พระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย จตุกกนิบาต [4.จตุตถปัณณาสก์]
3.สัญเจตนิยวรรค 5.อุปวาณสูตร
ชื่อว่าคิดปรุงแต่งสิ่งที่ไม่ควรคิดปรุงแต่ง ท่านผู้มีอายุ ปปัญจธรรมย่อมดำเนินไป
ตราบเท่าที่ผัสสายตนะ 6 ประการดำเนินไป ผัสสายตนะ 6 ประการก็ดำเนินไป
ตราบเท่าที่ปปัญจธรรมดำเนินไป ผู้มีอายุ เพราะผัสสายตนะ 6 ประการดับไป
ไม่เหลือด้วยวิราคะ ปปัญจธรรมจึงดับสนิท ระงับไป
อานันทสูตรที่ 4 จบ
5. อุปวาณสูตร
ว่าด้วยพระอุปวาณะ
[175] ครั้งนั้นแล ท่านพระอุปวาณะเข้าไปหาท่านพระสารีบุตรถึงที่อยู่ ได้
สนทนาปราศรัยพอเป็นที่บันเทิงใจ พอเป็นที่ระลึกถึงกันแล้ว จึงนั่ง ณ ที่สมควร ได้
ถามท่านพระสารีบุตรดังนี้ว่า
ท่านสารีบุตร บุคคลทำที่สุดแห่งทุกข์ได้ด้วยวิชชาหรือ
ท่านพระสารีบุตรตอบว่า ผู้มีอายุ ไม่ใช่อย่างนี้
ท่านพระอุปวาณะกล่าวว่า ท่านสารีบุตร บุคคลทำที่สุดแห่งทุกข์ได้ด้วย
จรณะหรือ
ผู้มีอายุ ไม่ใช่อย่างนี้
ท่านสารีบุตร บุคคลทำที่สุดแห่งทุกข์ได้ด้วยวิชชาและจรณะหรือ
ผู้มีอายุ ไม่ใช่อย่างนี้
ท่านสารีบุตร บุคคลทำที่สุดแห่งทุกข์ได้ด้วยเหตุนอกจากวิชชาและจรณะหรือ
ผู้มีอายุ ไม่ใช่อย่างนี้
ท่านพระอุปวาณะกล่าวว่า เมื่อผมถามว่า ท่านสารีบุตร บุคคลทำที่สุด
แห่งทุกข์ได้ด้วยวิชชาหรือ ท่านตอบว่า ไม่ใช่อย่างนี้ เมื่อผมถามว่า บุคคลทำ
ที่สุดแห่งทุกข์ได้ด้วยจรณะหรือ ท่านก็ตอบว่า ไม่ใช่อย่างนี้ เมื่อผมถามว่า
บุคคลทำที่สุดแห่งทุกข์ได้ด้วยวิชชาและจรณะหรือ ท่านก็ตอบว่า ไม่ใช่อย่างนี้
เมื่อผมถามว่า บุคคลทำที่สุดแห่งทุกข์ได้ด้วยเหตุนอกจากวิชชาและจรณะหรือ
ท่านก็ตอบว่า ไม่ใช่อย่างนี้ ผู้มีอายุ ก็บุคคลทำที่สุดแห่งทุกข์ได้อย่างไร