เมนู

พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย ปฏิสัมภิทามรรค [1. มหาวรรค] 4. อินทริยกถา 5. อินทริยสโมธาน
5. เป็นผู้ฉลาดในความตั้งไว้โดยความเป็นอนัตตา
6. เป็นผู้ฉลาดในความไม่ตั้งไว้โดยความเป็นอัตตา
7. เป็นผู้ฉลาดในความตั้งไว้โดยความสิ้นไป
8. เป็นผู้ฉลาดในความไม่ตั้งไว้โดยความเป็นก้อน
9. เป็นผู้ฉลาดในความตั้งไว้โดยความเสื่อมไป
10. เป็นผู้ฉลาดในความไม่ตั้งไว้โดยความประมวลมา
11. เป็นผู้ฉลาดในความตั้งไว้โดยความแปรผัน
12. เป็นผู้ฉลาดในความไม่ตั้งไว้โดยความยั่งยืน
13. เป็นผู้ฉลาดในความตั้งไว้โดยอนิมิต
14. เป็นผู้ฉลาดในความไม่ตั้งไว้โดยนิมิต
15. เป็นผู้ฉลาดในความตั้งไว้โดยความไม่มีปณิหิตะ (ที่ตั้ง)
16. เป็นผู้ฉลาดในความไม่ตั้งไว้โดยปณิธิ
17. เป็นผู้ฉลาดในความตั้งไว้โดยสุญญตะ (ความว่าง)
18. เป็นผู้ฉลาดในความไม่ตั้งไว้โดยอภินิเวส (ความยึดมั่น)
ปุถุชนเมื่อเจริญวิปัสสนา เป็นผู้ฉลาดในความตั้งไว้ด้วยอาการ 9 อย่างนี้ เป็น
ผู้ฉลาดในความไม่ตั้งไว้ด้วยอาการ 9 อย่างนี้
[206] พระเสขะเมื่อเจริญวิปัสสนา เป็นผู้ฉลาดในความตั้งไว้ด้วยอาการ
10 อย่าง อะไรบ้าง เป็นผู้ฉลาดในความไม่ตั้งไว้ด้วยอาการ 10 อย่าง อะไรบ้าง
คือ พระเสขะเมื่อเจริญวิปัสสนา
1. เป็นผู้ฉลาดในความตั้งไว้โดยความไม่เที่ยง
2. เป็นผู้ฉลาดในความไม่ตั้งไว้โดยความเที่ยง
ฯลฯ
17. เป็นผู้ฉลาดในความตั้งไว้โดยสุญญตะ
18. เป็นผู้ฉลาดในความไม่ตั้งไว้โดยอภินิเวส
19. เป็นผู้ฉลาดในความตั้งไว้ซึ่งญาณ
20. เป็นผู้ฉลาดในความไม่ตั้งไว้ซึ่งสิ่งที่มิใช่ญาณ

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : 31 หน้า :335 }


พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย ปฏิสัมภิทามรรค [1. มหาวรรค] 4. อินทริยกถา 5. อินทริยสโมธาน
พระเสขะเมื่อเจริญวิปัสสนา เป็นผู้ฉลาดในความตั้งไว้ด้วยอาการ 10 อย่างนี้
เป็นผู้ฉลาดในความไม่ตั้งไว้ด้วยอาการ 10 อย่างนี้
ท่านผู้ปราศจากราคะเมื่อเจริญวิปัสสนา เป็นผู้ฉลาดในความตั้งไว้ด้วย
อาการ 12 อย่าง อะไรบ้าง เป็นผู้ฉลาดในความไม่ตั้งไว้ด้วยอาการ 12 อย่าง
อะไรบ้าง
คือ ท่านผู้ปราศจากราคะเมื่อเจริญวิปัสสนา
1. เป็นผู้ฉลาดในความตั้งไว้โดยความไม่เที่ยง
2. เป็นผู้ฉลาดในความไม่ตั้งไว้โดยความเที่ยง
ฯลฯ
19. เป็นผู้ฉลาดในความตั้งไว้ซึ่งญาณ
20. เป็นผู้ฉลาดในความไม่ตั้งไว้ซึ่งสิ่งที่มิใช่ญาณ
21. เป็นผู้ฉลาดในความตั้งไว้โดยความไม่เกี่ยวข้อง
22. เป็นผู้ฉลาดในความไม่ตั้งไว้โดยความเกี่ยวข้อง
23. เป็นผู้ฉลาดในความตั้งไว้โดยความดับ
24. เป็นผู้ฉลาดในความไม่ตั้งไว้ในสังขาร
ท่านผู้ปราศจากราคะเมื่อเจริญวิปัสสนา เป็นผู้ฉลาดในความตั้งไว้ด้วยอาการ
12 อย่างนี้ เป็นผู้ฉลาดในความไม่ตั้งไว้ด้วยอาการ 12 อย่างนี้
เพราะน้อมนึกถึงแล้ว ภิกษุให้อินทรีย์ทั้งหลายประชุมลง ด้วยอำนาจความ
เป็นผู้ฉลาดในความตั้งไว้ซึ่งอารมณ์ รู้ชัดโคจร และรู้แจ้งธรรมอันมีความสงบเป็น
ประโยชน์ ฯลฯ1 ให้ธรรมทั้งหลายประชุมลง รู้ชัดโคจร และรู้แจ้งธรรมอันมีความ
สงบเป็นประโยชน์
คำว่า ให้อินทรีย์ทั้งหลายประชุมลง อธิบายว่า ให้อินทรีย์ทั้งหลาย
ประชุมลงอย่างไร
คือ ให้สัทธินทรีย์ประชุมลง เพราะมีสภาวะน้อมใจเชื่อ ฯลฯ ให้อินทรีย์ทั้งหลาย
ประชุมลง ด้วยอำนาจความเป็นผู้ฉลาดในความตั้งไว้ซึ่งสมถนิมิต ฯลฯ ด้วยอำนาจ

เชิงอรรถ :
1 ดูความเต็มข้อ 168 หน้า 261 ในเล่มนี้

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : 31 หน้า :336 }