พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย อปทาน [3. สุภูติวรรค] 5. อันนสังสาวกเถราปทาน
5. อันนสังสาวกเถราปทาน
ประวัติในอดีตชาติของพระอันนสังสาวกเถระ
(พระอันนสังสาวกเถระ เมื่อจะประกาศประวัติในอดีตชาติของตน จึงกล่าวว่า)
[155] พระสัมมาสัมพุทธเจ้าผู้มีพระฉวีวรรณดังทองคำ
กำลังเสด็จไปในระหว่างร้านตลาด
มีลักษณะอันประเสริฐ 32 ประการ1 คล้ายแท่งทองคำ
[156] พระนามว่าสิทธัตถะ ดังดวงประทีปส่องโลกให้สว่างโชติช่วง
ผู้มีพระคุณหาประมาณมิได้
หาใครเปรียบเทียบมิได้ ทรงฝึกฝนพระองค์แล้ว
ทรงไว้ซึ่งความรุ่งเรือง
ข้าพเจ้าได้เห็นแล้ว ได้ปีติอย่างยิ่ง
เชิงอรรถ :
1 ลักษณะอันประเสริฐ 32 ประการ คือ (1) มีพระบาทราบเสมอกัน (2) พื้นใต้พระบาททั้ง 2 มีจักร
ปรากฏข้างละ 1,000 ซี่ มีกงและดุม มีส่วนประกอบครบบริบูรณ์ทุกอย่าง (3) ทรงมีส้นพระบาทยาว
(4) มีองคุลียาว (5) ทรงมีฝ่าพระหัตถ์และฝ่าพระบาทอ่อนนุ่ม (6) ทรงมีลายดุจตาข่ายที่ฝ่าพระหัตถ์
และฝ่าพระบาท (7) ทรงมีพระบาทเหมือนสังข์คว่ำ (8) ทรงมีพระชงฆ์เรียวดุจแข้งเนื้อทราย (9) เมื่อ
ประทับยืน ไม่ต้องทรงก้มก็ทรงลูบคลำถึงพระชานุได้ด้วยพระหัตถ์ทั้ง 2 ได้ (10) ทรงมีพระคุยหฐาน
เร้นอยู่ในฝัก (11) ทรงมีพระฉวีรรณงดงามดุจหุ้มด้วยทองคำ (12) ทรงมีพระฉวีวรรณละเอียดจน
ละอองธุลีไม่เกาะติดพระวรกาย (13) ทรงมีพระโลมชาติงอกเส้นเดียวในแต่ละขุม (14) ทรงมีพระโลม
ชาติสีเข้มเหมือนดอกอัญชันขดเป็นลอนเวียนขวามีปลายตั้งขึ้น (15) ทรงมีพระวรกายตรงดุจกายพรหม
(16) ทรง มีพระมังสะพูนเต็มในที่ 7 แห่ง (คือ หลังพระหัตถ์ทั้ง 2 หลังพระบาททั้ง 2 พระอังสะทั้ง
2 และ ลำพระศอ) (17) ทรงมีส่วนพระวรกายบริบูรณ์ดุจกึ่งกายท่อนหน้าของพญาราชสีห์ (18) ทรงมี
พระปฤษฎางค์เต็มเรียบเสมอกัน (19) ทรงมีพระวรกายเป็นปริมณฑลดุจปริมณฑลต้นไทร พระกายสูง
เท่ากับวาของพระองค์ (20) ทรงมีพระศอกลมงามเต็มเสมอ (21) ทรงมีเส้นประสาทสำหรับรับรสพระ
กระยาหารได้อย่างดี (22) ทรงมีพระหนุดุจคางราชสีห์ (23) ทรงมีพระทนต์ 40 ซี่ (24) ทรงมีพระทนต์
เรียบเสมอกัน (25) ทรงมีพระทนต์ไม่ห่างกัน (26) ทรงมีพระเขี้ยวแก้วขาวงาม (27) ทรงมีพระทนต์
เรียบเสมอกัน (28) ทรงมีพระสุรเสียงดุจเสียงพรหม ตรัสมีสำเนียงดุจนกการเวก (29) ทรงมีพระเนตร
ดำสนิท (30) ทรงมีดวงพระเนตรแจ่มใสดุจลูกโคเพิ่งคลอด (31) ทรงมีพระอุณาโลมระหว่างพระโขนง
สีขาวอ่อนเหมือนนุ่น (32) ทรงมีพระเศียรงดงามดุจประดับด้วยกรอบพระพักตร์ (ที.ปา. 11/199/
123-127)
พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย อปทาน [3. สุภูติวรรค] 6. ธูปทายกเถราปทาน
[157] ข้าพเจ้าถวายอภิวาทพระสัมมาสัมพุทธเจ้าแล้ว
นิมนต์พระองค์ผู้เป็นมหามุนีให้เสวยแล้ว
พระมุนีทรงประกอบด้วยพระกรุณาในโลก
ทรงอนุโมทนาแก่ข้าพเจ้าในครั้งนั้น
[158] ข้าพเจ้าทำจิตให้เลื่อมใสในพระพุทธเจ้า
ผู้ประกอบด้วยพระมหากรุณา
ผู้ทรงก่อให้เกิดความชื่นชมอย่างยิ่ง
บันเทิงอยู่ในสวรรค์ตลอดกัปหนึ่ง
[159] ในกัปที่ 94 นับจากกัปนี้ไป
ข้าพเจ้าได้ถวายทานไว้ครั้งนั้น
จึงไม่รู้จักทุคติเลย
นี้เป็นผลแห่งการถวายภิกษา
[160] คุณวิเศษเหล่านี้ คือ ปฏิสัมภิทา 4 วิโมกข์ 8
และอภิญญา 6 ข้าพเจ้าได้ทำให้แจ้งแล้ว
คำสั่งสอนของพระพุทธเจ้า ข้าพเจ้าก็ได้ทำสำเร็จแล้ว ดังนี้แล
ได้ทราบว่า ท่านพระอันนสังสาวกเถระได้ภาษิตคาถาเหล่านี้ ด้วยประการฉะนี้
อันนสังสาวกเถราปทานที่ 5 จบ
6. ธูปทายกเถราปทาน
ประวัติในอดีตชาติของพระธูปทายกเถระ
(พระธูปทายกเถระ เมื่อจะประกาศประวัติในอดีตชาติของตน จึงกล่าวว่า)
[161] ข้าพเจ้ามีจิตผ่องใสได้ถวายธูปประจำพระกุฎี
แด่พระผู้มีพระภาคพระนามว่าสิทธัตถะ
ผู้เจริญที่สุดในโลก ผู้คงที่
