พระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย ปัญจกนิบาต [4. จตุตถปัณณาสก์] 2. อาฆาตวรรค 1. ปฐมอาฆาตปฏิวินยสูตร
2. อาฆาตวรรค
หมวดว่าด้วยอาฆาต1
1. ปฐมอาฆาตปฏิวินยสูตร
ว่าด้วยอุบายกำจัดอาฆาต สูตรที่ 1
[161] ภิกษุทั้งหลาย อุบายกำจัดอาฆาต 5 ประการนี้ เป็นเครื่องกำจัด
อาฆาตที่เกิดขึ้นแก่ภิกษุได้อย่างสิ้นเชิง
อุบายกำจัดอาฆาต 5 ประการ อะไรบ้าง คือ
1. ภิกษุพึงเจริญเมตตาในบุคคลผู้ที่ตนเกิดอาฆาต2 ภิกษุพึงกำจัดอาฆาต
ในบุคคลนั้นอย่างนี้
2. ภิกษุพึงเจริญกรุณาในบุคคลผู้ที่ตนเกิดอาฆาต ภิกษุพึงกำจัดอาฆาต
ในบุคคลนั้นอย่างนี้
3. ภิกษุพึงเจริญอุเบกขาในบุคคลผู้ที่ตนเกิดอาฆาต ภิกษุพึงกำจัดอาฆาต
ในบุคคลนั้นอย่างนี้
4. ภิกษุไม่พึงระลึกถึง ไม่พึงมนสิการถึงบุคคลผู้ที่ตนเกิดอาฆาต ภิกษุ
พึงกำจัดอาฆาตในบุคคลนั้นอย่างนี้
5. ภิกษุพึงนึกถึงความเป็นผู้มีกรรมเป็นของตนให้มั่นในบุคคลผู้ที่ตน
เกิดอาฆาตนั้น ดังนี้ว่า ท่านผู้นี้เป็นผู้มีกรรมเป็นของตน เป็นผู้รับ
ผลของกรรม มีกรรมเป็นกำเนิด มีกรรมเป็นเผ่าพันธุ์ มีกรรม
เชิงอรรถ :
1 อาฆาต หมายถึงความโกรธเคือง (องฺ.นวก.อ. 3/29/307)
2 เมตตาและกรุณา ต้องเจริญด้วยฌานที่ 3 และฌานที่ 4 ส่วนอุเบกขา ต้องเจริญด้วยฌานที่ 4 และฌานที่ 5
(องฺ.ปญฺจก.อ. 3/161/61)
