พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย เถรคาถา [1. เอกกนิบาต] 8. อัฏฐมวรรค 2. อาตุมเถรคาถา
รวมเรื่องพระเถระที่มีในวรรคนี้ คือ
1. พระวัปปเถระ 2. พระวัชชีบุตรเถระ
3. พระปักขเถระ 4. พระวิมลโกณฑัญญเถระ
5. พระอุกเขปกตวัจฉเถระ 6. พระเมฆิยเถระ
7. พระเอกธรรมสวนิยเถระ 8. พระเอกุทานิยเถระ
9. พระฉันนเถระ 10. พระปุณณเถระ
8. อัฏฐมวรรค
หมวดที่ 8
1. วัจฉปาลเถรคาถา
ภาษิตของพระวัจฉปาลเถระ
ทราบว่า ท่านพระวัจฉปาลเถระได้กล่าวคาถาไว้ดังนี้ว่า
[71] พระโยคาวจรมีปกติเห็นเนื้อความทั้งสุขุมและละเอียดยิ่งนัก
มีปัญญาฉลาดเฉียบแหลม ประพฤติอ่อนน้อมถ่อมตนอยู่เสมอ
ปฏิบัติตามศีลของพระพุทธเจ้าเป็นอาจิณ
พึงบรรลุนิพพานได้โดยไม่ยาก
2. อาตุมเถรคาถา
ภาษิตของพระอาตุมเถระ
ทราบว่า ท่านพระอาตุมเถระได้กล่าวคาถาไว้ดังนี้ว่า
[72] ลำไผ่อ่อน แตกแขนง มีใบกิ่งก้านสาขาแล้ว
เป็นสิ่งที่ยากที่จะเขยื้อนถอนได้ ฉันใด
อาตมาก็ฉันนั้นเหมือนกัน เมื่อโยมแม่นำภรรยามาให้
ขอโยมแม่ได้โปรดยินยอมอาตมาเถิด
เพราะว่า บัดนี้ อาตมาเป็นบรรพชิตแล้ว
พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย เถรคาถา [1. เอกกนิบาต] 8. อัฏฐมวรรค 5. สุสารทเถรคาถา
3. มาณวเถรคาถา
ภาษิตของพระมาณวเถระ
ทราบว่า ท่านพระมาณวเถระได้กล่าวคาถาไว้ดังนี้ว่า
[73] เราได้พบเห็นคนแก่ คนเจ็บหนัก
และคนตายเมื่อถึงอายุขัย
หลังจากนั้นก็ละกามารมณ์อันเป็นที่น่าพึงใจเสียได้
จึงออกบวช
4. สุยามนเถรคาถา
ภาษิตของพระสุยามนเถระ
ทราบว่า ท่านพระสุยามนเถระได้กล่าวคาถาไว้ดังนี้ว่า
[74] ความพอใจในกามคุณ ความคิดร้ายผู้อื่น
ความหดหู่ซึมเซา ความฟุ้งซ่านรำคาญใจ
ทั้งความลังเลสงสัยย่อมไม่มีแก่ภิกษุโดยประการทั้งปวงเลย
5. สุสารทเถรคาถา
ภาษิตของพระสุสารทเถระ
ทราบว่า ท่านพระสุสารทเถระได้กล่าวคาถาไว้ดังนี้ว่า
[75] การได้พบเห็นเหล่าสัตบุรุษผู้อบรมตนดีแล้วเป็นการดี
เป็นเหตุให้ตัดความสงสัยเสียได้
ทำความรู้ให้เจริญงอกงาม
เหล่าสัตบุรุษย่อมทำคนแม้ที่เป็นพาลให้กลายเป็นบัณฑิตได้
ฉะนั้น การสมาคมกับเหล่าสัตบุรุษจึงเป็นการดี
