พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย สุตตนิบาต [1. อุรควรรค] 9. เหมวตสูตร
[178] (เหมวตยักษ์กล่าวดังนี้)
ท่านทั้งหลายโปรดมาดูพระผู้มีพระภาคพระองค์นั้น
มีพระปัญญาลึกซึ้ง ทรงแสดงเนื้อความอย่างละเอียด
ไม่มีกิเลสเครื่องกังวล ไม่ทรงข้องในกามภพ
ทรงหลุดพ้นได้เด็ดขาดในอารมณ์ทั้งปวง
แสวงหาคุณอันยิ่งใหญ่ เสด็จดำเนินอยู่ในปฏิปทาอันเป็นทิพย์
[179] ท่านทั้งหลายโปรดมาดูพระผู้มีพระภาคพระองค์นั้น
มีพระนามเลื่องลือไกล ทรงแสดงเนื้อความอย่างละเอียด
ทรงประทานแสงสว่างคือปัญญา ไม่ทรงติดข้องอาลัย1ในกาม
ทรงเป็นพระสัพพัญญูรู้ธรรมทั้งปวง
มีพระปัญญาบารมี แสวงหาคุณอันยิ่งใหญ่
เสด็จดำเนินอยู่ในปฏิปทาของพระอริยะ
[180] วันนี้เราทั้งหลายเห็นดีแล้ว
สว่างไสวแล้ว ตั้งมั่นดีแล้ว
เพราะเราทั้งหลายได้เห็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
ผู้ข้ามพ้นโอฆะ ผู้ปราศจากอาสวะ
[181] ยักษ์ 1,000 ตนที่อยู่ ณ ที่นั้นทั้งหมด มีฤทธิ์ มียศ
ย่อมถึงพระผู้มีพระภาคพระองค์นั้นเป็นสรณะ
โดยเปล่งวาจาว่าพระองค์ทรงเป็นพระศาสดาผู้ยอดเยี่ยม
ไม่มีใครยิ่งกว่าของข้าพระองค์ทั้งหลาย
เชิงอรรถ :
1 อาลัย หมายถึงตัณหา และทิฏฐิ (ขุ.สุ.อ.1/179/245)
พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย อิติวุตตกะ [1. อุรควรรค] 10. อาฬวกสูตร
[182] ข้าพระองค์ทั้งหลาย จะขอนอบน้อมพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
พระธรรมที่พระองค์ตรัสไว้ดีแล้ว
และพระสงฆ์ผู้ปฏิบัติดีแล้ว
เที่ยวประกาศธรรมไปทุกหนทุกแห่ง
ตามหมู่บ้านหรือตามขุนเขาลำเนาไพร
เหมวตสูตรที่ 9 จบ
10. อาฬวกสูตร
ว่าด้วยอาฬวกยักษ์ทูลถามปัญหา
ข้าพเจ้าได้สดับมาอย่างนี้
สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ ณ ที่อยู่ของอาฬวกยักษ์ เขตเมืองอาฬวี
ครั้งนั้น อาฬวกยักษ์ได้เข้าไปหาพระผู้มีพระภาคถึงที่ประทับกล่าวดังนี้ว่า จงออกไป
สมณะ พระผู้มีพระภาคทรงรับคำว่า ได้ท่าน แล้วเสด็จออกไป อาฬวกยักษ์
กล่าวอีกว่า จงเข้ามา สมณะ พระผู้มีพระภาคทรงรับคำอีกว่า ได้ท่าน
แล้วเสด็จเข้าไป
แม้ครั้งที่ 2 อาฬวกยักษ์ได้กล่าวกับพระผู้มีพระภาคดังนี้ว่า จงออกไป
สมณะ พระผู้มีพระภาคทรงรับคำว่า ได้ท่าน แล้วเสด็จออกไป อาฬวกยักษ์
กล่าวอีกว่า จงเข้ามา สมณะ พระผู้มีพระภาคทรงรับคำอีกว่า ได้ท่าน
แล้วเสด็จเข้าไป
แม้ครั้งที่ 3 อาฬวกยักษ์ได้กล่าวกับพระผู้มีพระภาคดังนี้ว่า จงออกไป
สมณะ พระผู้มีพระภาคทรงรับคำว่า ได้ท่าน แล้วเสด็จออกไป อาฬวกยักษ์
กล่าวอีกว่า จงเข้ามา สมณะ พระผู้มีพระภาคทรงรับคำอีกว่า ได้ท่าน
แล้วเสด็จเข้าไป