พระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย สัตตกนิบาต 4.เทวตาวรรค รวมพระสูตรที่มีในวรรค
5. เป็นผู้ปรารภความเพียร 6. เป็นผู้มีสติ
7. เป็นผู้มีปัญญา
อานนท์ นิททสวัตถุ 7 ประการนี้แล เราทำให้แจ้งด้วยปัญญาอันยิ่งเองแล้ว
จึงประกาศไว้
ภิกษุประกอบด้วยนิททสวัตถุ 7 ประการนี้แล หากประพฤติพรหมจรรย์
บริสุทธิ์บริบูรณ์ครบ 12 ปี ก็ควรเรียกภิกษุนั้นว่า นิททสภิกษุ หากประพฤติ
พรหมจรรย์บริสุทธิ์บริบูรณ์ครบ 24 ปี ก็ควรเรียกภิกษุนั้นว่า นิททสภิกษุ
หากประพฤติพรหมจรรย์บริสุทธิ์บริบูรณ์ครบ 36 ปี ก็ควรเรียกภิกษุนั้นว่า
นิททสภิกษุ หากประพฤติพรหมจรรย์บริสุทธิ์บริบูรณ์ครบ 48 ปี ก็ควรเรียก
ภิกษุนั้นว่า นิททสภิกษุ'
ทุติยนิททสสูตรที่ 11 จบ
เทวตาวรรคที่ 4 จบ
รวมพระสูตรที่มีในวรรคนี้ คือ
1. อัปปมาทคารวสูตร 2. หิริคารวสูตร
3. ปฐมโสวจัสสตาสูตร 4. ทุติยโสวจัสสตาสูตร
5. ปฐมมิตตสูตร 6. ทุติยมิตตสูตร
7. ปฐมปฏิสัมภิทาสูตร 8. ทุติยปฏิสัมภิทาสูตร
9. ปฐมวสสูตร 10. ทุติยวสสูตร
11. ปฐมนิททสสูตร 12. ทุติยนิททสสูตร
พระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย สัตตกนิบาต 5.มหายัญญวรรค 1.สัตตวิญญาณัฏฐิติสูตร
5. มหายัญญวรรค
หมวดว่าด้วยมหายัญ
1. สัตตวิญญาณัฏฐิติสูตร1
ว่าด้วยวิญญาณฐิติ 7 ประการ
[44] ภิกษุทั้งหลาย วิญญาณฐิติ2 (ภูมิเป็นที่ตั้งแห่งวิญญาณ) 7 ประการนี้
วิญญาณฐิติ 7 ประการ อะไรบ้าง คือ
1. มีสัตว์ผู้มีกายต่างกัน มีสัญญาต่างกัน คือ มนุษย์บางพวก เทวดา
บางพวก3 และวินิปาติกะบางพวก4 นี้เป็นวิญญาณฐิติที่ 1
2. มีสัตว์ผู้มีกายต่างกัน แต่มีสัญญาอย่างเดียวกัน คือ เทวดาชั้น
พรหมกายิกา5เกิดในปฐมฌานภูมิ นี้เป็นวิญญาณฐิติที่ 2
3. มีสัตว์ผู้มีกายอย่างเดียวกัน แต่มีสัญญาต่างกัน คือ เทวดาชั้น
อาภัสสระ นี้เป็นวิญญาณฐิติที่ 3
4. มีสัตว์ผู้มีกายอย่างเดียวกัน มีสัญญาอย่างเดียวกัน คือ เทวดาชั้น
สุภกิณหะ (เทวดาที่เต็มไปด้วยความงาม) นี้เป็นวิญญาณฐิติที่ 4
เชิงอรรถ :
1 ที.ม. 10/127/61-62, ที.ปา. 11/332/222-223, 357/258-259, ขุ.จู. (แปล) 30/83/289
2 วิญญาณฐิติ หมายถึงที่ตั้งแห่งปฏิสนธิวิญญาณ (องฺ.สตฺตก.อ. 3/44-45/180)
3 เทวดาบางพวก หมายถึงเทพในสวรรค์ชั้นกามาวาจรภูมิ 6 คือ (1) ชั้นจาตุมหาราช (2) ชั้นดาวดึงส์
(3) ชั้นยาม (4) ชั้นดุสิต (5) ชั้นนิมมานรดี (6) ชั้นปรนิมมิตวสวัตดี (ที.ม.อ. 2/127/109, ขุ.จู.อ.
83/57)
4 วินิปาติกะบางพวก หมายถึงพวกเวมานิกเปรตที่พ้นจากอบายภูมิ 4 มียักษิณีผู้เป็นมารดาของอุตตระ
ยักษิณีผู้เป็นมารดาของปิยังกระ ยักษิณีผู้เป็นมิตรของผุสสะ ร่างกายของเปรตเหล่านี้แตกต่างกัน คือ มีทั้ง
อ้วน ผอม เตี้ย สูง มีผิวขาว ผิวดำ ผิวสีทอง และสีนิล มีลักษณะ มีสัญญาต่างกัน ด้วย ติเหตุกะ ทุเหตุกะ
และอเหตุกะ เหมือนของมนุษย์ เวมานิกเปรตเหล่านี้ไม่มีศักดิ์มากเหมือนพวกเทวดา บางพวกได้รับทุกข์
ในข้างแรม ได้รับสุขในข้างขึ้น แต่เวมานิกเปรตที่เป็นติเหตุกะสามารถบรรลุธรรมได้ ดุจการบรรลุธรรมของ
ยักษิณีผู้เป็นมารดาของปิยังกระ เป็นต้น (ที.ม.อ. 2/127/109, องฺ.สตฺตก.อ. 3/44-45/180, ขุ.จู.อ.
83/57)
5 เทวดาชั้นพรหมกายิกา หมายถึงพรหมชั้นปฐมฌานภูมิ (ระดับปฐมฌาน) 3 ชั้น คือ (1) พรหมปาริสัชชา
(พวกบริษัทบริวารมหาพรหม) (2) พรหมปโรหิตา (พวกปุโรหิตมหาพรหม) (3) มหาพรหมา (พวกท้าว
มหาพรหม) (ที.ม.อ. 2/127/109-110, องฺ.สตฺตก.อ. 3/44-45/180)
