พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย ชาดก [1. เอกกนิบาต] 9. อปายิมหวรรค 10. อกตัญญุชาดก (90)
8. สารัมภชาดก (88)
ว่าด้วยโคชื่อสารัมภะ
(พระศาสดาตรัสสารัมภชาดกแล้ว จึงตรัสพระคาถานี้ว่า)
[88] บุคคลควรพูดคำที่ดีงามเท่านั้น
ไม่ควรพูดคำที่ชั่วหยาบเลย
การพูดคำที่ดีงามเป็นการดี
บุคคลย่อมเดือดร้อนเพราะพูดคำชั่วหยาบ
สารัมภชาดกที่ 8 จบ
9. กุหกชาดก (89)
ว่าด้วยดาบสโกหก
(พระโพธิสัตว์ติเตียนดาบสโกหกว่า)
[89] ถ้อยคำของท่านช่างไพเราะอ่อนหวานเสียนี่กระไร
ท่านรังเกียจกระทั่งหญ้าเส้นเดียว
แต่เมื่อขโมยทองคำไปตั้ง 100 แท่ง กลับไม่รังเกียจเลย
กุหกชาดกที่ 9 จบ
10. อกตัญุชาดก (90)
ว่าด้วยคนอกตัญู
(เศรษฐีโพธิสัตว์แสดงธรรมแก่บริษัทว่า)
[90] ผู้ใดไม่รู้จักคุณความดีและประโยชน์ที่ผู้อื่นกระทำไว้ก่อน
ผู้นั้นเมื่อกิจการงานเกิดขึ้นในภายหลังย่อมหาผู้ช่วยเหลือไม่ได้
อกตัญุชาดกที่ 10 จบ
อปายิมหวรรคที่ 9 จบ
พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย ชาดก [1. เอกกนิบาต] 10. ลิตตวรรค 2. มหาสารชาดก (92)
รวมชาดกที่มีในวรรคนี้ คือ
1. สุราปานชาดก 2. มิตตวินทชาดก
3. กาฬกัณณิชาดก 4. อัตถัสสทวารชาดก
5. กิมปักกชาดก 6. สีลวีมังสกชาดก
7. มังคลชาดก 8. สารัมภชาดก
9. กุหกชาดก 10. อกตัญุชาดก
10. ลิตตวรรค
หมวดว่าด้วยลูกสกาเคลือบยาพิษ
1. ลิตตชาดก (91)
ว่าด้วยลูกสกาเคลือบยาพิษ
(นักสกาโพธิสัตว์เตือนนักเลงสกาโกงว่า)
[91] บุรุษกลืนลูกสกาที่เคลือบยาพิษอย่างแรงกล้าก็ยังไม่รู้ตัว
เฮ้ย เจ้านักเลงชั่ว เจ้าจงกลืนเข้าไป
พิษร้ายแรงจักออกฤทธิ์แก่เจ้าในภายหลัง
ลิตตชาดกที่ 1 จบ
2. มหาสารชาดก (92)
ว่าด้วยต้องการคนที่เหมาะสมกับเหตุการณ์
(พระราชาทรงชมเชยพระโพธิสัตว์ผู้เป็นอำมาตย์ว่า)
[92] เมื่อถึงยามคับขันประชาชนต้องการผู้กล้าหาญ
เมื่อถึงคราวปรึกษางานต้องการผู้ที่ไม่พูดพล่าม
ยามมีข้าวน้ำต้องการผู้เป็นที่รัก
ยามเกิดปัญหาต้องการบัณฑิต
มหาสารชาดกที่ 2 จบ
