เมนู

พระอภิธรรมปิฎก วิภังค์ [4.สัจจวิภังค์] 3.ปัญหาปุจฉกะ 2.ทุกมาติกาวิสัชนา
มัคคสัจให้ผลแน่นอน นิโรธสัจไม่แน่นอนโดยอาการทั้งสองนั้น1 สัจจะ 2 ที่ให้
ผลแน่นอนก็มี ที่ให้ผลไม่แน่นอนก็มี
สัจจะ 2 มีธรรมอื่นยิ่งกว่า สัจจะ 2 ไม่มีธรรมอื่นยิ่งกว่า
สมุทยสัจเป็นเหตุให้สัตว์ร้องไห้ สัจจะ 2 ไม่เป็นเหตุให้สัตว์ร้องไห้ ทุกขสัจ
ที่เป็นเหตุให้สัตว์ร้องไห้ก็มี ที่ไม่เป็นเหตุให้สัตว์ร้องไห้ก็มี

ปัญหาปุจฉกะ จบ

สัจจวิภังค์ จบบริบูรณ์

เชิงอรรถ :
1 นิโรธสัจนั้น ได้แก่ นิพพาน เป็นผลที่เกิดจากการปฏิบัติของโยคีบุคคล ดังนั้น จะกล่าวว่า ให้ผลแน่นอน
หรือให้ผลไม่แน่นอนนั้นไม่ได้

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : 35 หน้า :196 }


พระอภิธรรมปิฎก วิภังค์ [5. อินทริยวิภังค์] 1. อภิธรรมภาชนีย์
5. อินทริยวิภังค์
1. อภิธรรมภาชนีย์
[219] อินทรีย์ 22 คือ

1. จักขุนทรีย์ 2. โสตินทรีย์
3. ฆานินทรีย์ 4. ชิวหินทรีย์
5. กายินทรีย์ 6. มนินทรีย์
7. อิตถินทรีย์ 8. ปุริสินทรีย์
9. ชีวิตินทรีย์ 10. สุขินทรีย์
11. ทุกขินทรีย์ 12. โสมนัสสินทรีย์
13. โทมนัสสินทรีย์ 14. อุเปกขินทรีย์
15. สัทธินทรีย์ 16. วิริยินทรีย์
17. สตินทรีย์ 18. สมาธินทรีย์
19. ปัญญินทรีย์ 20. อนัญญาตัญญัสสามีตินทรีย์
21. อัญญินทรีย์ 22. อัญญาตาวินทรีย์

[220] บรรดาอินทรีย์ 22 นั้น จักขุนทรีย์ เป็นไฉน
จักษุใดเป็นปสาทรูป อาศัยมหาภูตรูป 4 ฯลฯ นี้ชื่อว่าบ้านว่างบ้าง นี้เรียก
ว่า จักขุนทรีย์1 (1)
โสตินทรีย์ ฯลฯ ฆานินทรีย์ ฯลฯ ชิวหินทรีย์ ฯลฯ กายินทรีย์ เป็นไฉน
กายใดเป็นปสาทรูปอาศัยมหาภูตรูป 4 ฯลฯ นี้ชื่อว่าบ้านว่างบ้าง นี้เรียกว่า
กายินทรีย์2 (5)
มนินทรีย์ เป็นไฉน
มนินทรีย์หมวดละ 1 ได้แก่ มนินทรีย์ที่สัมปยุตด้วยผัสสะ
มนินทรีย์หมวดละ 2 ได้แก่ มนินทรีย์ที่มีเหตุก็มี ที่ไม่มีเหตุก็มี

เชิงอรรถ :
1 อภิ.สงฺ. 34/710/204 2 อภิ.สงฺ. 34/712/204

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : 35 หน้า :197 }