เมนู

พระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย ปัญจกนิบาต [2. ทุติยปัณณาสก์] 5. กกุธวรรค 4. ผาสุวิหารสูตร
3. พยากรณสูตร
ว่าด้วยการพยากรณ์อรหัตตผล
[93] ภิกษุทั้งหลาย การพยากรณ์อรหัตตผล1 5 ประการนี้
การพยากรณ์อรหัตตผล 5 ประการ อะไรบ้าง คือ
1. พยากรณ์อรหัตตผล เพราะโง่เขลา เพราะหลงงมงาย
2. มีความปรารถนาชั่ว ถูกความปรารถนาครอบงำ จึงพยากรณ์
อรหัตตผล
3. พยากรณ์อรหัตตผล เพราะความบ้า เพราะจิตฟุ้งซ่าน
4. พยากรณ์อรหัตตผล เพราะสำคัญว่าได้บรรลุ
5. พยากรณ์อรหัตตผลโดยถูกต้อง
ภิกษุทั้งหลาย การพยากรณ์อรหัตตผล 5 ประการนี้แล
พยากรณสูตรที่ 3 จบ

4. ผาสุวิหารสูตร
ว่าด้วยผาสุวิหารธรรม2
[94] ภิกษุทั้งหลาย ผาสุวิหารธรรม 5 ประการนี้
ผาสุวิหารธรรม 5 ประการ อะไรบ้าง คือ
ภิกษุในธรรมวินัยนี้
1. สงัดจากกาม และอกุศลธรรมทั้งหลาย บรรลุปฐมฌาน ฯลฯ3 อยู่
2. เพราะวิตกวิจารสงบระงับไปบรรลุทุติยฌาน ฯลฯ อยู่
3. เพราะปีติจางคลายไปมีอุเบกขามีสติสัมปชัญญะเสวยสุขด้วยนาม
กายบรรลุตติยฌาน ฯลฯ อยู่

เชิงอรรถ :
1 พยากรณ์อรหัตตผล ในที่นี้หมายถึงการกล่าวอ้างว่าตนได้บรรลุอรหัตตผล (องฺ.ปญฺจก.อ. 3/93/44)
2 ผาสุวิหารธรรม หมายถึงธรรมเครื่องอยู่เป็นสุข (สุขวิหาระ) (องฺ.ปญฺจก.อ. 3/94-95/44)
3 ฯลฯ ที่ปรากฏในสูตรนี้ ดูความเต็มในข้อ 28 (ปัญจังคิกสูตร) หน้า 36-38 ในเล่มนี้

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : 22 หน้า :164 }


พระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย ปัญจกนิบาต [2. ทุติยปัณณาสก์] 5. กกุธวรรค 5. อกุปปสูตร
4. เพราะละสุขและทุกข์ได้ เพราะโสมนัสและโทมนัสดับไปก่อนแล้ว
บรรลุจตุตถฌาน ฯลฯ อยู่
5. ทำให้แจ้งเจโตวิมุตติ ปัญญาวิมุตติ อันไม่มีอาสวะเพราะอาสวะสิ้น
ไปด้วยปัญญาอันยิ่งเองเข้าถึงอยู่ ในปัจจุบัน
ภิกษุทั้งหลาย ผาสุวิหารธรรม 5 ประการนี้แล
ผาสุวิหารสูตรที่ 4 จบ

5. อกุปปสูตร
ว่าด้วยอกุปปธรรม1
[95] ภิกษุทั้งหลาย ภิกษุประกอบด้วยธรรม 5 ประการ ไม่นานนักก็จะ
บรรลุอกุปปธรรม
ธรรม 5 ประการ อะไรบ้าง คือ
ภิกษุในธรรมวินัยนี้
1. เป็นผู้บรรลุอัตถปฏิสัมภิทา (ปัญญาแตกฉานในอรรถ)
2. เป็นผู้บรรลุธัมมปฏิสัมภิทา (ปัญญาแตกฉานในธรรม)
3. เป็นผู้บรรลุนิรุตติปฏิสัมภิทา (ปัญญาแตกฉานในนิรุตติ)
4. เป็นผู้บรรลุปฏิภาณปฏิสัมภิทา2 (ปัญญาแตกฉานในปฏิภาณ)
5. พิจารณาจิตตามที่หลุดพ้นแล้ว
ภิกษุทั้งหลาย ภิกษุประกอบด้วยธรรม 5 ประการนี้แล ไม่นานนักก็จะบรรลุ
อกุปปธรรม
อกุปปสูตรที่ 5 จบ

เชิงอรรถ :
1 อกุปปธรรม หมายถึงพระอรหัตตผล (องฺ.ปญฺจก.อ. 3/94-95/44)
2 ดู องฺ.จตุกฺก. (แปล) 21/172/242-243, ขุ.ป. 31/110/123, 30/358, อภิ.วิ. (แปล) 35/718/459

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : 22 หน้า :165 }