เมนู

พระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย จตุกกนิบาต [4.จตุตถปัณณาสก์] 5.มหาวรรค 9.ตัณหาสูตร

ตัณหาวิจริต 18 ประการนี้อาศัยขันธปัญจกภายนอก
ตัณหาวิจริต 18 ประการอาศัยขันธปัญจกภายใน อะไรบ้าง คือ

1. เมื่อมีตัณหาว่า ‘เราเป็น’
2. ตัณหาว่า ‘เราเป็นอย่างนี้’ จึงมี
3. ตัณหาว่า ‘เราเป็นอย่างนั้น’ จึงมี
4. ตัณหาว่า ‘เราเป็นโดยประการอื่น’ จึงมี
5. ตัณหาว่า ‘เราเป็นผู้เที่ยง’ จึงมี
6. ตัณหาว่า ‘เราเป็นผู้ไม่เที่ยง’ จึงมี
7. ตัณหาว่า ‘เราพึงเป็น’ จึงมี
8. ตัณหาว่า ‘เราพึงเป็นอย่างนี้’ จึงมี
9. ตัณหาว่า ‘เราพึงเป็นอย่างนั้น’ จึงมี
10. ตัณหาว่า ‘เราพึงเป็นโดยประการอื่น’ จึงมี
11. ตัณหาว่า ‘เราพึงเป็นบ้าง’ จึงมี
12. ตัณหาว่า ‘เราพึงเป็นอย่างนี้บ้าง’ จึงมี
13. ตัณหาว่า ‘เราพึงเป็นอย่างนั้นบ้าง’ จึงมี
14. ตัณหาว่า ‘เราพึงเป็นโดยประการอื่นบ้าง’ จึงมี
15. ตัณหาว่า ‘เราจักเป็น’ จึงมี
16. ตัณหาว่า ‘เราจักเป็นอย่างนี้’ จึงมี
17. ตัณหาว่า ‘เราจักเป็นอย่างนั้น’ จึงมี
18. ตัณหาว่า ‘เราจักเป็นโดยประการอื่น’ จึงมี

นี้คือตัณหาวิจริต 18 ประการอาศัยขันธปัญจกภายใน
ตัณหาวิจริต 18 ประการอาศัยขันธปัญจกภายนอก อะไรบ้าง คือ

1. เมื่อมีตัณหาว่า ‘เราเป็นด้วยขันธปัญจกนี้’
2. ตัณหาว่า ‘เราเป็นอย่างนี้ด้วยขันธปัญจกนี้’ จึงมี
3. ตัณหาว่า ‘เราเป็นอย่างนั้นด้วยขันธปัญจกนี้’ จึงมี
4. ตัณหาว่า ‘เราเป็นโดยประการอื่นด้วยขันธปัญจกนี้’ จึงมี
5. ตัณหาว่า ‘เราเป็นผู้เที่ยงด้วยขันธปัญจกนี้’ จึงมี
6. ตัณหาว่า ‘เราเป็นผู้ไม่เที่ยงด้วยขันธปัญจกนี้’ จึงมี

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : 21 หน้า :312 }


พระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย จตุกกนิบาต [4.จตุตถปัณณาสก์] 5.มหาวรรค 9.ตัณหาสูตร

7. ตัณหาว่า ‘เราพึงเป็นด้วยขันธปัญจกนี้’ จึงมี
8. ตัณหาว่า ‘เราพึงเป็นอย่างนี้ด้วยขันธปัญจกนี้’ จึงมี
9. ตัณหาว่า ‘เราพึงเป็นอย่างนั้นด้วยขันธปัญจกนี้’ จึงมี
10. ตัณหาว่า ‘เราพึงเป็นโดยประการอื่นด้วยขันธปัญจกนี้’ จึงมี
11. ตัณหาว่า ‘เราพึงเป็นด้วยขันธปัญจกนี้บ้าง’ จึงมี
12. ตัณหาว่า ‘เราพึงเป็นอย่างนี้ด้วยขันธปัญจกนี้บ้าง’ จึงมี
13. ตัณหาว่า ‘เราพึงเป็นอย่างนั้นด้วยขันธปัญจกนี้บ้าง’ จึงมี
14. ตัณหาว่า ‘เราพึงเป็นโดยประการอื่นด้วยขันธปัญจกนี้บ้าง’ จึงมี
15. ตัณหาว่า ‘เราจักเป็นด้วยขันธปัญจกนี้’ จึงมี
16. ตัณหาว่า ‘เราจักเป็นอย่างนี้ด้วยขันธปัญจกนี้’ จึงมี
17. ตัณหาว่า ‘เราจักเป็นอย่างนั้นด้วยขันธปัญจกนี้’ จึงมี
18. ตัณหาว่า ‘เราจักเป็นโดยประการอื่นด้วยขันธปัญจกนี้’ จึงมี

นี้คือตัณหาวิจริต 18 ประการอาศัยขันธปัญจกภายนอก
ตัณหาวิจริต 18 ประการอาศัยขันธปัญจกภายใน ตัณหาวิจริต 18 ประการ
อาศัยขันธปัญจกภายนอก ด้วยประการฉะนี้ รวมเรียกว่า ตัณหาวิจริต 36 ประการ
ตัณหาวิจริตเห็นปานนี้ ที่เป็นอดีต 36 ประการ อนาคต 36 ประการ ปัจจุบัน
36 ประการ รวมเป็นตัณหาวิจริต1 108 ด้วยประการฉะนี้
ภิกษุทั้งหลาย ตัณหานี้นั้นแล เช่นดังข่าย ท่องเที่ยวไป แผ่ไป ซ่านไป
เกาะเกี่ยวอยู่ในอารมณ์ต่างๆ เป็นเครื่องปกคลุมหุ้มห่อโลกนี้ ซึ่งยุ่งเหมือนกลุ่มด้าย
อันยุ่งเหยิง ขอดเป็นปมเหมือนหญ้ามุงกระต่ายและหญ้าปล้อง ไม่ให้ล่วงพ้นอบาย
ทุคติ วินิบาต และสังสารวัฏไปได้”

ตัณหาสูตรที่ 9 จบ