พระอภิธรรมปิฎก วิภังค์ [17.ขุททกวัตถุวิภังค์] 9.นวกมาติกา
8. อัฏฐกมาติกา
[839] (1) กิเลสวัตถุ (สิ่งก่อความเศร้าหมอง) 8 (952)
(2) กุสีตวัตถุ (เหตุเกิดความเกียจคร้าน) 8 (952)
(3) จิตกระทบในโลกธรรม 8 (954)
(4) อนริยโวหาร (คำพูดของผู้มิใช่พระอริยะ) 8 (955)
(5) มิจฉัตตะ (ความเห็นผิด) 8 (956)
(6) บุรุษโทษ (โทษของคน) 8 (957)
(7) อสัญญีวาทะ (วาทะว่าอัตตาไม่มีสัญญา) 8 (958)
(8) เนวสัญญีนาสัญญีวาทะ (วาทะว่ามีสัญญาก็ไม่ใช่ไม่มีสัญญา
ก็ไม่ใช่) 8 (958)
อัฏฐกมาติกา จบ
9. นวกมาติกา
[840] (1) อาฆาตวัตถุ (เรื่องให้เกิดความอาฆาต) 9 (961)
(2) ปุริสมละ (มลทินของคน) 9 (962)
(3) มานะ (ความถือตัว) 9 (963)
(4) ตัณหามูลกธรรม (ธรรมที่มีตัณหาเป็นมูล) 9 (964)
(5) อิญชิตะ 9 (964)
(6) มัญญิตะ 9 (965)
(7) ผันทิตะ 9 (965)
(8) ปปัญจิตะ 9 (965)
(9) สังขตะ 9 (965)
นวกมาติกา จบ
พระอภิธรรมปิฎก วิภังค์ [17.ขุททกวัตถุวิภังค์] 1.เอกกนิทเทส
10. ทสกมาติกา
[841] (1) กิเลสวัตถุ (สิ่งก่อความเศร้าหมอง) 10 (966)
(2) อาฆาตวัตถุ (สิ่งก่อความอาฆาต) 10 (967)
(3) อกุศลกรรมบถ (ทางแห่งอกุศลกรรม) 10 (968)
(4) สังโยชน์ (กิเลสที่ประกอบสัตว์ไว้ในภพ) 10 (969)
(5) มิจฉัตตะ (ความเห็นผิด) 10 (970)
(6) มิจฉาทิฏฐิมีวัตถุ (ความเห็นผิดมี 10 อย่าง) 10 (971)
(7) อันตัคคาหิกทิฏฐิมีวัตถุ (ความเห็นที่ยึดเอาที่สุดมี 10 อย่าง) 10
(972)
ทสกมาติกา จบ
[842] ตัณหาวิจริตอาศัยอายตนะภายใน 18 อาศัยอายตนะภายนอก 18
รวมเข้าด้วยกันเป็นตัณหาวิจริต 36
ตัณหาวิจริตที่เป็นอดีต 36 ที่เป็นอนาคต 36 ที่เป็นปัจจุบัน 36 รวม
เข้าด้วยกันเป็นตัณหาวิจริต 108 ด้วยประการฉะนี้
ทิฏฐิ 62 พระผู้มีพระภาคได้ตรัสไว้ในพรหมชาลสูตร
มาติกา จบ
1. เอกกนิทเทส
[843] บรรดาเอกกมาติกาเหล่านั้น ชาติมทะ เป็นไฉน
ความเมา กิริยาที่เมา ภาวะที่เมา ความถือตัว กิริยาที่ถือตัว ภาวะที่ถือตัว
ความลำพองตน ความทะนงตน ความเชิดชูตนเป็นดุจธง ความเห่อเหิม ความที่
จิตต้องการเชิดชูตนเป็นดุจธงเพราะอาศัยชาติ นี้เรียกว่า ชาติมทะ (1)
