในกามธาตุ อาหาร 4 ปรากฏแก่สัตว์ทุกจำพวก (7)
ในขณะเกิดในกามธาตุ ผัสสะ 1 ข้อไหนปรากฏแก่สัตว์ทุกจำพวก
ผัสสะ 1 ข้อนี้คือ มโนวิญญาณธาตุสัมผัส ในขณะเกิดในกามธาตุ ผัสสะ 1
ข้อนี้ปรากฏแก่สัตว์ทุกจำพวก (8)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : 35 หน้า :662 }


พระอภิธรรมปิฎก วิภังค์ [18.ธัมมหทยวิภังค์] 4.ธัมมทัสสนวาร 2.รูปธาตุ
ในขณะเกิดในกามธาตุ เวทนา 1 ฯลฯ สัญญา 1 ฯลฯ เจตนา 1 ฯลฯ
จิต 1 อย่างไหนปรากฏแก่สัตว์ทุกจำพวก
จิต 1 คือ มโนวิญญาณธาตุ
ในขณะเกิดในกามธาตุ จิต 1 นี้ปรากฏแก่สัตว์ทุกจำพวก (9-12)

2. รูปธาตุ
(ธาตุในรูปภูมิ)
[1015] ในขณะเกิดในรูปธาตุ ขันธ์เท่าไรปรากฏ ฯลฯ จิตเท่าไรปรากฏ
ในขณะเกิดในรูปธาตุ ขันธ์ 5 อายตนะ 5 ธาตุ 5 สัจจะ 1 อินทรีย์ 10
เหตุ 3 อาหาร 3 ผัสสะ 1 เวทนา 1 สัญญา 1 เจตนา 1 จิต 1 ปรากฏแก่เทวดา
เว้นอสัญญสัตตพรหม
[1016] ในขณะเกิดในรูปธาตุ ขันธ์ 5 เหล่าไหนปรากฏ
ขันธ์ 5 คือ

1. รูปขันธ์ 2. เวทนาขันธ์
3. สัญญาขันธ์ 4. สังขารขันธ์
5. วิญญาณขันธ์

ในขณะเกิดในรูปธาตุ ขันธ์ 5 เหล่านี้ปรากฏ (1)
ในขณะเกิดในรูปธาตุ อายตนะ 5 เหล่าไหนปรากฏ
อายตนะ 5 คือ

1. จักขายตนะ 2. รูปายตนะ
3. โสตายตนะ 4. มนายตนะ
5. ธัมมายตนะ

ในขณะเกิดในรูปธาตุ อายตนะ 5 เหล่านี้ปรากฏ (2)
ในขณะเกิดในรูปธาตุ ธาตุ 5 เหล่าไหนปรากฏ

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : 35 หน้า :663 }