พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย ปฏิสัมภิทามรรค [1. มหาวรรค] 1. ญาณกถา 71. มหากรุณาญาณนิทเทส
พระผู้มีพระภาคเสด็จจงกรม ประทับนั่ง หรือทรงสำเร็จไสยา พระพุทธนิมิต
ประทับยืน
พระผู้มีพระภาคเสด็จจงกรม ประทับยืน หรือทรงสำเร็จไสยา พระพุทธนิมิต
ประทับนั่ง
พระผู้มีพระภาคประทับยืน ประทับนั่ง หรือเสด็จจงกรม พระพุทธนิมิต
ทรงสำเร็จไสยา
นี้เป็นญาณในยมกปาฏิหาริย์ของพระตถาคต
ยมกปาฏิหีรญาณนิทเทสที่ 70 จบ
71. มหากรุณาญาณนิทเทส
แสดงญาณในมหากรุณาสมาบัติ
[117] ญาณในมหากรุณาสมาบัติของพระตถาคต เป็นอย่างไร
คือ พระผู้มีพระภาคทั้งหลายตรัสรู้แล้ว ทรงพิจารณาเห็นด้วยอาการเป็น
อันมาก จึงทรงแผ่พระมหากรุณาไปในหมู่สัตว์ คือ พระผู้มีพระภาคทั้งหลาย
ตรัสรู้แล้ว ทรงพิจารณาเห็นว่า โลกสันนิวาสอันไฟลุกโชนแล้ว จึงทรงแผ่
พระมหากรุณาไปในหมู่สัตว์ พระผู้มีพระภาคทั้งหลายตรัสรู้แล้ว ทรงพิจารณา
เห็นว่า โลกสันนิวาสยกพลแล้ว ฯลฯ โลกสันนิวาสเคลื่อนพลแล้ว ฯลฯ
โลกสันนิวาสเดินทางผิดแล้ว ฯลฯ โลกถูกชรานำไปแล้ว ไม่ยั่งยืน ฯลฯ
โลกไม่มีที่ต้านทาน ไม่เป็นใหญ่ ฯลฯ โลกไม่มีอะไรเป็นของตน จำต้องละทิ้งสิ่ง
ทั้งปวงไป ฯลฯ โลกพร่อง ไม่รู้จักอิ่ม เป็นทาสแห่งตัณหา ฯลฯ โลกสันนิวาส
ไม่มีที่ต้านทาน ฯลฯ โลกสันนิวาสไม่มีที่เร้น ฯลฯ โลกสันนิวาสไม่มีที่พึ่ง ฯลฯ
โลกสันนิวาสไม่เป็นที่พึ่งของใคร ฯลฯ
โลกฟุ้งซ่าน ไม่สงบ ฯลฯ โลกสันนิวาสถูกลูกศรเป็นอันมากเสียบแทงแล้ว
ใครอื่นนอกจากเราผู้จะช่วยถอนลูกศรทั้งหลายของโลกสันนิวาสนั้นได้เป็นไม่มี
ฯลฯ โลกสันนิวาสมีความมืดคืออวิชชาปิดกั้นไว้ ถูกขังไว้ในกรงกิเลส ใครอื่น
นอกจากเราผู้จะแสดงธรรมให้แสงสว่างแก่โลกสันนิวาสนั้นได้เป็นไม่มี ฯลฯ
