พระอภิธรรมปิฎก ธัมมสังคณี [4. อัฏฐกถากัณฑ์] ทุกอัตถุทธาระ ปิฏฐิทุกะ
[1590] สภาวธรรมที่ไม่มีวิตก เป็นไฉน
ทวิปัญจวิญญาณ ฌาน 3 และฌาน 4 ที่เป็นรูปาวจรฝ่ายกุศล วิบาก และ
กิริยา อรูป 4 ฝ่ายกุศล วิบาก และกิริยา ฌาน 3 และฌาน 4 ที่เป็นโลกุตตระ
ฝ่ายกุศล และวิบาก วิตก รูป และนิพพาน สภาวธรรมเหล่านี้ชื่อว่าไม่มีวิตก
6. สวิจารทุกะ
[1591] สภาวธรรมที่มีวิจาร เป็นไฉน
กามาวจรกุศล อกุศล จิตตุปบาทฝ่ายวิบากแห่งกามาวจรกุศล 11 ฝ่าย
วิบากแห่งอกุศล 2 ฝ่ายกิริยา 11 ฌาน 1 และฌาน 2 ที่เป็นรูปาวจรฝ่ายกุศล
วิบาก และกิริยา ฌาน 1 และฌาน 2ที่เป็นโลกุตตระฝ่ายกุศลและวิบาก เว้นวิจาร
ที่เกิดขึ้นในจิตตุปบาทนี้ สภาวธรรมเหล่านี้ชื่อว่ามีวิจาร
[1592] สภาวธรรมที่ไม่มีวิจาร เป็นไฉน
ทวิปัญจวิญญาณ ฌาน 3 และฌาน 3 ที่เป็นรูปาวจรฝ่ายกุศล วิบาก และ
กิริยา อรูป 4 ฝ่ายกุศล วิบาก และกิริยา ฌาน 3 และฌาน 3 ที่เป็นโลกุตตระ
ฝ่ายกุศลและวิบาก วิจาร รูป และนิพพาน สภาวธรรมเหล่านี้ชื่อว่าไม่มีวิจาร
7. สัปปีติกทุกะ
[1593] สภาวธรรมที่มีปีติ เป็นไฉน
จิตตุปบาทที่สหรคตด้วยโสมนัสฝ่ายกามาวจรกุศล 4 ฝ่ายอกุศล 4 ฝ่ายวิบาก
แห่งกามาวจรกุศล 5 ฝ่ายกิริยา 5 ฌาน 2 และฌาน 3 ที่เป็นรูปาวจรฝ่ายกุศล
วิบาก และกิริยา ฌาน 2 และฌาน 3 ที่เป็นโลกุตตระฝ่ายกุศล และวิบาก เว้นปีติ
ที่เกิดขึ้นในจิตตุปบาทนี้ สภาวธรรมเหล่านี้ชื่อว่ามีปีติ
[1594] สภาวธรรมที่ไม่มีปีติ เป็นไฉน
จิตตุปบาทที่สหรคตด้วยอุเบกขาฝ่ายกามาวจรกุศล 4 ฝ่ายอกุศล 8 ฝ่าย
วิบากแห่งกามาวจรกุศล 11 ฝ่ายวิบากแห่งอกุศล 7 ฝ่ายกิริยา 6 ฌาน 2 และ
ฌาน 2 ที่เป็นรูปาวจรฝ่ายกุศล วิบาก และกิริยา อรูป 4 ฝ่ายกุศล วิบาก และ
กิริยา ฌาน 2 และฌาน 2 ที่เป็นโลกุตตระฝ่ายกุศลและวิบาก ปีติ รูป และ
นิพพาน สภาวธรรมเหล่านี้ชื่อว่าไม่มีปีติ
