พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย เถรคาถา [1. เอกกนิบาต] 10. ทสมวรรค 1. ปริปุณณกเถรคาถา
10. สามิทัตตเถรคาถา
ภาษิตของพระสามิทัตตเถระ
ทราบว่า ท่านพระสามิทัตตเถระได้กล่าวคาถาไว้ดังนี้ว่า
[90] ขันธ์ 5 เรากำหนดรู้แล้ว
ขันธ์เหล่านั้นดำรงอยู่อย่างถูกตัดรากถอนโคนแล้ว
การเวียนว่ายตายเกิดสิ้นไปแล้ว
บัดนี้ไม่มีการเกิดอีก
นวมวรรค จบ
รวมเรื่องพระเถระที่มีในวรรคนี้ คือ
1. พระสมิติคุตตเถระ 2. พระกัสสปเถระ
3. พระสีหเถระ 4. พระนีตเถระ
5. พระสุนาคเถระ 6. พระนาคิตเถระ
7. พระปวิฏฐเถระ 8. พระอัชชุนเถระ
9. พระ(ปฐม)เทวสภเถระ 10. พระสามิทัตตเถระ
10. ทสมวรรค
หมวดที่ 10
1. ปริปุณณกเถรคาถา
ภาษิตของพระปริปุณณเถระ
ทราบว่า ท่านพระปริปุณณกเถระได้กล่าวคาถาไว้ดังนี้ว่า
[91] สุธาโภชน์1มีรสนับร้อยที่เราบริโภคแล้ว
ยังไม่เทียบเท่านิพพานสุขที่เราได้บรรลุในวันนี้
เพราะนิพพานธรรมนั้นเป็นธรรมอันพระโคดมสัมมาสัมพุทธเจ้า
ผู้ทรงเห็นนิพพานอันอะไรกำหนดมิได้ทรงแสดงไว้แล้ว
เชิงอรรถ :
1 ข้าวที่สะอาดบริสุทธิ์ซึ่งเป็นอาหารของเทวดา (ขุ.เถร.อ. 1/91/297)
พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย เถรคาถา [1. เอกกนิบาต] 10. ทสมวรรค 4. เมตตชิเถรคาถา
2. วิชยเถรคาถา
ภาษิตของพระวิชยเถระ
ทราบว่า ท่านพระวิชยเถระได้กล่าวคาถาไว้ดังนี้ว่า
[92] ท่านผู้สิ้นอาสวะแล้ว ไม่ติดในอาหาร
มีสุญญตวิโมกข์1 อนิมิตตวิโมกข์2 และอัปปณิหิตวิโมกข์3 ทั้ง 3
เป็นอารมณ์ ไม่ทิ้งร่องรอยไว้ให้เป็นที่รู้ได้ เหมือนนกไม่ทิ้งร่องรอย
ไว้ในอากาศ
3. เอรกเถรคาถา
ภาษิตของพระเอรกเถระ
ทราบว่า ท่านพระเอรกเถระได้กล่าวซ้ำคาถาที่พระผู้มีพระภาคตรัสแล้วนั่นแล
ดังนี้ว่า
[93] เอรกะ กามมีแต่ทุกข์ กามไม่มีสุขเลย
ผู้ที่ยินดีในกาม ชื่อว่าใฝ่ทุกข์
ผู้ที่ไม่ยินดีในกาม ชื่อว่าไม่ใฝ่ทุกข์
4. เมตตชิเถรคาถา
ภาษิตของพระเมตตชิเถระ
ทราบว่า ท่านพระเมตตชิเถระได้กล่าวคาถาไว้ดังนี้ว่า
[94] ข้าพเจ้าขอนอบน้อมพระผู้มีพระภาคศากยบุตรผู้ทรงพระสิริ
พระองค์นั้น พระองค์ผู้ทรงบรรลุสัพพัญญุตญาณอันเลิศ
ทรงแสดงนวโลกุตตรธรรม4อันเลิศนี้ไว้เป็นอย่างดี
เชิงอรรถ :
1 สุญญตวิโมกข์ ความหลุดพ้นด้วยความว่างเพราะไม่มีกิเลสมีราคะเป็นต้น
2 อนิมิตตวิโมกข์ ความหลุดพ้นเพราะไม่ถือนิมิตในสังขารเป็นต้น
3 อัปปณิหิตวิโมกข์ ความหลุดพ้นเพราะไม่มีนิมิตที่จะถือเอาด้วยอำนาจราคะเป็นต้น (ขุ.เถร.อ. 1/92/300)
4 ธรรมเหนือโลก 9 อย่าง (มรรค 4 ผล 4 นิพพาน 1) (ขุ.เถร.อ. 1/94/304)
