พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย ชาดก [1. เอกกนิบาต] 6. อาสิงสวรรค 8. ตโยธัมมชาดก (58)
6. กัญจนักขันธชาดก (56)
ว่าด้วยพระโพธิสัตว์แบ่งแท่งทอง
(พระผู้มีพระภาคทรงประมวลธรรมเทศนามาตรัสพระคาถานี้ว่า)
[56] นรชนใดมีจิตร่าเริง มีใจเบิกบาน
บำเพ็ญกุศลธรรมเพื่อบรรลุความเกษมจากโยคะ
นรชนนั้นพึงบรรลุความสิ้นไปแห่งสังโยชน์ทั้งปวงได้โดยลำดับ
กัญจนักขันธชาดกที่ 6 จบ
7. วานรินทชาดก (57)
ว่าด้วยพญาวานรพ้นศัตรู
(จระเข้กล่าวถึงบุคคลที่ประกอบด้วยคุณธรรม 4 ประการ จึงปราบศัตรูได้ว่า)
[57] พญาวานร ผู้ใดมีธรรม 4 ประการนี้ คือ
(1) สัจจะ (2) ธรรมะ (3) ธิติ (4) จาคะ1 เช่นกับท่าน
ผู้นั้นย่อมครอบงำศัตรูที่ตนพบเห็นได้
วานรินทชาดกที่ 7 จบ
8. ตโยธัมมชาดก (58)
ว่าด้วยธรรม 3 ประการของพญาวานร
(รากษสชมเชยพระโพธิสัตว์ว่า)
[58] พญาวานร ผู้ใดมีธรรม 3 ประการเหล่านี้ คือ
(1) ความขยัน (2) ความแกล้วกล้า (3) ปัญญา
เช่นกับท่าน ผู้นั้นย่อมครอบงำศัตรูที่ตนพบเห็นได้
ตโยธัมมชาดกที่ 8 จบ
เชิงอรรถ :
1 สัจจะ หมายถึงวจีสัจจะ (พูดจริง) ธรรมะ หมายถึงปัญญาที่ใช้พิจารณาเหตุผล ธิติ หมายถึงความเพียร
ไม่ย่อหย่อน ไม่ขาดตอน จาคะ หมายถึงสละตน (ขุ.ชา.อ. 2/57/58)
