พระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย ปัญจกนิบาต 6. อุปสัมปทาวรรค 1. อุปสัมปาเทตัพพสูตร
6. อุปสัมปทาวรรค
หมวดว่าด้วยการอุปสมบท
1. อุปสัมปาเทตัพพสูตร1
ว่าด้วยคุณสมบัติของภิกษุผู้ให้อุปสมบท
[251] พระผู้มีพระภาคตรัสว่า ภิกษุทั้งหลาย ภิกษุประกอบด้วยธรรม 5
ประการ พึงให้กุลบุตรอุปสมบทได้
ธรรม 5 ประการ อะไรบ้าง คือ
ภิกษุในธรรมวินัยนี้
1. เป็นผู้ประกอบด้วยสีลขันธ์ที่เป็นอเสขะ2
2. เป็นผู้ประกอบด้วยสมาธิขันธ์ที่เป็นอเสขะ
3. เป็นผู้ประกอบด้วยปัญญาขันธ์ที่เป็นอเสขะ
4. เป็นผู้ประกอบด้วยวิมุตติขันธ์ที่เป็นอเสขะ
5. เป็นผู้ประกอบด้วยวิมุตติญาณทัสสนขันธ์3ที่เป็นอเสขะ
ภิกษุทั้งหลาย ภิกษุประกอบด้วยธรรม 5 ประการนี้แล พึงให้กุลบุตร
อุปสมบทได้
อุปสัมปาเทตัพพสูตรที่ 1 จบ
เชิงอรรถ :
1 ข้อ 251-253 ดู วิ.ม. (แปล) 4/84/123
2 อเสขะ ในที่นี้หมายถึงธรรมระดับโลกุตตระของพระอเสขะ ได้แก่ พระอรหันต์ (วิ.อ. 3/84/48, องฺ.ทสก.อ.
3/12/320)
3 วิมุตติญาณทัสสนขันธ์ หมายถึงกองแห่งวิมุตติญาณทัสสนะเป็นความรู้ขั้นสุดท้าย แยกอธิบายได้ว่า
วิมุตติ หมายถึงอรหัตตผล ญาณทัสสนะ หมายถึงปัจจเวกขณญาณ คือ ญาณที่เกิดขึ้นถัดจากการบรรลุ
มรรคผลด้วยมรรคญาณและผลญาณ เพื่อพิจารณามรรคผล พิจารณากิเลสที่ละได้และเหลืออยู่รวมทั้ง
พิจารณานิพพาน จัดเป็นโลกิยะ ส่วนสีลขันธ์เป็นต้นนอกนี้จัดเป็นโลกุตตระ (วิ.อ. 3/84/48, องฺ.ติก.อ.
2/58/160, องฺ.ทสก.อ. 3/1/318)
พระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย ปัญจกนิบาต 6. อุปสัมปทาวรรค 3. สามเณรสูตร
2. นิสสยสูตร
ว่าด้วยคุณสมบัติของภิกษุผู้ให้นิสสัย
[252] ภิกษุทั้งหลาย ภิกษุประกอบด้วยธรรม 5 ประการ พึงให้นิสสัยได้
ธรรม 5 ประการ อะไรบ้าง คือ
ภิกษุในธรรมวินัยนี้
1. เป็นผู้ประกอบด้วยสีลขันธ์ที่เป็นอเสขะ
ฯลฯ
5. เป็นผู้ประกอบด้วยวิมุตติญาณทัสสนขันธ์ที่เป็นอเสขะ
ภิกษุทั้งหลาย ภิกษุประกอบด้วยธรรม 5 ประการนี้แล พึงให้นิสสัยได้
นิสสยสูตรที่ 2 จบ
3. สามเณรสูตร
ว่าด้วยคุณสมบัติของภิกษุผู้ให้สามเณรอุปัฏฐาก
[253] ภิกษุทั้งหลาย ภิกษุประกอบด้วยธรรม 5 ประการนี้
ธรรม 5 ประการ อะไรบ้าง คือ
ภิกษุในธรรมวินัยนี้
1. เป็นผู้ประกอบด้วยสีลขันธ์ที่เป็นอเสขะ
ฯลฯ
5. เป็นผู้ประกอบด้วยวิมุตติญาณทัสสนขันธ์ที่เป็นอเสขะ
ภิกษุทั้งหลาย ภิกษุประกอบด้วยธรรม 5 ประการนี้แล พึงให้สามเณรอุปัฏฐากได้
สามเณรสูตรที่ 3 จบ
